![[Sigouni] from Attica, front](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/6017-14_1_md.jpg "6017-14_1_md")
![[Sigouni] from Attica, back](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/6017-14_2_md.jpg "6017-14_2_md")
Dimensions
| Height | Width | Length | Weight |
|---|---|---|---|
| 0.73 | 0.65 | - | - |
Preservation: no
Description
Σιγκούνι από την Αττική. Θεωρείται ο αρχαϊκότερος τύπος ανάμεσα στα σιγκούνια που συναντάμε στις ελληνικές φορεσιές. Πριν αντικατασταθεί από τη γρίζα, χρυσοκεντημένο, φοριόταν στο γάμο. Φτιάχνεται από λευκό σαγιάκι της ντριστέλας, το μάλλινο ύφασμα που οι γυναίκες έχουν επεξεργαστεί στην νεροτριβή ώστε να γίνει χοντρό και πηχτό. Κόβεται και ράβεται από τους ραφτάδες και κεντιέται από ειδικές τεχνίτρες, τις μαϊστρες, με σκούρες μάλλινες κλωστές (πράσινες, μπλε και μαύρες) και πυκνά διακοσμητικά θέματα. Είναι ολοκέντητο με εξαίρεση την πλάτη και μικρά τμήματα των μπροστινών φύλλων. Το σιγκούνι, με κατακόρυφο άνοιγμα μπροστά από πάνω ως κάτω, είναι φτιαγμένο από δύο μπροστινά φύλλα, ένα δεξιά και ένα αριστερά, που ενώνονται με τα δύο φύλλα της πλάτης ως τη μέση. Από τη μέση και κάτω παρεμβάλλεται λόξα που κάνει το ρούχο μεσάτο και κομψό. Στα μπροστινά φύλλα έχει προστεθεί, ως μπορντούρα του ανοίγματος, κατακόρυφη κεντημένη λωρίδα πανιού, που φθάνει στα 3εκ. ψηλότερα από το τελείωμα του σιγκουνιού, αφήνοντας τριγωνικό άνοιγμα 6εκ. Η λαιμόκοψη έχει ντυθεί με κόκκινη τσόχα. Ταινία πλάτους 6εκ. από την ίδια τσόχα πλαισιώνει την αρχή του μπροστινού ανοίγματος σε μήκος 24εκ. Ντυμένη με πράσινο, βαμβακερό πανί, ξεπερνάει την επιφάνεια που έχει προβλεφθεί και πατάει και επάνω στην κεντημένη μπορντούρα. Η πλευρά της που βλέπει προς τα χέρια, όπως και το τελείωμά της, έχουν οδοντωτή απόληξη. Χρυσοκόκκινη λεπτή τρέσα γαρνίρει όλες της τις πλευρές και σχηματίζει στο μέσον της κατακόρυφο κυματισμό. Το κέντημα με τα αυστηρά χρώματα, που περιβάλλει όλα τα ανοίγματα του σιγκουνιού, διατάσσεται γεωμετρικά με κατακόρυφες ή λοξές ταινίες που παρακολουθούν το κόψιμο του ρούχου. Οι ταινίες διακόπτουν το φαρδύ κέντημα της βάσης με τις οδοντωτές του απολήξεις (που παραπέμπουν στα δοντάκια του πουκάμισου), φθάνοντας ως την χαμηλή ταινία της μπορντούρας του σιγκουνιού, και δημιουργώντας έτσι χαμηλά και φαρδιά ορθογώνια διάχωρα, από ένα στα μπροστινά φύλλα και τις λόξες και ένα σχεδόν διπλάσιό τους στα ενωμένα φύλλα της πλάτης. Στα μπροστινά φύλλα, μια οριζόντια κεντητή ταινία τέμνει το λευκό πανί, ψηλά, λίγο κάτω από το άνοιγμα των χεριών. Στον κεντρικό κατακόρυφο άξονα και πάνω από τετράγωνο με “δοντάκια” στις τρεις πλευρές, ακουμπά (δεξιά) τρίγωνο πάνω στο οποίο ισορροπούν