chemise
2655/1
Kolonato chemise: kolones (columns) and side columns
Kolonato chemise, embroidery at the big right loxari
Kolonato chemise, embroidery at the small right loxari
Object Identity
Object ID Number
2655/1
Object name
chemise
Other / Local name
kamis
Style
costume with sigouni (sleeveless woollen coat)
Production date range
19th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Κολονάτο πουκάμισο, νυφιάτικο και γιορτινό, που παίρνει τ' όνομά του από τις κολόνες, τις κατακόρυφες κεντητές ταινίες δεξιά κι αριστερά στη "μάνα", που φθάνουν από τον ποδόγυρο ως κάτω από το στήθος. Έξω από την Πελοπόννησο, κολονάτα πουκάμισα συναντάμε μόνο στην Τανάγρα και τα συγγενικά χωριά. Είναι απο βαμβακερό του αργαλειού, από βαμβάκι που οι γυναίκες επεξεργάζονται πριν το υφάνουν, όπως επεξεργάζονταν και το υφαντό πανί για να το λευκάνουν. Είναι φτιαγμένο από ενιαίο φύλλο μπρος-πίσω, τη "μάνα", πλάτους 53εκ. Το φάρδος του αυξάνουν πλαϊνές λόξες (λοξάρια ή κλίνγκια), ένα δεξιά (πλάτους 42εκ.) και δύο αριστερά (πλάτους 42εκ.) που αγκαλιάζουν τη μανικοκόλληση ως λίγο κάτω από τους ώμους, και συνοδεύονται από μικρότερα λοξάρια, 22εκ. και 20εκ. αντίστοιχα, που φθάνουν ως
τα 20εκ. περίπου κάτω από τη μασχάλη. Τα ίσια, μονόφυλλα μανίκια ενώνονται κάθετα με τα λοξάρια και τη "μάνα". Η στρογγυλή λαιμόκοψη, ρελιασμένη με το ίδιο πανί, οδηγεί σε κατακόρυφο άνοιγμα (30εκ.) με τετραγωνισμένη μύτη. Λαιμόκοψη και άνοιγμα ήταν ρελιασμένα με σκούρα μεταξωτή κλωστή, και διακοσμημένα με απλές, λόξες βυσσινί βελονιές ή και ζιγκ-ζαγκ. Το κυρίαρχο χρώμα στις μεταξοκλωστές του κεντήματος είναι ένα βαθύ καφέ που αγγίζει το μαύρο, με το οποίο και εναλλάσσεται στο γύρο των μανικιών. Τα χρώματα που το διανθίζουν δεν καταφέρνουν να το φωτίσουν παρά αμυδρά: βυσσινί μάλλινες και βιολετί, μπλε κοβαλτίου και θαλασσί, τσαγαλί και χλωμό χρυσό. Κυκλικό κέντημα στο γύρο των μανικιών και τον ποδόγυρο συνδυάζεται με τις κατακόρυφες κολόνες και τους δεκαοκτώ στύλους. Οι δύο στύλοι που πλαισιώνουν τις κολόνες και ενώνονται μαζί τους είναι ψηλότεροι από τους υπόλοιπους. Η καγκελωτή βελονιά σε κολόνες, στύλους και ποδόγυρο, προσφέρει μια ανάσα στο σκουρόχρωμο κέντημα. Στις κολόνες και τους στύλους, συμμετρικά ως προς κεντρική κατακόρυφη ταινία, επαναλαμβάνεται φυτικό μοτίβο με λοξό, φυλλωτό και ανθισμένο μίσχο. Το λουλούδι βάφεται με κάποια από τα φωτεινότερα χρώματα. Αν το ίδιο ισχύει και στον ποδόγυρο, τότε μόνο τα ανθάκια διακρίνονται μέσα από τις σκούρες κλωστές κι ένα σταυρόσχημο μοτίβο όπου το χρώμα είναι ανοιχτό. Παρόμοιο ανθικό μοτίβο επιστέφει κολόνες και κοντούς στύλους, ενώ οι δυο ψηλότεροι απολήγουν σε τρίγωνο με αγκιστροειδείς αποφύσεις στις δυο πλευρές και σχηματικό άνθος(;) στην κορυφή του. Το τριγωνικό αυτό μοτίβο, που αναδεικνύει την έξοχη εκτέλεση ενός δυσκολότατου κεντήματος, απλό ή διπλό, ώστε να σχηματίζει ρόμβο, στολίζει όλη τη μπροστινή "μάνα" ανάμεσα σε κολόνες και στύλους. Το ίδιο τριγωνικό μοτίβο παρεμβάλλεται ανάμεσα στους άλλους στύλους, στο μεγάλο του μέγεθος στο φύλλο της πίσω "μάνας" και σε μικρό μέγεθος πάνω στα λοξάρια, εκτός από το κοντό δεξί λοξάρι όπου εμφανίζει τρίτο, ενδιάμεσο, μέγεθος. Μ' αυτό το μέγεθος επιστέφει και τον κυκλικό διάκοσμο των μανικιών και, ακέφαλο, χωράει στα τρίγωνα που σχηματίζει το μεγάλο ζιγκ-ζαγκ στην φαρδιά ταινία του κεντήματος, συνδέοντας έτσι το γεωμετρικό ύφος των μανικιών με το υπόλοιπο κέντημα. Μικρότερα ζιγκ-ζαγκ εμφανίζονται στην ψηλότερη ταινία, αλλά θεαματικότερο είναι το μοτίβο στις ταινίες που πλαισιώνουν την κεντρική. Έχει οκταγωνικό σχήμα και οι μεγάλες του πλευρές σημειώνονται εσωτερικά με μικρό "τ". Στην απόληξη του μανικιού σώζονται λίγες από τις βυσσινί και τσαγαλί μικρές φούντες.
Decoration & Patterns
Decoration
geometric decoration
Decorative patterns / subjects
-
Decoration
stylized vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
-
Height
1.350
Width
1.140
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
19th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Peloponnese |
Corinth
Vocha
Material
cotton
silk thread
wool thread
Techniques
counted threadwork,
counted one step vertical stitch
counted threadwork,
stitch that form a zic-zag
counted threadwork,
straight stitch
handwoven fabric
Use
User
woman
Status
bride
Occasion
bridal
Date range
19th century
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
19th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Peloponnese |
Corinth
Vocha
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Documentation
Research bibliographic references
Image license
Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives