sleeved bodice 6743/14
Tzakos from Attica, front
Tzakos from Attica, front
Tzakos from Attica, front
Tzakos from Attica, front
Tzakos from Attica, back
Tzakos from Attica, back
Decoration of the over sleeve
Decoration of the over sleeve
Embroidery of the under sleeve
Embroidery of the under sleeve
Object Identity
Object ID Number
6743/14
Object name
sleeved bodice
Other / Local name
tzakos
Style
peasant 
Production date range
20th century 
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Κοντός, εφαρμοστός μπούστος, τζάκος, με στενά μανίκια που φθάνουν ως τον αγκώνα, τα "πάνω μανίκια". Φοριόταν πάνω από το αμάνικο πουκάμισο. Τα πάνω μανίκια είχαν τα δικά τους σχέδια και βελονιές. Ένα δεύτερο ζευγάρι, τα "κάτω μανίκια", χαλαρά ραμμένα με τα επάνω, είχαν συνήθως το ίδιο κέντημα με το πουκάμισο. Τα μανίκια κεντιούνται σε τελάρο πριν ενωθούν με τον κορμό. Ο μπούστος είναι φτιαγμένος από μονόφυλλο, βαμβακερό πανί. Έχει πλατύ, κατακόρυφο άνοιγμα που στρογγυλεύει κλείνοντας, λίγο πριν το τελείωμα του μπούστου, με δύο κόπιτσες. Στολίζεται ολόγυρα με φαρδύ κόκκινο γαϊτάνι. Στην ένωση των μανικιών με τον κορμό, κάτω από τις μασχάλες, έχει τοποθετηθεί ρομβοειδές κομμάτι πανιού για άνεση στην κίνηση. Το πανωμάνικο, όπως άλλωστε και ο κορμός, είναι νεότερη κατασκευή
που έχει αντικαταστήσει το κέντημα με πολύχρωμες τρέσες οριζόντια τοποθετημένες. Η επάνω τρέσα, με κυρίαρχο χρώμα το κόκκινο, παρεμβάλλει ανάμεσα σε δυο στενές ερυθρόλευκες ταινίες με γερτά φυτικά μοτίβα, άλλη, μεγαλύτερη και κόκκινη, με πλάγια, στενά και φαρδύτερα διάχωρα. Στα μικρά, λευκό λουλούδι, και στα μεγαλύτερα γεωμετρική σύνθεση με τέσσερις γαλάζιες σφαίρες και δυο κίτρινα τρίγωνα. Η κάτω στενή ταινία έχει σχεδόν τελείως επικαλυφθεί από άλλη, με σκούρα μπλε ανθικά και γεωμετρικά μοτίβα σε κόκκινο φόντο. Ίδια στενή τρέσα έχει τοποθετηθεί χαμηλότερα αφήνοντας δύο σειρές άλλης ερυθρόλευκης τρέσας να καταλάβουν το ενδιάμεσο διάστημα. Εδώ, σε λευκό φόντο, εναλλάσσονται σταυρόσχημο φυτικό και γεωμετρικό μοτίβο. Στο τελείωμα αυτής της σύνθεσης, στενή, λευκή δαντέλα. Το κατωμάνικο, νεότερο και αυτό, είναι από λεπτό βαμβακερό πανί με ενυφασμένα καρό. Στην άκρη του έχει τοποθετηθεί επίρραπτη κεντητή ταινία από πολύ παλιότερο κατωμάνικο (πιθανόν του τέλους του 19ου αιώνα). Το κέντημα διατάσσεται σε δύο οριζόντιες ταινίες και απολήγει σε δαντελωτές, οδοντωτές γλώσσες ή δοντάκια. Σε κόκκινο/ροδί φόντο, με θαλασσί κλωστές αποδίδονται τα διακοσμητικά μοτίβα. Στην κάτω ταινία ζιγκ-ζαγκ με ελαφρά πεπλατυσμένες γωνίες καθρεφτίζεται σε άλλο, αντεστραμμένο, σχηματίζοντας συνδεόμενους, ανοιχτούς ρόμβους. Ανάμεσά τους, αγκιστρωτό μοτίβο που προβάλλει από το περίγραμμα της ταινίας. Μέσα στους ρόμβους, σχηματικό μοτίβο με επάλληλες γωνίες με μικρή κουκίδα στην κορυφή. Σε ορισμένους ρόμβους, το μοτίβο θυμίζει "μαστραπά" που περιέχει ακραία σχηματοποιημένη ανθρώπινη μορφή. Η επάνω ταινία, στενότερη, διατρέχεται και αυτή από ζιγκ-ζαγκ με ενδιάμεσο μοτίβο σε σχήμα όρθιου και αντεστραμμένου "ω" με μακριά τη μεσαία κεραία. Τέλος στις γλώσσες, με τις δυο διαμετρικά αντίθετες θαλασσί πινελιές, εγγράφονται σχηματοποιημένοι "μαστραπάδες" που περιέχουν ψηλόλιγνη ανθρώπινη μορφή με υψωμένα χέρια.
Decoration & Patterns
Decoration
stylized decoration
Decorative patterns / subjects
women (?) "mastrapas (pitcher)"(?)
Height
0.430
Width
0.490
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
20th century 
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Central Greece | Attica
-
Material
band
cotton
cotton thread
hooks and eyes
Techniques
counted threadwork, single cross-stitch
handwoven fabric
lace sold by the metre
Use
Population / Cultural / Ethnic group
Arvanites
User
woman
Occasion
everyday
Date range
20th century 
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Central Greece | Attica
-
Acquisition
Acquisition method
Purchase
Acquisition date (circa)
29/4/1971
Documentation
Research bibliographic references
Dede-Michail, Μ. 1981, Η φορεσιά της Μεσογείτισσας (1900-1930), Athens. 
Hadjimichali, A. 1948-1954: Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι. Athens, vol. 1-2. 
Marini, Μ. 1989, Η μενιδιάτικη λαϊκή φορεσιά, Acharnai.
Papantoniou, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Ethnografika, vol. 1: 5-93, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation. 
Welters, L. 1986, Women’s Traditional Costume in Attica, Greece, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation.

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives