head kerchief
778/2,β
Stylized small blosssoms ("bees") at the wold of the kerchief
Object Identity
Object ID Number
778/2,β
Object name
head kerchief
Other / Local name
pleats or tsemberi
Style
island
Production date range
19th century
Part of outfit
Yes
Physical Description
Description
Πιέτες ή τσεμπέρι, μεγάλο τριγωνικό κεφαλομάντιλο από την Ύδρα. Έχει απαλό κίτρινο χρώμα που δημιουργείται από το ντύσιμο λευκής οργαντίνας με κίτρινο βαμβακερό σατέν, το ντύμα. Έχει σχήμα ορθογώνιου ισοσκελούς τριγώνου, του οποίου οι ίσες πλευρές (μήκους 1,10μ. η καθεμία) διακοσμούνται με φαρδιά, χρυσοκέντητη μπορντούρα. Το τελείωμά τους στολίζει λεπτή, κίτρινη δαντέλα φτιαγμένη με τη βελόνα, (μπιρμπίλια) με διάτρητες κυψέλες και τριγωνικά γλωσσάκια από τα οποία κρέμονται χρυσοκλωστές. Η δαντέλα γυρίζει στη γωνία και στολίζει και μικρό τμήμα της μεγάλης πλευράς. Το έξεργο χρυσοκέντημα είναι "απλικέ": έχει γίνει πάνω σε χαρτόνι με φουσκωτή βελονιά και έχει τοποθετηθεί στη συνέχεια πάνω στην οργαντίνα, επίρραπτο. Στην πλούσια μπορντούρα του μαντιλιού εναλλάσσονται δυό συναφή φυτικά μοτίβα με παραλλαγή του κεντρικού λουλουδιού. Το μοτίβο
με την μαργαρίτα περιλαμβάνει μεγάλα αγκαθωτά φύλλα που μόνο το περίγραμμά τους έχει κεντηθεί με χρυσοκλωστή ή αχνοκίτρινη μεταξοκλωστή ενώ το νεύρο τους δηλώνεται με τιρτίρι και πούλιες. Το μοτίβο με το ρόδο περιλαμβάνει λυγερά κλαδιά με πολλά φυλλαράκια, κεντημένα με χρυσόνημα ή αχνοκίτρινη μεταξοκλωστή. Τα μοτίβα συμπληρώνονται με μικρότερα αστερόσχημα ή άλλα σχηματοποιημένα ανθάκια, κεντημένα πάντα είτε με τιρτίρι και πούλιες είτε με χρυσή ή μεταξένια κλωστή. Στη γωνία του μαντίλιου, το χρυσοκέντημα γίνεται θριαμβευτικό: ανθοδέσμη δεμένη με φιόγκο ενώνει χαμηλά φυλλοφόρα κλαδιά, που απλώνονται συμμετρικά στο πλάι, με κεντρικό ευθυτενές κλαδί που απολήγει σε σχηματοποιημένα ανθάκια. Περίπου στα μισά του ύψους του είναι στερεωμένη μια μαργαρίτα και από πάνω της ανθίζουν δυο συμμετρικά ρόδα. Το κεντρικό τμήμα, ο κάμπος του μαντιλιού γεμίζει με ελεύθερα σχηματοποιημένα ανθάκια, που θυμίζουν έντονα μικρές μέλισσες. Ραμμένα δεξιά κι αριστερά από το μέσον της μεγάλης πλευράς και κοντά σ' αυτό, δυό κίτρινα κορδελάκια, τα καπίστρια. Οι πιέτες ή το τσεμπέρι αποτελούν χαρακτηριστικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος και οι γυναίκες Ύδρας και Σπετσών και της Ερμιονίδας ονόμαζονταν "τσεμπερούδες". Αφού τα μαλλιά γίνουν πλεξούδες και τοποθετηθεί το φακιόλι -τα μπουλέτσια από ξένα μαλλιά που δίνουν ύψος συνηθίζονταν μόνον από τις αρχόντισσες- μπαίνουν σε πιέτες κολλητά στη ρίζα των μαλλιών και δένονται κάτω από τις κοτσίδες τα καπίστρια ή ζωνίτσες, δυο κορδονάκια ραμμένα στο σημείο που το μαντίλι ακουμπά στους κροτάφους. Στη συνέχεια, οι γωνίες του μαντιλιού (τσέπια) σταυρώνονται χαλαρά κάτω από το σαγόνι, αφού το μαντίλι πτυχωθεί πρώτα (πιέτες) και στους κροτάφους. Τα τσέπια γυρίζουν πίσω και στερεώνονται στην κορυφή του κεφαλιού και προς τα πίσω. Οι πιέτες στολίζονταν με έξι καρφίτσες. Οι γιορτινές και νυφικές πιέτες είναι ολοκέντητες με χρυσά, πολύχρωμα ή μονόχρωμα κεντήματα.
Decoration & Patterns
Decoration
vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
flowers, stems, leaves
Height
0.770
Length
1.620
Production
Production date range
19th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece |
Attica
Argosaronic Gulf (Hydra)
Material
cardboard
gold thread
organdie
ribbon of heavy silk fabric
silk-and-cotton fabric
silk thread
spangles
tir-tir (lustring)
Techniques
crocheted lace
embroidery,
flat stitch
gold embroidery,
flat stitch
industrially woven textile
Use
User
woman
Status
bride
Occasion
bridal
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece |
Attica
Argosaronic Gulf (Hydra)
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Publications
Object publication history
Documentation
Research bibliographic references
Image license
Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives