φουστάνι
5074/7
Φουστάνι με τα φαράσε, τα κουδέλα (;) γιορτινό φουστάνι της έφηβης
Φουστάνι με τα φαράσε, τα κουδέλα (;) γιορτινό φουστάνι της έφηβης
Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά, με γκαϊτάνι, βίτσα μιλιγκόνα και τιέλι θρίτουρ
Λεπτομέρεια διακόσμου στην καβαδούρα, άνοιγμα μασχάλης: γκαϊτάνι, βίτσα τιέλι θρίτουρ
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
5074/7
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
φουστάν με τα φαράσε, τα κουδέλα (;)
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Γυναικείο, βυσσινί (ριζάριτ), αμάνικο φουστάν, πιθανόν με τα φαράσε, τα κουδέλα, αν και συνήθως είναι μαύρο και φοριέται από κορίτσια στα 14 χρόνια τους. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν "έπιαναν" χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Εσωτερικά, το άνοιγμα του αυχένα είναι ρελιασμένο με καφέ, βαμβακερό υφαντό. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα. Η διαδικασία του
κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση από κάτω προς τα πάνω είναι η εξής: κόκκινο μάλλινο γκαϊτάνι, φούρκεζα (κλαδί με διχαλωτή απόληξη), λευκά μιλιγκόνα (βελονιά γαζί ή πατητή), φαράσε (διαδοχικά τρίγωνα, κανονικά και ανάστροφα), μιλιγκόνα, κουδέλα (είδος πυκνής ζιγκ-ζαγκ γραμμής από λευκό βαμβάκι που σχηματίζει ταινία), γιάνε (λοξή γραμμή) και πελιστέρε (μοτίβο ελεύθερο προς τα πάνω που δεν περιβάλλεται από σειρές). Όλες αυτές οι ζώνες διαχωρίζονται με βίτσα. Το άνω μέρος όλων των πελιστέρε έχει ξηλωθεί, αφήνοντας μόνο τη βάση. Πιθανότατα δεν πρόκειται για μεταγενέστερη επέμβαση ή φθορά του χρόνου. Πάνω από την οριζόντια διακόσμηση του ποδόγυορυ, δύο κεντητά κλαδάκια, τα ντάλε κοσμούν τις πίσω ραφές. Το άνοιγμα της τραϊλέ, τραχηλιάς, είναι διακοσμημένο με κόκκινο γκαϊτάνι, βίτσα, μιλιγκόνα, βίτσα και τιέλι θρίτουρ (γαϊτάνι ζιγκ-ζαγκ, κλειστό). Η καβαδούρα είναι και αυτή διακοσμημένη με γκαϊτάνι, βίτσα και τιέλι θρίτουρ.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
φούρκεζα, βίτσα, φαράσε, μιλιγκόνα, κουδέλα, γιάνε, τιέλι θρίτουρ
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πελιστέρε
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντάλε
Ύψος
1.090
Πλάτος
0.360
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
σαγιάκι
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα γραφτό,
αλυσίδα
κέντημα γραφτό,
θηλειά
κέντημα γραφτό,
πατητή
υφαντό
υφαντό,
δίμιτο
υφαντό,
νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
έφηβη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Σκοπός χρήσης
Το φορούν τα κορίτσια στα 14 τους
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
19/12/1966
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
