αμάνικος επενδύτης 5776/2

Αμάνικος, σαγιακένιος επενδύτης. Κουτσουμάνικος ντουλαμάς ή τσιπούν.

Αμάνικος επενδύτης, πίσω όψη

Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο στέρνο

Λεπτομέρεια διακόσμου στην πλαϊνή πιέτα

Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στον ποδόγυρο: σειρήτια, τρέσα του εμπορίου και κλαράκια με γκαϊτάνια.

Ταυτότητα Αντικειμένου

Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)

5776/2

Όνομα αντικειμένου

αμάνικος επενδύτης

Άλλο / Τοπικό όνομα

κουτσουμάνικος ντουλαμάς ή τσιπούν (;)

Τυπολογία

χωρικό

Χρόνος κατασκευής

αρχές 20ού αι.

Μέρος συνόλου

Όχι

Φυσική Περιγραφή

Περιγραφή

Αμάνικος επενδύτης από μαύρο, αδίμτο (δίμιτο) σαϊάκ (μαλλί της νεροτριβής). Πρώτα υφαινόταν στον αργαλειό, ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα και τέλος η βαφή και η διακόσμηση. Πιθανόν να αποτελεί εξάρτημα του γυναικείου ενδυματολογικού συνόλου του Ζαλουφιού ή και του Φυλακτού Έβρου (όπου εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες από το Γιαούπ της Ανατολικής Θράκης), καθώς η παραδοσιακή γυναικεία ενδυμασία του Φυλακτού ανήκει στην ενδυματολογική ομάδα του Ζαλουφιού με διαφοροποιήσεις όμως στον τρόπο διακόσμησης. Ο επενδύτης, που ονομάζεται τσιπούνι στο Ζαλούφι (και φορέθηκε ευρέως μετά το 1910) και κουτσομάνικος ντουλαμάς στο Φυλακτό, αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, και από ένα δίφυλλο λοξό τμήμα σε κάθε πλάι, από τη μέση και κάτω, που δίνει φάρδος στο ένδυμα. Επιπλέον,

πρόσθετο, μικρό, τριγωνικό κομμάτι βρίσκεται σε κάθε άνοιγμα χεριών. Τέλος, μπροστά υπάρχουν δύο επίσης τριγωνικά κομμάτια, που αυτή τη φορά έχουν ύψος ίσο με αυτό του ενδύματος. Η λαιμόκοψη είναι φοδραρισμένη με γαλάζιο (σχεδόν πλήρως αποχρωματισμένο) βαμβακερό, δίμιτο ύφασμα. Ο επενδύτης είναι ολόγυρα γαρνιρισμένος με μπλε μάλλινο γκαϊτάνι. Στην ακμή της πιέτας που σχηματίζεται από τα πλαϊνά λοξά φύλλα κόκκινο γκαϊτάνι συστρέφεται και σχηματίζει θηλιές. Παράλληλα με το γκαϊτάνι επίρραπτη πορτοκαλί τρέσα του εμπορίου που καταλήγει σε οξεία γωνία. Στην ένωση των λοξών με το πίσω ίσιο φύλλο μπλε και κόκκινο γκαϊτάνι με σπειροειδείς απολήξεις και λευκό σειρήτι που καταλήγει σε οξεία γωνία. Η διακόσμηση του στέρνου είναι λιτή. Παράλληλα με το μπροστινό άνοιγμα, επίρραπτη πορτοκαλί τρέσα που καταλήγει σε οξεία γωνία. Στην ένωση του μπροστινού λοξού με το ίσιο φύλλο κόκκινο γκαϊτάνι που καταλήγει σε σπείρα και πράσινο σειρήτι με οξεία γωνία στην κατάληξη επίσης. Στον ποδόγυρο, πάνω από το γαϊτάνι, φούξια τρέσα, λευκό και πράσινο σειρήτι. Ακολουθούν πέντε κλαράκια (ανθάκια) καμωμένα με χρωματιστά γκαϊτάνια στα χρώματα του υπόλοιπου διακόσμου. Η διακόσμηση του ποδόγυρου σταματά στα πλαϊνά λοξά φύλλα, αφήνοντας ακόσμητα τα μπροστινά ίσια και λοξά φύλλα.

Διαβάστε περισσότερα

Διάκοσμος & Μοτίβα

Διάκοσμος

φυτικός διάκοσμος

Μοτίβα / Θέματα διακόσμου

κλαράκια

Ύψος

1.040

Πλάτος

0.360

Κατασκευή

Χρόνος κατασκευής

αρχές 20ού αι.

Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)

Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)

Ελλάδα | Θράκη | Έβρου

Φυλακτό

Υλικά

βαμβάκι

γαϊτάνι μάλλινο

σαγιάκι

σειρήτι

τρέσα

Τεχνικές

επίρραπτη

υφαντό, δίμιτο

υφαντό, νεροτριβή, ντουλάπια

Χρήση

Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα

πρόσφυγες

Χρήστης

γυναίκα

Περίσταση χρήσης

γιορτινό

Χρόνος χρήσης

αρχές 20ού αι.

Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)

Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)

Ελλάδα | Θράκη | Έβρου

Φυλακτό

Απόκτηση

Τρόπος απόκτησης

Αγορά

Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης

14/6/1968

Τεκμηρίωση

Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας

Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 1989, "Η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά από το Μέγα Ζαλούφι", Εθνογραφικά 7: 67-95, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.

Παπαντωνίου, Ι. 1975, "Φορεσιές της Θράκης", Μακεδονική Ζωή 104: 26-32.

Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα