![[Φέρμελη], ανδρικό, μανικωτό ζακέτο από βυσσινί τσόχα](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/975-13α_1_md.jpg "975-13α_1_md")
![[Φέρμελη], πίσω όψη](https://lykeionellinidon.com/wp-content/uploads/2018/02/975-13α_2_md.jpg "975-13α_2_md")
Διαστάσεις
| Ύψος | Πλάτος | Μηκος | Βάρος |
|---|---|---|---|
| 0,40 | 0,31 | - | - |
Συντήρηση: ΟΧΙ
Περιγραφή
Φέρμελη ή μεϊντάνι, ανδρικό, μανικωτό βυσσινί τσόχινο ζακέτο, εξάρτημα της φορεσιάς του φουστανελά που φορέθηκε αρχικά από τους αρματολούς, τους κλέφτες και του αγωνιστές του 1821, γύρω στα μέσα του 19ου αιώνα, καθιερώθηκε από τον Όθωνα ως αυλική ενδυμασία και στη συνέχεια εξαπλώθηκε ως επίσημη (γιορτινή) ενδυμασία όλων των αγροτικών και ποιμενικών πληθυσμών της χώρας. Η φέρμελη φοριέται μετά το γιλέκι (αμάνικο ζακέτο) και πριν το φερμεδογέδεκο ή φερμελωτό γιλέκι (αμάνικο ζακέτο με μεγάλα κουμπιά). Στη Νάουσα αποκαλείται πισλί και φοριέται από τους Γιανίτσαρους κατά το αποκριάτικο έθιμο “Γιανίτσαροι και Μπούλες”. Αποτελείται από τα δύο μπροστινά φύλλα και το τραπεζιόσχημο φύλλο της πλάτης. Στα πλευρά, δύο τραπεζιόσχημα φύλλα δίνουν φάρδος στο ένδυμα. Φέρει κυκλική λαιμόκοψη, όρθιο γιακά και κατακόρυφο άνοιγμα μπροστά. Στις ωμοπλάτες, κάθετα στον κορμό, είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 78εκ. και φάρδους 15εκ, χωρίς ραφή στην εσωτερική πλευρά του ώμου, στη μασχάλη και κατά μήκος του βραχίονα εσωτερικά, εκτός από ορισμένο σημείο λίγο πιο κάτω από τον αγκώνα, όπου υπήρχε ένωση. Το καπάκι των μανικιών έχει οξεία απόληξη και καμπυλόσχημες πλευρές. Στο τελείωμα κάθε μανικιού έχει αφαιρεθεί κομμάτι με ορθή γωνία και καμπύλη πλευρά. Το ζακέτο είναι φοδραρισμένο με μπεζ βαμβακερό ύφασμα εκτός από τα μανίκια και τις μόστρες, όπου είναι φοδραρισμένο με ροδοπράσινο ταφτά. Φέρει πλούσιο επίρραπτο κέντημα από βυσσινί μεταξωτά γαϊτάνια και κορδόνια, καμωμένο σύμφωνα με την τερζήδικη τεχνική. Ολόγυρα είναι γαρνιρισμένο με σειρές γαϊτάνι. Μάλιστα, στο γύρο του ζακέτου και στο κατακόρυφο μπροστινό άνοιγμα, καθώς τα γαϊτάνια συστρέφονται, σχηματίζουν πυκνό ζιγκ – ζαγκ, ενώ στο γύρο των μανικιών σπειρομαίανδρους. Επιπλέον, το γαρνίρισμα του φύλλου των μανικιών στη μασχάλη και στην εσωτερική πλευρά του βραχίονα γίνεται με θηλιές και ημικύκλια. Στα μπροστινά φύλλα, μετά τις ευθείες γραμμές ακολουθεί κατακόρυφη ελλειψοειδής σύνθεση από σιγμοειδή, επαναλαμβανόμενα και συμπλεκόμενα κλαδιά με φύλλα και άνθη. Το μπροστινό άνοιγμα κλείνει με κουμπιά που βρίσκονται στη δεξιά πλευρά (τα περισσότερα δε σώζονται) και εφαρμόζουν σε θηλιές της αριστερής. Πίσω από τις θηλιές, εσωτερικά επίρραπτη λωρίδα τσόχας. Στην πλάτη, οι ενώσεις των φύλλων διακοσμούνται με βελονιά τύπου ψαροκόκαλο από μεταξωτή βυσσινί κλωστή. Στην πλευρά του μανικιού με την ορθή γωνία, τα γαϊτάνια σχηματίζουν ορθογώνιο τρίγωνο με καμπυλόσχημη υποτείνουσα, συμπληρωματικό προς το κομμάτι που έχει αφαιρεθεί από την άλλη πλευρά του φύλλου. Την υποτείνουσα της πρώτης πλευράς ακολουθούν θηλιές από κορδόνι, όπου εφαρμόζουν πλεχτά κουμπιά της δεύτερης πλευράς, διατεταγμένα κι αυτά καμπυλόσχημα (κάποια από τα οποία δε σώζονται). Το καπάκι των μανικιών είναι διακοσμημένο με σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο, αντίστοιχο του οποίου υπάρχει και στην άνω μπροστινή γωνία του φύλλου των μανικιών. Τέλος, την εξωτερική πλευρά του βραχίονα κοσμεί επίμηκες, λογχοειδές μοτίβο με κορυφή διακοσμημένη με γλωσσωτές απολήξεις, θηλιές και σπείρες. Ακολουθεί σιγμοειδές ανθικό μοτίβο.
Παρατηρήσεις
Ανοίγματα στην τσόχα.
ΥΛΗ
| βαμβάκι | Αντικείμενο |
| γαϊτάνι μεταξωτό | Διάκοσμος αντικειμένου |
| κορδόνι μεταξωτό | Διάκοσμος αντικειμένου |
| μεταξοκλωστή | Διάκοσμος αντικειμένου |
| ταφτάς | Διάκοσμος αντικειμένου |
| τσόχα | Αντικείμενο |
| κουμπί πλεχτό | Διάκοσμος αντικειμένου |
Τεχνική
| επίρραπτη | Διάκοσμος αντικειμένου | |
| κέντημα | τερζήδικο | Διάκοσμος αντικειμένου |
| κέντημα | ψαροκόκαλο | Διάκοσμος αντικειμένου |
| υφαντό βιομηχανικό | Αντικείμενο |
ΔΙΑΚΟΣΜΟΣ
| Κατηγορία Θέματος Διακόσμου | Θέμα Διακόσμου | |
|---|---|---|
| γεωμετρικός διάκοσμος | ||
| σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος | ||
| φυτικός διάκοσμος |