chemise 6230/3
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi, back
Chemise from Episkopi, back
Square border embroidery
Square border embroidery
Details of the square embroidery and a bird in between
Details of the square embroidery and a bird in between
Side decoration
Side decoration
Sleeve embroidery and embroidered joint
Sleeve embroidery and embroidered joint
Decoration at the collar and front opening
Decoration at the collar and front opening
Reverse side of the square embroidery
Reverse side of the square embroidery
Object Identity
Object ID Number
6230/3
Object name
chemise
Other / Local name
vizano kousouli
Style
costume with kavadi
Production date range
end of 19th century - 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Βιζάνο κουσούλι, κεντημένο πουκάμισο δηλαδή, με ιδιότυπο κέντημα στον ποδόγυρο. Φτιαγμένο από μάλλινα νήματα με ανεβατή ψαθωτή βελονιά, σχηματίζει από δύο μεγάλα τετράγωνα σε κάθε όψη που φαντάζουν σαν μικρά χαλιά. Η φορεσιά, που παίρνει τ' όνομά της από την Επισκοπή, συνηθιζόταν και σε άλλα δέκα περίπου μικρότερα χωριά Β.Α. της Νάουσας. Το πουκάμισο, από αργαλίσιο βαμβακερό πανί στο φυσικό του χρώμα, είναι φτιαγμένο από ένα φύλλο μπρος-πίσω, τη "μάνα", πλάτους 41εκ. Δύο λόξες σε κάθε πλευρά προσθέτουν 57εκ. και 60εκ. στο φάρδος του ποδόγυρου. Οι λόξες ενώνονται στη μασχάλη με τα ίσια και φαρδιά, δίφυλλα μανίκια. Τα άνισα φύλλα στην μπροστινή όψη έχουν κεντητή ένωση με βιολετί κλωστή, ενώ η κάτω ραφή τους συνοδεύεται από υπόλευκο γαζί. Στη "μάνα"
έχει κοπεί στρογγυλή λαιμόκοψη, με ραμμένο μικρό, όρθιο γιακαδάκι, και μπροστινό βαθύ, κατακόρυφο άνοιγμα (37εκ.). Το γιακαδάκι και το άνοιγμα, όπως τα μανίκια και ο ποδόγυρος, είναι ρελιασμένα με κόκκινο κορδόνι στερεωμένο με κίτρινη κλωστή. Στον ποδόγυρο, στο τελείωμα των πλαϊνών ραφών, το κορδόνι σχηματίζει μικρό, επίρραπτο κύκλο. Νοερά, τα φαρδιά, κεντητά τετράγωνα (37x26,5εκ.) διχοτομούνται κατακόρυφα από τις ραφές της "μάνας", που τονίζονται ψηλότερα με κεντητή ένωση και προεκτείνονται μέσα στο τετράγωνο με πολύχρωμο στύλο. Δεξιά κι αριστερά του, δυο συμμετρικοί, πολύχρωμοι στύλοι απολήγουν, όπως και ο κεντρικός, σε στενόμακρο, αψιδωτό σχήμα. Από τους τρεις αυτούς κατακόρυφους άξονες "φυτρώνουν" σχηματικά, ανυψωμένα "κλαδιά", σαν αυτά που στεφανώνουν "κορμούς", φτιαγμένους από δυο ρόμβους, που παρεμβάλλονται ανάμεσα στις αψιδόσχημες απολήξεις. Το κέντημα είναι διάσπαρτο με σταυρουδάκια. Σχεδιασμένο με μαύρα περιγράμματα, τονισμένα συνήθως από ακέντητο πανί, το κέντημα οφείλει την εντυπωσιακή πολυχρωμία του σε νήματα θαλασσιά, μωβ, πορτοκαλί, ροζ, κίτρινα, πράσινα κι ανοιχτοπράσινα. Κάτω από την ψηφιδωτή μπορντούρα του κεντήματος, στενή κεντητή ταινία περιτρέχει τον ποδόγυρο με τη συνοδεία ζιγκ-ζαγκ από πολύχρωμες σταυροβελονιές. Στις πλαϊνές ραφές, που ενώνουν τις λόξες και περιβάλλονται από διπλό γαζί και κεντητά τριγωνάκια, βαθμιδωτή πυραμίδα στη βάση τους φτιάχνει φωλιά για δυο αντικριστά πουλιά. Συμμετρικά ως προς την πυραμίδα και έξω απ' αυτήν, άλλα δυο πουλιά αντικρίζουν το ένα τ' άλλο. Γύρω απ' τα πουλιά, χρωματιστά σταυρουδάκια. Μικρό πουλί στολίζει τον μικρό χώρο ανάμεσα στα τετράγωνα. Το κέντημα στα μανίκια (6,5εκ.) παίζει με το σχήμα του ρόμβου και με ανάλογη διάθεση τους γεμίζει με ευχάριστα λιλά, κίτρινα και λευκά νήματα. Οι ρόμβοι με το μαύρο περίγραμμα περικλείουν μικρό σταυρό. Απλό, μαύρο ζιγκ-ζαγκ στολίζει το γιακαδάκι, στη βάση του οποίου βυσσινί κλωστή φτιάχνει διακοσμητικές βελονιές. Η ίδια κλωστή περιγράφει με γαζί το μπροστινό άνοιγμα.
Decoration & Patterns
Decoration
geometric decoration 
Decorative patterns / subjects
-
Decoration
religious motifs
Decorative patterns / subjects
cross
Decoration
zoomorphic decoration
Decorative patterns / subjects
birds
Height
1.310
Width
1.010
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
end of 19th century - 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Macedonia | Imathia
Episkopi
Material
cotton
cotton cord
cotton thread
wool thread
Techniques
counted threadwork, double cross-stitch
embroidery, double-darning straw stitch
embroidery, stitch
handwoven fabric
Use
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Macedonia | Imathia
Episkopi
Acquisition
Acquisition method
Gift
Collector
Koutlidi Chr.
Acquisition date (circa)
4/5/1970
Documentation
Research bibliographic references
Hadjimichali, A. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι, vol. 2, Athens, Melissa publications. 
Will-Badieritaki, Α. 1980, Το παραδοσιακό πουκάμισο της ηπειρωτικής Ελλάδας, Athens. 

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives