head kerchief 8326/9

Object Identity

Object ID Number

8326/9

Object name

head kerchief

Other / Local name

Bolia, mesali

Style

costume with sigouni (sleeveless woollen coat)

Production date range

19th century

Part of outfit

No

Physical Description

Description

Μπόλια (ή μεσάλι), πιθανόν ο αρχαιότερος τύπος κεφαλόδεσμου στον ελληνικό χώρο. Οι κεντητές άκρες της μπόλιας (ύψους 44εκ.), από αργαλίσιο, βαμβακερό πανί στο χρώμα της λινάτσας, έχουν προστεθεί σε μακρόστενο, υπόλευκο πανί του αργαλειού, πλάτους 29εκ. από ούγια σε ούγια, και σουρώνουν ελαφρά για να ενωθούν μαζί του. Το κέντημα αναλαμβάνουν κυρίως οι καφετί κλωστές που συνδυάζονται με βυσσινί, θαλασσιές, γαλάζιες, κανελί, ζαχαρί, τσαγαλί, μπεζ και ανοιχτό λαδί. Η επιφάνεια που δεν καλύπτεται ασφυκτικά, σε συνδυασμό με την καγκελωτή βελονιά, δίνουν στο κέντημα τον αέρα της δαντέλας. Μια φαρδιά, οριζόντια ζώνη (24εκ.) γεμίζει με στενές και φαρδύτερες ταινίες με δικτυωτά και ανθισμένα τρίγωνα και με τετραγωνισμένο λοξό, ανθισμένο κλαδάκι στις δυο της άκρες. Ψηλότερα και σε απόσταση, σε τρία μοτίβα

από τέσσερα λοξά, ανθισμένα κλαδιά διατάσσονται στις διαγώνιες ορθογώνιων παραλληλόγραμμων, το κέντρο των οποίων διαπερνά διακεκομμένη γραμμή. Τα τρία μοτίβα δεν έχουν κεντηθεί με συμμετρία στις δύο άκρες. Στην άκρη εκείνη όπου η απόσταση που τα χωρίζει από την φαρδιά ζώνη είναι μικρή, έχουν προστεθεί στο τελείωμά της δυο σειρές από το οδοντωτό μοτίβο που, μικρότερο, εμφανίζεται και χαμηλότερα στο κέντημα. Καστανόμαυρα κυρίως φουντάκια στολίζουν τις κατακόρυφες πλευρές του κεντήματος. Οι δύο άκρες της μπόλιας έχουν κροσωτή απόληξη από στριμμένες κλωστές του στημονιού (στρίμμα), στις οποίες έχει προστεθεί κλωστή σε ροδί χρώμα. Τα κρόσια έχουν μήκος 8εκ. και απολήγουν σε φουντάκια. Αφού τα μαλλιά χτενιστούν ντουρά, οι κοτσίδες στολίζουν με τα κρεμαστάρια και δεθούν σφιχτά τα δυο καφετιά τσεμπέρια (μπαρέζι ή κουγιούτο), πάνω τους τυλίγεται η μπόλια σαν κουλούρα δίνοντας την εντύπωση σαρικιού, ενώ η μια κεντητή της άκρη απλώνει στην πλάτη και η άλλη στολίζει το δεξί μάγουλο. Μαθαίνουμε ότι "τις μπόλιες τους χάριζαν οι γυναίκες στους χτίστες για να τις δένουν στο σταυρό που βάζουν στην κορυφή του σπιτιού σαν τελειώνει. Σαν έφευγαν τις έπαιρναν μαζί τους τυλιγμένες σαν σαρίκι γύρω στο κεφάλι τους."