Στη μικρή εκθεσιακή σύνθεση με τίτλο «Η πρώτη στεριά», που φιλοξενείται στην προθήκη του κεντρικού Λυκείου, έχουν βρει θέση ενδύματα που πέρασαν με δωρεές από τα οικογενειακά ερμάρια ανθρώπων προσφυγικής καταγωγής από τη Μικρά Ασία, στη συλλογή του Λυκείου των Ελληνίδων.
Ανάμεσά τους παρουσιάζονται αρχειακές φωτογραφίες που αποκαλύπτουν έναν κόσμο γυναικών επηρεασμένο από τον συρμό -με ομπρελίνια, με φρου-φρου και δαντέλες, με ταγιεράκια και γούνες-, αλλά και προσκολλημένο, κατά περίπτωση, σε μια «παράδοση» παραδομένη από γενιά σε γενιά: εκεί όπου ανήκουν τα σαλβάρια, τα αντεριά και τα ζιπούνια.
Μαζί με αυτά έρχονται και συντάσσονται και άλλα πράγματα, μάλλον απρόσμενα. Είναι αντικείμενα των σημερινών προσφύγων που έρχονται στην Ελλάδα από την Συρία, ανθρώπων με διαφορετικές πολιτισμικές, εθνικές ή και θρησκευτικές καταβολές.
Είτε λοιπόν «πολύτιμα», που παρίστανται επιβλητικά, είτε πιο ταπεινά, τα εκθέματα μαζί με τις εικόνες δίνουν αφορμές στον καθένα από εμάς να ανασύρει μνήμες, να σχολιάσει, αλλά και να σκεφτεί.
Ακόμη κι αν οι δύο κόσμοι που παρουσιάζονται (ο ένας ανεπίστρεπτα εναποτεθειμένος στο παρελθόν, ο άλλος παροντικός), μοιάζουν να μην εφάπτονται, οι ιστορίες τους διασταυρώνονται. Είναι ιστορίες ανθρώπων που έζησαν ένα μεγάλο ξεριζωμό και μέσα από δεινές ιστορικές περιπέτειες έφθασαν στην χώρα μας…
…στην «πρώτη στεριά».
ΤΆΝΙΑ ΒΕΛΊΣΚΟΥ, ΜΟΥΣΕΙΟΛΌΓΟΣ
ΤΆΝΙΑ ΒΕΛΊΣΚΟΥ (σύλληψη-σχεδιασμός)
ΜΑΡΊΑ ΠΑΠΑΜΙΧΑΛΟΠΟΎΛΟΥ (ένδυση)
ΖΩΉ ΚΌΝΑ, ΧΑΡΆ ΔΈΝΔΙΑ, ΕΡΜΉΣ ΒΑΣΙΛΕΊΟΥ (ανάρτηση)
ΓΙΑΝΝΟΎΛΑ ΜΠΑΝΆΣΙΟΥ (γραφιστική επεξεργασία)
ΜΠΆΜΠΗΣ ΣΟΛΔΆΤΟΣ (εκτυπώσεις)
Τα ΕΝΔΎΜΑΤΑ αποτελούν δωρεά των εγγονών του Βασιλείου και της Κωνσταντίας
Ζαχμάνογλου. Ανήκαν στο ζεύγος Κύριλλο και Σοφία Καραϊωσηφόγλου που ήρθε
στην Ελλάδα από τα Άδανα Καισαρείας με την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923.
ΚΕΝΤΡΙΚΈΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΊΕΣ:
Συκαμινιά Λέσβου, Παρασκευή 23 Οκτωβρίου 2015. Σύροι πρόσφυγες καλυμμένοι
με ισοθερμικές κουβέρτες. Santi Palacios/Αρχείο Associated Press
Φώκαια Ιωνίας, «Μαύρο ημερονύκτιο», Σάββατο 13 Ιουνίου 1914. Κάτοικοι της
Φώκαιας επιβιβάζονται σε πλοιάριο με προορισμό τη Μυτιλήνη, προκειμένου να
διαφύγουν από τον διωγμό και τη σφαγή.
Φωτογραφία του Γάλλου αρχαιολόγου Félix Sartiaux © Pierre de Gigord /
Yiakoumis, Kallimages, Paris