![[Yileki], front](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/3626-15_1_md.jpg "3626-15_1_md")
![[Yileki], back](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/3626-15_2_md.jpg "3626-15_2_md")
![[Moon] and [key] at the point](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/3626-15_3_md.jpg "3626-15_3_md")
![[Moons] and horizontal edging of the back](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/3626-15_4_md.jpg "3626-15_4_md")
Dimensions
| Height | Width | Length | Weight |
|---|---|---|---|
| 0.31 | 0.41 | - | - |
Preservation: no
Description
Γυναικείο γιλέκι που φοριέται πάνω από το σαγιά στα χωριά του κύκλου της Καρδίτσας του νομού Τρικάλων. Το επίρραπτο κέντημά του με πολύκλωνες μεταξωτές κλωστές (ουτράδες) που πότε τοποθετούνται ευθύγραμμα (ζέχια) ή άλλοτε σχηματίζουν γαϊτάνι (κοσανίτσα), ταιριάζει χρωματικά με την κεντητή λωρίδα του σαγιά. Στα χωριά της Καρδίτσας επικρατεί το πορτοκαλί, ενώ στα Μεγάλα Καλύβια τα χρώματα που κυριαρχούν είναι σκουρότερα, μαραγκά. Χαρακτηριστικό του γιλέκου είναι το μεγάλο του άνοιγμα στην τραχηλιά και στις μασχάλες και το μικρό του ύψος που σταματά πάνω από τη μέση. Είναι πάντα ρελιασμένο στα στριφώματα με ρούχο (τσόχα). Μέσα από τον ρούχο ράβονται σειρές ζέχια και ανάμεσά τους κεντιούνται τα διάφορα διακοσμητικά μοτίβα. Μονάχα ένα όρθιο, ορθογώνιο κομμάτι στο κέντρο της πλάτης μένει ακέντητο για να φαίνονται οι μύτες, μια λεπτή δαντέλα που έπλεκαν παλιά οι γυναίκες με μαραγκή κλωστή και με το βελονάκι. Το γιλέκι είναι ρελιασμένο με μαύρη τσόχα και ντυμένο με σατέν χρυσαφί φόδρα. Είναι φτιαγμένο από ένα φύλλο στην πλάτη και από δύο μακριές, ορθογώνιες μύτες. Στο εσωτερικό τους είναι ραμμένες από δύο θηλυκές κόπιτσες. Πορτοκαλί ζέχι ορίζει τα περιγράμματα του κεντήματος που διακρίνεται σε τρία μέρη: ένα της πλάτης από τους ώμους έως τις πλαϊνές ραφές, κι από ένα, συμμετρικό, στα δυο μπροστινά φύλλα. Στη λαιμόκοψη, στενή λωρίδα μαύρου ρούχου παρακολουθεί την καμπύλη του λαιμού. Το πορτοκαλί χρώμα κυριαρχεί στις μεταξωτές ουτράδες και συμπληρώνεται από πράσινο, μπλε και βυσσινί. Στις ελάχιστες επιφάνειες όπου το κέντημα είναι λίγο αραιότερο διακρίνεται πως είναι επίρραπτο σε μαύρο, βαμβακερό πανί. Στα μπροστινά φύλλα προβάλλει κυκλικό σχήμα, το φεγγάρι, που γεμίζει με χρωματιστούς, ομόκεντρους κύκλους, χρησιμοποιώντας διαφορετική κοσανίτσα σε κάθε πλευρά. Το γεγονός ότι το φεγγάρι (ή στρογγυλό) κεντιέται στις καραγκούνικες ποδιές μόνο για τις νέες και τις νύφες και ποτέ για μεγάλες γυναίκες, δημιουργεί την εντύπωση ότι ίσως πρόκειται για “γονιμικό σύμβολο”. Στην πλευρά του φεγγαριού που βλέπει την πλαϊνή ραφή έχουν κεντηθεί τρία τρίγωνα, σχηματίζοντας σταυρό που του λείπει η μία κεραία. Οι τριγωνικές κεραίες υπογραμμίζονται από μικρότερα τρίγωνα στο εσωτερικό τους, φτιαγμένα με κοσανίτσα. Δύο σπείρες πλαισιώνουν το φεγγάρι που ξεδιπλώνονται σχηματίζοντας το μοτίβο της κλάρας. Οι οριζόντιες ταινίες της πλάτης διακοσμούνται κι αυτές με την κλάρα, ενώ η ταινία που παρακολουθεί το άνοιγμα του χεριού γεμίζει με κλειδιά. Λίγο ψηλότερα από το μέσον της, το μοτίβο διαχωρίζεται με χρυσόνημα, ενώ σε κάποια κλειδιά λάμπουν ακόμη οι πούλιες τους. Τα φεγγάρια της πλάτης είναι μικρότερα αλλά πολύ πιο προσεγμένα από τα μπροστινά. Περιέχουν οκταπέταλο ρόδακα – ή διπλό σταυρό -στολισμένο με πούλιες και περιγράμματα από χρυσόνημα. Στο εσωτερικό περίγραμμα του ορθογώνιου τμήματος, που δεσπόζει στο κέντρο της πλάτης πάνω σε μάυρο φόντο, προβάλλουν έντονα μυτάκια ή ντουγαδάκια. Παραμέσα, στενή, δαντελωτή άσπρη τρέσα, συνδυασμένη με μπλε κορδέλα ζιγκ-ζαγκ, σχηματίζει μικρότερο περίγραμμα ορθογώνιας επιφάνειας που καλύπτεται από λουλακιασμένο βαμβακερό πανί με σχέδια στην ύφανση, τα φραστερά.
Material
| cotton | Object |
| cotton | Object decoration |
| spangles | Object decoration |
| felt | Object |
| gold thread | Object decoration |
| hooks and eyes | Object |
| hessian | Object decoration |
| band | Object decoration |
| branchy silk threads | Object decoration |
| satin synthetic | Object |
Technique
| applique embroidery | terzidiko (gold tailored) | Object decoration |
| dye | bluing | Object decoration |
| gold embroidery | Object decoration | |
| industrially woven textile | Object | |
| industrially woven textile | Object decoration |
Decoration Category & Subject
| Decoration Category | Decoration Topic | |
|---|---|---|
| religious motifs | cross | |
| stylized decoration | moon, key, small points, leafy scroll |