head kerchief 828
Pietes from Spetses
Pietes from Spetses
Pietes from Spetses
Pietes from Spetses
Part of the edging and the bibila (crocheted lace) (left side)
Part of the edging and the bibila (crocheted lace) (left side)
Part of the edging and the bibila (crocheted lace) (right side)
Part of the edging and the bibila (crocheted lace) (right side)
The corner of the kerchief
The corner of the kerchief
Multicoloured vegetal motifs at the background of the kerchief
Multicoloured vegetal motifs at the background of the kerchief
Object Identity
Object ID Number
828
Object name
head kerchief
Other / Local name
pietes or tsemberi
Style
island, town costume
Production date range
19th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Πιέτες ή τσεμπέρι, μεγάλο τριγωνικό κεφαλομάντιλο από τις Σπέτσες. Έχει ζεστό, ανοιχτόχρωμο καφέ χρώμα που χρυσίζει από το μετάξι, και είναι φοδραρισμένο με καφετί βαμβακερό σατέν, το ντύμα. Έχει σχήμα ορθογώνιου ισοσκελούς τριγώνου, του οποίου οι ίσες πλευρές (μήκους 1,03μ. η καθεμία) διακοσμούνται με πολύχρωμη κεντητή μπορντούρα. Το τελείωμά τους στολίζει πολύχρωμη, λεπτή δαντέλα (μπιρμπίλια), φτιαγμένη με τη βελόνα στα χρώματα του κεντήματος. Από μικρά ή μεγαλύτερα μοτίβα εναλλάξ, κρέμονται ελεύθερα μονά ή τρίφυλλα κλαδάκια, στολισμένα με μικροσκοπικές, χρυσές πούλιες. Η δαντέλα γυρίζει πολύ λίγο στη γωνία και στολίζει μικρό τμήμα της μεγάλης πλευράς. Το κέντημα του μαντιλιού φτιαγμένο στο τελάρο με μεταξοκλωστές και χρυσόνημα και με χρυσές, μικροσκοπικές πούλιες είναι σπάνιας λεπτότητας και αισθητικής. Χρυσά, λεπτά κλαδάκια σε άτακτο
κυματισμό προσθέτουν κι άλλο φως στο λαμπερό μετάξι και με το "ουδέτερο" χρώμα τους αναδεικνύουν τα χρωματιστά λουλούδια και φύλλα. Συνδυάζονται καλαίσθητα το ανοιχτό μωβ με το βιολετί, το λιλά, το ανοιχτό πράσινο, το λαδί και με λίγο μαύρο. Στη γωνία έχει τοποθετηθεί μικρή, κομψή ανθοδέσμη. Ο κάμπος του μαντιλιού είναι διάσπαρτος με φυλλωτά κλαδάκια με διπλό ανθάκι. Η μπορντούρα (πλάτους 11εκ.), έχει στερεωθεί στο ντύμα με μικρές βελονιές. Στην ανάποδη της μεγάλης πλευράς υπάρχουν ίχνη στερεώματος από δύο κορδελάκια, τα καπίστρια. Οι πιέτες ή το τσεμπέρι αποτελούν χαρακτηριστικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος και οι γυναίκες Ύδρας και Σπετσών και της Ερμιονίδας ονόμαζονταν "τσεμπερούδες". Αφού τα μαλλιά γίνουν πλεξούδες και τοποθετηθεί το φακιόλι -τα μπουλέτσια από ξένα μαλλιά που δίνουν ύψος συνηθίζονταν μόνον από τις αρχόντισσες- μπαίνουν σε πιέτες κολλητά στη ρίζα των μαλλιών και δένονται κάτω από τις κοτσίδες τα καπίστρια ή ζωνίτσες, δυο κορδονάκια ραμμένα στο σημείο που το μαντίλι ακουμπά στους κροτάφους. Στη συνέχεια, οι γωνίες του μαντιλιού (τσέπια) σταυρώνονται χαλαρά κάτω από το σαγόνι, αφού το μαντίλι πτυχωθεί πρώτα (πιέτες) και στους κροτάφους. Τα τσέπια γυρίζουν πίσω και στερεώνονται στην κορυφή του κεφαλιού και προς τα πίσω. Οι πιέτες στολίζονταν με έξι καρφίτσες. Οι γιορτινές και νυφικές πιέτες είναι ολοκέντητες με χρυσά, πολύχρωμα ή μονόχρωμα κεντήματα.
Decoration & Patterns
Decoration
vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
leafy scrolls, leaves, flowers
Height
0.740
Length
1.500
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
19th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Central Greece | Attica
Argosaronic Gulf (Spetses)
Material
gold thread
silk
silk-and-cotton fabric
silk thread
spangles
Techniques
crocheted lace
embroidery, flat stitch
handwoven fabric
Use
User
woman
Status
bride 
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Central Greece | Attica
Argosaronic Gulf (Spetses)
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Documentation
Research bibliographic references
Korre-Zografou, Κ. 1991, Νεοελληνικός κεφαλόδεσμος, Athens.
Papantoniou, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Ethnografika, vol. 1: 5-93, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation. 

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives