Διαστάσεις

Ύψος	Πλάτος	Μηκος	Βάρος
1,15	0,40	-	-

Συντήρηση: ΟΧΙ

Περιγραφή

Σαγιάς, φόρεμα, κατακόρυφα ανοιχτό μπροστά, χαρακτηριστικό ένδυμα της φορεσιάς. Υφαίνεται από τις γυναίκες με λευκά βαμβακερά νήματα, βάφεται μπλε και κερώνεται από το μπογιατζή έτσι, ώστε να είναι γυαλιστερός και αδιάβροχος, καθώς δεν πλένεται. Τέλος, δίνεται στο ράφτη για την κοπή και το κέντημα. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο ίσιο φύλλο μπρος – πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους. Υπάρχουν συνολικά έξι λοξά φύλλα, τα λαγκιόλια: τέσσερα στα πλευρά από τη μέση και κάτω, που δίνουν φάρδος στο ένδυμα, και δύο μπροστά, που αναγυρίζουν και σχηματίζουν τις ποδιές. Κάθετα στον κορμό είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 34εκ. και φάρδους 16εκ., που ενώνονται στη μασχάλη με τον κορμό μέσω πρόσθετου τριγωνικού τμήματος. Όλες οι ενώσεις γίνονται στο χέρι με βελονιά γαζί από πορτοκαλί μεταξοκλωστή. Ο ποδόγυρος του σαγιά και το μπροστινό άνοιγμα από τη μέση και κάτω είναι φοδραρισμένα με λωρίδα από κόκκινο τσίτι διακοσμημένο με μπεζ γραμμικά κλαδιά. Το μπροστινό άνοιγμα, από τη μέση και πάνω, είναι γαρνιρισμένο με κεραμιδί μεταξωτό γαϊτάνι και διακοσμημένο με επίρραπτη στενή λωρίδα κόκκινης τσόχας, πλαισιωμένη από γαλάζιο γαϊτάνι. Γαλάζιο γαϊτάνι κοσμεί και τις ενώσεις του κορμού με τα πλαϊνά φύλλα και τα μανίκια από τους ώμους έως λίγο κάτω από τη μέση. Επιπλέον, στους ώμους υπάρχουν μικρά τμήματα τσόχας. Ο κεντητός διάκοσμος της πλάτης είναι πλούσιος. Με βελονιά αλυσίδα και μεταξοκλωστές σε χρώματα λευκό, κεραμιδί, βυσσινί, κίτρινο, γαλάζιο, πράσινο και σωμόν σχηματοποιούνται μοτίβα που επαναλαμβάνονται, παρακολουθώντας τις κατακόρυφες ενώσεις του κεντρικού φύλλου με τα πλαϊνά, κεντρικό “Χ” που δημιουργείται από επίρραπτη χρυσή τρέσα και οριζόντια κεντητή ταινία. Ανάλογα μοτίβα, οριζόντια διατεταγμένα υπάρχουν κατά πλάτος των πλαϊνών λαγκιολιών και μικρότερα κατά μήκος των μανικιών, στο ύψος των ώμων. Τέλος, τα μανίκια αναδιπλώνουν και σχηματίζουν μεγάλα μανικέτια, που είναι φοδραρισμένα με κόκκινο μάλλινο, γυαλωμένο ύφασμα, διακοσμημένο με γαζί και επίρραπτη χρυσή τρέσα.

Παρατηρήσεις

Φθορές στο φοδράρισμα των μανικιών. Μεταγενέστερες επεμβάσεις κάτω από τους ώμους για να μειωθεί το φάρδος του ενδύματος.

ΥΛΗ

βαμβάκι	Αντικείμενο
γαϊτάνι μεταξωτό	Διάκοσμος αντικειμένου
μαλλί	Διάκοσμος αντικειμένου
μεταξοκλωστή	Διάκοσμος αντικειμένου
τσίτι	Διάκοσμος αντικειμένου
τσόχα	Διάκοσμος αντικειμένου
τρέσα χρυσή	Διάκοσμος αντικειμένου

Τεχνική

βαφή		Αντικείμενο
γυάλωμα		Αντικείμενο
επίρραπτη		Διάκοσμος αντικειμένου
κέντημα	αλυσίδα	Διάκοσμος αντικειμένου
κέντημα	γαζί	Διάκοσμος αντικειμένου
υφαντό		Αντικείμενο
υφαντό βιομηχανικό		Διάκοσμος αντικειμένου

ΔΙΑΚΟΣΜΟΣ

Κατηγορία Θέματος Διακόσμου	Θέμα Διακόσμου
γεωμετρικός διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος

Κατασκευή

Κατασκευαστής: οι ίδιες οι γυναίκες, μπογιατζής, ράφτης

Χρόνος κατασκευής: αρχές 20ού αι.

Τοποθεσία κατασκευής

Χώρα	Γεωγραφικό Διαμέρισμα	Νομός	Ευρύτερη περιοχή
Ελλάδα	Μακεδονία	Θεσσαλονίκης	Πυλαία (Καπουτζήδα)

Τοποθεσία Χρήσης

Χώρα	Γεωγραφικό Διαμέρισμα	Νομός	Ευρύτερη περιοχή
Ελλάδα	Μακεδονία	Θεσσαλονίκης	Πυλαία (Καπουτζήδα)

Χρήση

Χρήστης	Ηλικία	Κοινωνική Ηλικία	Εθνοτική Ομάδα	Περίοδος Χρήσης	Χρόνος Χρήσης	Περίσταση Χρήσης	Σκοπός χρήσης	Πιθανή χρονολογία χρήσης
γυναίκα					αρχές 20ού αι.	γιορτινό

Απόκτηση

Τρόπος Απόκτησης
Χρονολογία απόκτησης	1/2/1952

Βιβλιογραφία

Βουγιουκλή, Δ. 1938-1948, "Η φορεσιά της Καπουτζήδας", Λαογραφία ΙΒ΄: 337-349, Θεσσαλονίκη

Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Δημοσιεύσεις

Δεν υπάρχουν σχετικές δημοσιεύσεις για αυτό το αντικείμενο

Εκθέσεις

Δεν υπάρχουν σχετικές εκθέσεις για αυτό το αντικείμενο

Πληροφορίες Τεκμηρίωσης

Ερευνητής	-
Χρόνος έρευνας	-
Είδος Έρευνας	-
Πληροφορητής	-
Τεκμηριωτής	Μαντζουράνη Άννα
Χρόνος Τεκμηρίωσης	19/11/2007