foustani (dress) 14311
Chalatza, woollen, sleeved foustani (dress)
Chalatza, woollen, sleeved foustani (dress)
Chalatza, woollen, sleeved foustani (dress)
Chalatza, woollen, sleeved foustani (dress)
Chalatza, back
Chalatza, back
Detail from the hem of the foustani (dress) at the back, where the fastening stitch ountitsa and the plain embroidery are traced 
Detail from the hem of the foustani (dress) at the back, where the fastening stitch ountitsa and the plain embroidery are traced 
Object Identity
Object ID Number
14311
Object name
foustani (dress)
Other / Local name
chalatza
Style
peasant 
Production date range
beginning of 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Χαλατζά, μάλλινο υφαντό, μανικωτό, φουστάνι. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, από ένα λοξό φύλλο δεξιά και αριστερά, μπρος και πίσω και τέλος από ένα επίσης λοξό φύλλο, μεγαλύτερο αυτή τη φορά, σε κάθε πλάι. Τα λοξά φύλλα φτάνουν ως τη μέση και από πάνω, ως τη μασχάλη, υπάρχει ορθογώνιο παραλληλόγραμμο τμήμα υφάσματος. Τα μανίκια είναι από διαφορετικό υφαντό. Η κυκλική λαιμόκοψη του ενδύματος καταλήγει σε βαθύ, κατακόρυφο άνοιγμα, ύψους 42εκ. Κάθετα στον κορμό είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 44εκ. και πλάτους 15εκ. Τον οινέρυθρο κάμπο του υφαντού διακόπτουν κατακόρυφες, ενυφασμένες ταινίες, μπλε με δύο λευκές ρίγες. Το υφαντό των μανικιών είναι επίσης οινέρυθρο, πιο σκούρο όμως, με ενυφασμένες ταινίες μαύρες, με δύο
λευκές ρίγες. Το στέρνο συνήθως καλύπτεται από επίρραπτη τραχηλιά, πάζουφκα, κόκκινη για τις νυφικές και γιορτινές χαλατζές (βλάσκες), διαφορετική για τις καθημερινές (τσέρνες). Επίρραπτο ύφασμα, όμοιο ή διαφορετικό με αυτό της πάζουφκας καλύπτει και τα μανίκια. Καθώς όμως απουσιάζει η πάζουφκα και το επίρραπτο ύφασμα από τα μανίκια (πιθανώς γι' αυτό είναι από διαφορετικό υφαντό) δε μπορούμε με ασφάλεια να την χαρακτηρίσουμε ως τσέρνα ή βλάσκα χαλατζά και άρα ως καθημερινό ή γιορτινό / νυφικό φουστάνι αντίστοιχα. Η χαλατζά είναι αφοδράριστη. Η λαιμόκοψη είναι ρελιασμένη με λωρίδα από το υφαντό του κυρίως ενδύματος, δημιουργώντας γιακαδάκι. Ο γύρος των μανικιών είναι διακοσμημένος με τέσσερις σειρές μάλλινα γαϊτάνια, σε χρώματα πράσινο, φούξια, καφέ και πορτοκαλί. Στην εξωτερική πλευρά του χεριού, τμήματα γαϊτανιών συνήθως συστρέφονται δημιουργώντας θηλιές ή πυκνό ζιγκ - ζαγκ, κάτι που εδώ απουσιάζει. Ανάλογα είναι συνήθως διακοσμημένο και το κατακόρυφο, μπροστινό άνοιγμα. Ο γύρος του ποδόγυρου έχει στρίφωμα στερεωμένο με ουντίτσα, βελονιά στερέωσης που μοιάζει με τρύπωμα, καμωμένη με πορτοκαλί μάλλινη κλωστή, δύο σειρές. Στο πίσω μέρος, φέρει κεντητά τετράγωνα σε χρώματα μπλε, φούξια και κίτρινο. Από πάνω υπάρχει κέντημα με σταυροβελονιά διπλή: κίτρινη τεθλασμένη γραμμή, η οποία διακόπτεται στα δύο σημεία ένωσης του κεντρικού φύλλου με τις πίσω λόξες, όπου υπάρχουν από δύο ισοσκελή τρίγωνα με κοινή βάση, το ένα μέσα στο άλλο. Οι τεθλασμένες γραμμές που λειτουργούν ως σκέλη των τριγώνων είναι κεντημένες με κίτρινη μάλλινη κλωστή. Στη βάση τους δύο μικρότερα πράσινα τρίγωνα με ένα φούξια τετράγωνο σε κάθε κέντρο.
Decoration & Patterns
Decoration
geometric decoration 
Decorative patterns / subjects
vertical stripes, crooked lines, triangles, squares
Height
1.040
Width
0.380
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
beginning of 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Macedonia | Serres
Oreini
Material
wool cordon
wool thread
wool yarn
Techniques
applique
counted threadwork, double cross-stitch
embellished
embroidery
embroidery, ountitsa
handwoven fabric
Use
User
woman
Date range
beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Macedonia | Serres
Oreini
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Documentation
Research bibliographic references
Lada-Minotou, Μ. et. al. 1993, Ελληνικές φορεσιές, Athens, Greek Historical and Ethnological Society. 
Papantoniou, Ι. 1981-1982, "Οι φορεσιές της Ορεινής Σερρών", Ethnografika, vol.3: 41-68, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation. 
Papantoniou, Ι. 1996, Ελληνικές τοπικές ενδυμασίες, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation. 
Papantoniou, Ι. 2000, Η ελληνική ενδυμασία από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ού αιώνα, Athens, Commercial Bank of Greece. 

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives