sleeved jacket
975/13,α
Detail of terzidikos (gold tailored) decoration at the front opening
Object Identity
Object ID Number
975/13,α
Object name
sleeved jacket
Other / Local name
fermeli
Style
costume with fustanella
Production date range
second half of 19th century
Part of outfit
Yes
Physical Description
Description
Φέρμελη ή μεϊντάνι, ανδρικό, μανικωτό βυσσινί τσόχινο ζακέτο, εξάρτημα της φορεσιάς του φουστανελά που φορέθηκε αρχικά από τους αρματολούς, τους κλέφτες και του αγωνιστές του 1821, γύρω στα μέσα του 19ου αιώνα, καθιερώθηκε από τον Όθωνα ως αυλική ενδυμασία και στη συνέχεια εξαπλώθηκε ως επίσημη (γιορτινή) ενδυμασία όλων των αγροτικών και ποιμενικών πληθυσμών της χώρας. Η φέρμελη φοριέται μετά το γιλέκι (αμάνικο ζακέτο) και πριν το φερμεδογέδεκο ή φερμελωτό γιλέκι (αμάνικο ζακέτο με μεγάλα κουμπιά). Στη Νάουσα αποκαλείται πισλί και φοριέται από τους Γιανίτσαρους κατά το αποκριάτικο έθιμο "Γιανίτσαροι και Μπούλες". Αποτελείται από τα δύο μπροστινά φύλλα και το τραπεζιόσχημο φύλλο της πλάτης. Στα πλευρά, δύο τραπεζιόσχημα φύλλα δίνουν φάρδος στο ένδυμα. Φέρει κυκλική λαιμόκοψη, όρθιο γιακά και κατακόρυφο άνοιγμα
μπροστά. Στις ωμοπλάτες, κάθετα στον κορμό, είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 78εκ. και φάρδους 15εκ, χωρίς ραφή στην εσωτερική πλευρά του ώμου, στη μασχάλη και κατά μήκος του βραχίονα εσωτερικά, εκτός από ορισμένο σημείο λίγο πιο κάτω από τον αγκώνα, όπου υπήρχε ένωση. Το καπάκι των μανικιών έχει οξεία απόληξη και καμπυλόσχημες πλευρές. Στο τελείωμα κάθε μανικιού έχει αφαιρεθεί κομμάτι με ορθή γωνία και καμπύλη πλευρά. Το ζακέτο είναι φοδραρισμένο με μπεζ βαμβακερό ύφασμα εκτός από τα μανίκια και τις μόστρες, όπου είναι φοδραρισμένο με ροδοπράσινο ταφτά. Φέρει πλούσιο επίρραπτο κέντημα από βυσσινί μεταξωτά γαϊτάνια και κορδόνια, καμωμένο σύμφωνα με την τερζήδικη τεχνική. Ολόγυρα είναι γαρνιρισμένο με σειρές γαϊτάνι. Μάλιστα, στο γύρο του ζακέτου και στο κατακόρυφο μπροστινό άνοιγμα, καθώς τα γαϊτάνια συστρέφονται, σχηματίζουν πυκνό ζιγκ - ζαγκ, ενώ στο γύρο των μανικιών σπειρομαίανδρους. Επιπλέον, το γαρνίρισμα του φύλλου των μανικιών στη μασχάλη και στην εσωτερική πλευρά του βραχίονα γίνεται με θηλιές και ημικύκλια. Στα μπροστινά φύλλα, μετά τις ευθείες γραμμές ακολουθεί κατακόρυφη ελλειψοειδής σύνθεση από σιγμοειδή, επαναλαμβανόμενα και συμπλεκόμενα κλαδιά με φύλλα και άνθη. Το μπροστινό άνοιγμα κλείνει με κουμπιά που βρίσκονται στη δεξιά πλευρά (τα περισσότερα δε σώζονται) και εφαρμόζουν σε θηλιές της αριστερής. Πίσω από τις θηλιές, εσωτερικά επίρραπτη λωρίδα τσόχας. Στην πλάτη, οι ενώσεις των φύλλων διακοσμούνται με βελονιά τύπου ψαροκόκαλο από μεταξωτή βυσσινί κλωστή. Στην πλευρά του μανικιού με την ορθή γωνία, τα γαϊτάνια σχηματίζουν ορθογώνιο τρίγωνο με καμπυλόσχημη υποτείνουσα, συμπληρωματικό προς το κομμάτι που έχει αφαιρεθεί από την άλλη πλευρά του φύλλου. Την υποτείνουσα της πρώτης πλευράς ακολουθούν θηλιές από κορδόνι, όπου εφαρμόζουν πλεχτά κουμπιά της δεύτερης πλευράς, διατεταγμένα κι αυτά καμπυλόσχημα (κάποια από τα οποία δε σώζονται). Το καπάκι των μανικιών είναι διακοσμημένο με σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο, αντίστοιχο του οποίου υπάρχει και στην άνω μπροστινή γωνία του φύλλου των μανικιών. Τέλος, την εξωτερική πλευρά του βραχίονα κοσμεί επίμηκες, λογχοειδές μοτίβο με κορυφή διακοσμημένη με γλωσσωτές απολήξεις, θηλιές και σπείρες. Ακολουθεί σιγμοειδές ανθικό μοτίβο.
Decoration & Patterns
Decoration
geometric decoration
Decorative patterns / subjects
-
Decoration
stylized vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
-
Decoration
vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
-
Height
0.400
Width
0.310
Production
Maker / Designer / Brand
tailors
Production date range
second half of 19th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece
-
Greece |
Macedonia |
Imathia
Naousa
Greece |
Peloponnese
-
Material
cotton
felt
knitted button
silk cord
silk cordon
silk thread
taffeta
Techniques
applique
embroidery,
herring bone stitch
embroidery,
terzidiko (gold tailored)
industrially woven textile
Use
User
man
Age
young man
Status
unmarried man
Period of use
Carnival
Occasion
festive
Date range
second half of 19th century
User
man
Age
young man
Occasion
wedding
Date range
second half of 19th century
User
man
Occasion
festive
Date range
second half of 19th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece
-
Greece |
Macedonia |
Imathia
Naousa
Greece |
Peloponnese
-
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Acquisition date (circa)
20/4/1953
Documentation
Research bibliographic references
Image license
Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives