chemise 6773/7
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi
Chemise from Episkopi, back
Chemise from Episkopi, back
Square border embroidery
Square border embroidery
Details of the squares with a female figure in between them
Details of the squares with a female figure in between them
Details of the squares and side decoration
Details of the squares and side decoration
Sleeve embroidery and side joint
Sleeve embroidery and side joint
Reverse side of the embroidered square
Reverse side of the embroidered square
Object Identity
Object ID Number
6773/7
Object name
chemise
Other / Local name
vizano kousouli
Style
costume with kavadi
Production date range
end of 19th century - 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Βιζάνο κουσούλι, κεντημένο πουκάμισο δηλαδή, με ιδιότυπο κέντημα στον ποδόγυρο. Φτιαγμένο από μάλλινα νήματα με ανεβατή ψαθωτή βελονιά, σχηματίζει από δύο μεγάλα τετράγωνα σε κάθε όψη που φαντάζουν σαν μικρά χαλιά. Η φορεσιά, που παίρνει τ' όνομά της από την Επισκοπή, συνηθιζόταν και σε άλλα δέκα περίπου μικρότερα χωριά Β.Α. της Νάουσας. Το πουκάμισο, από αργαλίσιο βαμβακερό πανί στο φυσικό του χρώμα, είναι φτιαγμένο από ένα φύλλο μπρος-πίσω, τη "μάνα", πλάτους 43εκ. Δύο λόξες σε κάθε πλευρά προσθέτουν 66εκ. και 67εκ. στο φάρδος του ποδόγυρου. Το πουκάμισο έχει κοντύνει κατά 4εκ. με εσωτερική, οριζόντια πιέτα ολόγυρα, με εξαίρεση το μπροστινό φύλλο της "μάνας". Οι λόξες ενώνονται στη μασχάλη με ίσια, δίφυλλα μανίκια. Το μεγάλο φύλλο τους έχει τριπλάσιο περίπου πλάτος
από το μικρό, έτσι που η κεντητή ένωση στη μια τους ραφή να πέφτει στην μπροστινή μύτη του φορεμένου μανικιού. Η κάτω ραφή του στολίζεται με κίτρινο γαζί. Στη "μάνα" έχει κοπεί στρογγυλή λαιμόκοψη, με ραμμένο μικρό, όρθιο γιακαδάκι, και μπροστινό βαθύ, κατακόρυφο άνοιγμα (35εκ.). Το γιακαδάκι και το άνοιγμα, όπως τα μανίκια και ο ποδόγυρος, είναι ρελιασμένα με κόκκινο κορδόνι στερεωμένο με κίτρινη κλωστή. Νοερά, τα φαρδιά, κεντητά τετράγωνα (37x27εκ.) διχοτομούνται κατακόρυφα από τις ραφές της "μάνας" που, τονισμένες ψηλότερα με κεντητή ένωση, προεκτείνονται μέσα στο τετράγωνο με έντονη χρωματιστή γραμμή από νήματα κοραλί, πράσινα, μπλε και χτυπητά ροζ. Δεξιά κι αριστερά της, δυο συμμετρικοί, πολύχρωμοι στύλοι απολήγουν, όπως και αυτή, σε στενόμακρο, αψιδωτό σχήμα. Από τους τρεις αυτούς κατακόρυφους άξονες "φυτρώνουν" σχηματικά, ανυψωμένα "κλαδιά", σαν αυτά που στεφανώνουν "κορμούς", φτιαγμένους από τρεις ρόμβους, που παρεμβάλλονται ανάμεσα στις αψιδόσχημες απολήξεις. Το κέντημα, διάσπαρτο με σταυρουδάκια, έχει μαύρα περιγράμματα, τονισμένα συνήθως από ακέντητο πανί, και την πολυχρωμία του δίνουν νήματα θαλασσιά, λιλά, πορτοκαλί, κίτρινα, άσπρα, ροζ και πράσινα. Κάτω από την ψηφιδωτή μπορντούρα του κεντήματος, στενή κεντητή ταινία περιτρέχει τον ποδόγυρο με τη συνοδεία δαντελωτού ζιγκ-ζαγκ που περικλείει χρωματιστά σταυρουδάκια. Στις πλαϊνές ραφές που ενώνουν τις λόξες και περιβάλλονται από διπλό γαζί και κεντητά τριγωνάκια, λοξές κεντητές λωρίδες διαγράφουν τρίγωνο που μέσα του αντικρίζονται δυο συμμετρικά πουλιά. Το τελείωμα της ραφής σημαδεύει το κόκκινο κορδόνι σχηματίζοντας επίρραπτο κυκλάκι. Στις δύο όψεις, ανάμεσα στα τετράγωνα, μικρή γυναικεία μορφή υψώνει τα χέρια σε σχήμα συμμετρικά αντίθετο προς τη φούστα της. Το κέντημα στα μανίκια αξιοποιεί το σχήμα της ορθής γωνίας. Το μεγαλύτερο από τα δύο φυτικά μοτίβα που εναλλάσσονται αραιά, εμφανίζει τρεις μίσχους, ο τρίτος στην διαγώνιο, που απολήγουν σε σχηματικά ανθάκια με αγκαθωτό περίγραμμα. Λοξός, παράλληλος με τη διαγώνιο, γέρνει ο μίσχος του μικρού μοτίβου με πλαϊνούς κλώνους σε ορθές γωνίες. Το γιακαδάκι στολίζεται με μαύρο ζιγκ-ζαγκ και ενδιάμεσα σταυρουδάκια, ενώ βυσσινί κλωστή τονίζει τη βάση του και περιβάλλει το μπροστινό άνοιγμα με διακοσμητικό γαζί.
Decoration & Patterns
Decoration
anthropomorphic decoration 
Decorative patterns / subjects
girl
Decoration
geometric decoration 
Decorative patterns / subjects
-
Decoration
religious motifs
Decorative patterns / subjects
cross
Decoration
stylized vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
flowers
Decoration
zoomorphic decoration
Decorative patterns / subjects
birds
Height
1.270
Width
1.080
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
end of 19th century - 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Macedonia | Imathia
Episkopi
Material
cotton
cotton cord
cotton thread
wool thread
Techniques
counted threadwork, double cross-stitch
embroidery, double-darning straw stitch
embroidery, stitch
embroidery, stitch that form a zic-zag
handwoven fabric
Use
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Macedonia | Imathia
Episkopi
Acquisition
Acquisition method
Gift
Collector
Papantoniou Ioanna
Acquisition date (circa)
19/5/1971
Documentation
Research bibliographic references
Hadjimichali, A. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι, vol. 2, Athens, Melissa publications. 
Will-Badieritaki, Α. 1980, Το παραδοσιακό πουκάμισο της ηπειρωτικής Ελλάδας, Athens. 

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives