head kerchief
779/1,γ
Two palm trees: symmetrical variation of the pattern
Stylized vegetal motifs at the wold of the kerchief
Object Identity
Object ID Number
779/1,γ
Object name
head kerchief
Other / Local name
pleats or tsemberi
Style
island, town costume
Production date range
19th century
Part of outfit
Yes
Physical Description
Description
Πιέτες ή τσεμπέρι, μεγάλο τριγωνικό κεφαλομάντιλο από τις Σπέτσες. Έχει απαλό κίτρινο χρώμα που δημιουργείται από το ντύσιμο λευκής, διάφανης οργαντίνας με κίτρινο βαμβακερό σατέν, το ντύμα. Και τα δύο υφάσματα αποτελούνται από δύο κομμάτια. Η οργαντίνα έχει ενωθεί στην ούγια. Έχει σχήμα ορθογώνιου ισοσκελούς τριγώνου, του οποίου οι ίσες πλευρές (μήκους 1,08μ. η καθεμία) διακοσμούνται με φαρδιά, κεντητή μπορντούρα. Το τελείωμά τους στολίζει υπόλευκη, λεπτή δαντέλα φτιαγμένη με τη βελόνα (μπιρμπίλια). Μικρά τριγωνικά μοτίβα, μόνα τους ή σε συνδυασμό των τριών εναλλάξ, κρέμονται ελεύθερα από σειρά με μικρά ημικύκλια. Η δαντέλα γυρίζει στη γωνία και στολίζει μικρό τμήμα της μεγάλης πλευράς. Ένα ανθισμένο φοινικόδεντρο απ' το οποίο φυτρώνουν πλευρικά φυλλοφόρα κλαδιά, άνθη και περιελισσόμενοι μίσχοι, αποτελεί το μοτίβο του
κεντήματος που παρατάσσεται σε σειρά. Ανά δύο, τα φοινικόδεντρα εμφανίζουν ελάχιστες παραλλαγές, ιδίως στις πλευρικές τους αποφυάδες που βρίσκονται σε αντεστραμμένη συμμετρία. Σε κάθε πλευρά έχουν χωρέσει από πέντε φοινικές και ο κορμός μιας έκτης χωρίς τα φύλλα. Το κέντημα εμφανίζει (σήμερα;) δύο χρώματα, ένα πολύ ανοιχτό γκρίζο και ένα λιλά. Τα μικρά τμήματα που είναι κεντημένα με τις λιλά μεταξοκλωστές, δεξιά κι αριστερά, είναι συμμετρικά και στο ίδιο ύψος. Ο κάμπος του μαντιλιού γεμίζει με μικρά φυτικά μοτίβα που και σ' αυτά διακρίνεται συμμετρική διχρωμία. Το κέντημα έχει γίνει σε τελάρο με πολύ λεπτό βελόνι και, με ποικίλες βελονιές, μιμείται την διακόσμηση ρούχων με γαϊτάνι. Στη γωνία, οι κορμοί των δέντρων διασταυρώνονται δημιουργώντας σχηματική ανθοδέσμη. Ανάμεσά τους φυλλοφόρο κλαδί με τρία άνθη. Δεξιά και αριστερά από το μέσον της μεγάλης πλευράς και κοντά σ' αυτό, είναι ραμμένα δυο μικρά κορδελάκια, τα καπίστρια. Οι πιέτες ή το τσεμπέρι αποτελούν χαρακτηριστικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος και οι γυναίκες Ύδρας και Σπετσών και της Ερμιονίδας ονόμαζονταν "τσεμπερούδες". Αφού τα μαλλιά γίνουν πλεξούδες και τοποθετηθεί το φακιόλι -τα μπουλέτσια από ξένα μαλλιά που δίνουν ύψος συνηθίζονταν μόνον από τις αρχόντισσες- μπαίνουν σε πιέτες κολλητά στη ρίζα των μαλλιών και δένονται κάτω από τις κοτσίδες τα καπίστρια ή ζωνίτσες, δυο κορδονάκια ραμμένα στο σημείο που το μαντίλι ακουμπά στους κροτάφους. Στη συνέχεια, οι γωνίες του μαντιλιού (τσέπια) σταυρώνονται χαλαρά κάτω από το σαγόνι, αφού το μαντίλι πτυχωθεί πρώτα (πιέτες) και στους κροτάφους. Τα τσέπια γυρίζουν πίσω και στερεώνονται στην κορυφή του κεφαλιού και προς τα πίσω. Οι πιέτες στολίζονταν με έξι καρφίτσες. Οι γιορτινές και νυφικές πιέτες είναι ολοκέντητες με χρυσά, πολύχρωμα ή μονόχρωμα κεντήματα.
Decoration & Patterns
Decoration
vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
palm tree, leafy scrolls, flowers, leaves
Height
0.720
Length
1.750
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
19th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece |
Attica
Argosaronic Gulf (Spetses)
Material
organdie
ribbon
silk-and-cotton fabric
silk thread
Techniques
crocheted lace
embroidery,
chain
embroidery,
festoni (scallop)
embroidery,
knot-stitch
embroidery,
light stitch
handwoven fabric
Use
User
woman
Status
bride
Occasion
bridal
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece |
Attica
Argosaronic Gulf (Spetses)
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Documentation
Research bibliographic references
Image license
Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives