Διαστάσεις
Ύψος | Πλάτος | Μηκος | Βάρος |
---|---|---|---|
1,08 | 0,36 | - | - |
Συντήρηση: ΟΧΙ
Περιγραφή
Φουστάν γκουρκίστε, δηλαδή “φουστάνι ελληνικό”. Πρόκειται για μαύρο, αμάνικο φουστάνι που φορούν οι παντρεμένες γύρω στα 40. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα μαύρα σαν αυτό φουστάνια βάφονταν με σατζίκιμπριτ (μαυρόχρωμα) και κελεμπέκι (τα φύλλα της καλαθιάς). Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν “έπιαναν” χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος – πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Εντύπωση προκαλούν τα δύο επιπλέον τμήματα (από κόκκινο σαγιάκι) στο άνοιγμα της καβαδούρας. Εσωτερικά, το άνοιγμα του αυχένα είναι ρελιασμένο με καφέ, υφαντό βαμβακερό κομμάτι υφάσματος. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα. Η διαδικασία του κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση από κάτω προς τα πάνω είναι η εξής: κόκκινο γκαϊτάνι, κίτρινα και καφέ βίτσα (σειρές καμωμένες με βελονιά αλυσίδα από μάλλινα νήματα), λευκά φούρκεζα (κλαδί με διχαλωτή απόληξη), οριζόντια ζώνη με καρούλε (χρωματιστοί ρόμβοι με λευκό σταυρό στη μέση) και κλίτσε (τα υπόλοιπα μοτίβα της ζώνης), λευκά φούρκεζα, λευκή μιλιγκόνα (διακόσμηση με βελονιά γαζί ή πατητή). Στην πιο ψηλή σειρά, κεντητά σχηματοποιημένα μοτίβα, τα πελιστέρε. Όλες αυτές οι ζώνες διακόσμησης χωρίζονται με πολύχρωμα βίτσα. Πάνω από την οριζόντια διακόσμηση του ποδόγυρου, οι μπροστινές ραφές διακοσμούνται με δύο κατακόρυφα σχηματοποιημένα μοτίβα. Η διακόσμηση στην τραϊλέ, τραχηλιά, γίνεται με κόκκινο γκαϊτάνι, βίτσα, αλατζά φούρκεζα (;) και τιέλι θρίτουρ, γαίτάνι κλειστό, ζιγκ-ζαγκ. Τέλος, γίνεται η διακόσμηση στην καβαδούρα με κόκκινο γκαϊτάνι, βίτσα και μιλιγκόνα. Τα κόκκινα τμήματα φέρουν από ένα κεντητό ανθάκι, καμωμένο με άσπρο και γαλάζιο μάλλινο νήμα.
Παρατηρήσεις
Φθορές στο γκαϊτάνι της τραϊλέ και του ποδόγυρου.
ΥΛΗ
βαμβακερή κλωστή | Διάκοσμος αντικειμένου |
βαμβάκι | Αντικείμενο |
γαϊτάνι μάλλινο | Διάκοσμος αντικειμένου |
σαγιάκι | Αντικείμενο |
μάλλινη κλωστή | Διάκοσμος αντικειμένου |
Τεχνική
επίρραπτη | Διάκοσμος αντικειμένου | |
κέντημα γραφτό | αλυσίδα | Διάκοσμος αντικειμένου |
κέντημα γραφτό | θηλειά | Διάκοσμος αντικειμένου |
κέντημα γραφτό | πατητή | Διάκοσμος αντικειμένου |
υφαντό | Αντικείμενο | |
υφαντό | δίμιτο | Αντικείμενο |
υφαντό | νεροτριβή, ντουλάπια | Αντικείμενο |
ΔΙΑΚΟΣΜΟΣ
Κατηγορία Θέματος Διακόσμου | Θέμα Διακόσμου | |
---|---|---|
γεωμετρικός διάκοσμος | φούρκεζα, βίτσα, κλίτσε καρούλε, μιλιγκόνα | |
θρησκευτικά θέματα | σταυρουδάκια | |
σχηματοποιημένος διάκοσμος | πελιστέρε | |
φυτικός διάκοσμος |