τρία μικρότερα τρίγωνα. Τα τρίγωνα αυτά (τα μεσσάρια) καθορίζαν και την αξία του σιγκουνιού: όσο περισσότερα, τόσο ακριβότερο. Τα σιγκούνια κατατάσσονταν σε σιγκούνια με ένα ως πέντε μεσσάρια. Το σχέδιο αυτό με τα τρίγωνα το ένα πάνω στο άλλο, λεγόταν και “κυπαρίσσι”. Σε καθένα απ’ αυτά τα τριγωνικά σχήματα, ακόμη και στο μικρότερο, έχει χωρέσει “μαστραπάς”. Τον “μαστραπά” περιβάλλουν δεξιά κι αριστερά μαίανδροι, ενώ τον επιστέφει τριμερές σχήμα, πιθανόν δυο σχηματοποιημένα φύλλα με λουλούδι ανάμεσά τους. Στα δύο πλάγια του σιγκουνιού, η κατακόρυφη ταινία της πλάτης που ξεκινά από τη ραφή του ώμου συναντιέται κάτω από το άνοιγμα του μανικιού με την ταινία που κατεβαίνει από τη μανικόκοψη, περιβάλλοντας μαζί τη ραφή του μπροστινού με το πίσω φύλλο. Στο σημείο όπου αρχίζει η λόξα, οι ταινίες συστρέφονται σε μεγάλο, καμπύλο σχήμα με διπλούς έλικες στο κέντρο, προτού ξαναχωρίσουν ακολουθώντας τις ραφές της λόξας. Ανάμεσά τους τρία τρίγωνα πατούν το ένα πάνω στο άλλο σε κατακόρυφο άξονα και μικραίνοντας από τη βάση προς την κορυφή. Από τις άκρες της βάσης του μεσαίου τριγώνου κρέμεται αλυσίδα από μικρά τριγωνάκια που φθάνει ως τα “δοντάκια” της μπορντούρας της βάσης. Καθένα τρίγωνο περιέχει “μαστραπά” που επιστέφεται κι εδώ από το ίδιο σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο. Στην αριστερή πλευρά εμφανίζονται μαίανδροι, αλλά στην δεξιά διακρίνονται μόνον ακαθόριστα γεωμετρικά σχήματα. Δύο ανθισμένοι “μαστραπάδες” διακοσμούν τα διάχωρα στην μπορντούρα της βάσης, εκτός από το κεντρικό, στην πλάτη, που έχει χωρέσει τρεις μεγαλύτερους “μαστραπάδες”. Ο κεντρικός περιέχει σχηματοποιημένη γυναικεία μορφή, κουκλάκι ή κρούσκεζε. Πιθανόν το ίδιο συμβαίνει και με τους δύο “μαστραπάδες” που τον περιβάλλουν και απλώς το κέντημα με σκούρες μπλε και μαύρες κλωστές να καθιστά την εικόνα τελείως δυσδιάκριτη. Οι διαχωριστικές κεντημένες ταινίες δείχνουν προτίμηση στον σχηματοποιημένο φυτικό διάκοσμο (μπορντούρα μπροστινού ανοίγματος), τους μαιάνδρους, το ζιγκ-ζαγκ, τετράγων χωρισμένα στα τέσσερα, σύνθεση από τρεις σφαίρες, όπως στα “δοντάκια” της χαμηλής μπορντούρας. Ολόγυρα στα τελειώματα, το σιγκούνι κλείνει με διακοσμητικό γαϊτάνι στα ίδια χρώματα, το σιράδι.
Material
| cotton | Object |
| wool yarn | Object |
| felt | Object |
| wool thread | Object decoration |
| band | Object decoration |
Technique
| embroidery | chain | Object decoration |
| embroidery | riza (stem stitch) | Object decoration |
| handwoven fabric | Object |
Decoration Category & Subject
| Decoration Category | Decoration Topic | |
|---|---|---|
| stylized decoration | "mastrapas (pitcher)", flowers, stems, meanders, woman |