φουστάνι
4394/3
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
4394/3
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
φουστάν ριζάριτ με σεντούκε
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Φουστάνι ριζάριτ με σεντούκε, αμάνικο, σκούρο βυσσινί, γυναικείο φουστάνι που πρωτοφορούν αρραβωνιασμένες όταν "φιλούν χέρι" και νιόπαντρες μέχρι περίπου τα 30 τους. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν "έπιαναν" χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Εσωτερικά, το άνοιγμα του αυχένα είναι ρελιασμένο με υπόλευκο, βαμβακερό υφαντό. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα και τα διακοσμούν με γαϊτάνια
μάλλινα. Η διαδικασία του κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση από κάτω προς τα πάνω είναι η εξής: κόκκινο γκαϊτάνι, οριζόντια ζώνη με καρούλε (χρωματιστοί ρόμβοι με λευκό σταυρό στη μέση) και κλίτσε (τα υπόλοιπα μοτίβα της ζώνης), κουδέλα (πυκνή ζιγκ-ζαγκ γραμμή από λευκή βαμβακερή κλωστή που σχηματίζει ταινία), αλατζά γιάνε (λοξή γραμμή) και τέλος, λευκά και χρωματιστά πελιστέρε (μοτίβα ελεύθερα προς τα πάνω που δεν περιβάλλονται από σειρές). Όλες οι ζώνες χωρίζονται με βίτσα (σειρές από μάλλινα νήματα καμωμένες με βελονιά αλυσίδα). Πίσω, πλάι στις ραφές είναι κεντημένα δύο κλαδάκια, τα ντάλε, και οι ίδιες οι ραφές είναι καλυμμένες με επίρραπτο κόκκινο γκαϊτάνι που φτάνει ως την καβαδούρα. Τέλος, γίνεται η διακόσμηση στην τραϊλέ, τραχηλιά, και την καβαδούρα, με γκαϊτάνι και βίτσα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κλίτσε καρούλε, βίτσα
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρουδάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πελιστέρε
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντάλε
Ύψος
0.980
Πλάτος
0.350
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
σαγιάκι
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα γραφτό,
αλυσίδα
κέντημα γραφτό,
θηλειά
υφαντό
υφαντό,
δίμιτο
υφαντό,
νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
έφηβη
Κοινωνική ηλικία
αρραβωνιασμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Σκοπός χρήσης
Πρωτοφοριέται από τις αρραβωνιασμένες όταν "φιλούν χέρι"
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νιόπαντρη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Σκοπός χρήσης
Φοριέται από τις νιόπαντρες όσο είναι νέες και μέχρι τα 30 τους
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
27/8/1965
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα