head kerchief 827/2
Pietes from Spetses
Pietes from Spetses
Pietes from Spetses
Pietes from Spetses
Two of the repeated motifs of the edging and the gold lace
Two of the repeated motifs of the edging and the gold lace
Multi coloured vegetal motifs at the wold of the kerchief
Multi coloured vegetal motifs at the wold of the kerchief
Pietes from Spetses
Pietes from Spetses
Object Identity
Object ID Number
827/2
Object name
head kerchief
Other / Local name
pleat or tsemberi
Style
island, town costume
Production date range
19th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Πιέτες ή τσεμπέρι, μεγάλο τριγωνικό κεφαλομάντιλο από τις Σπέτσες. Είναι φτιαγμένο από κροκί μετάξι και φοδραρισμένο με υπόλευκο βαμβακερό ύφασμα, το ντύμα, από ένα μεγάλο κομμάτι και μικρότερα στις γωνίες. Έχει σχήμα ισοσκελούς τριγώνου, του οποίου οι ίσες πλευρές (μήκους 1,02μ. η καθεμία) διακοσμούνται με πολύχρωμη κεντητή μπορντούρα. Το τελείωμά τους στολίζει λεπτή, χρυσή δαντέλα (μπιρμπίλια) με σειρά από ανθάκια, φτιαγμένα με τη βελόνα. Το κέντημα του μαντιλιού φτιαγμένο στο τελάρο με μεταξοκλωστές και χρυσόνημα και με χρυσές, μικροσκοπικές πούλιες είναι εξαιρετικά λεπτό και επιμελημένο. Από σχηματοποιημένη γλάστρα (;) προβάλλει ψηλόλιγνο, ευθύγραμμο και γερτό κλαδί με λογχοειδή φύλλα και λουλούδια στην κορυφή του. Γλάστρα και λουλούδια είναι διάστικτα από κομποβελονιές. Από το πλάι της γλάστρας φυτρώνει και καμπύλο κλαδάκι με
φύλλα απλά και αγκαθωτά και με λεπτά ανθάκια. Μικρό φυλλοφόρο κλαδί με πλαϊνό λουλούδι ενώνει την γλάστρα με το επόμενο μοτίβο. Τα μοτίβα επαναλαμβάνονται ομοιόμορφα ως λίγο πριν τη γωνία. Τη γωνία καταλαμβάνει ένα μεγάλο διάστικτο δοχείο, σε σχήμα δίωτου κάνθαρου. Πάνω του ανθίζουν δύο ίδια πλαϊνά και ένα κεντρικό κλαδί, ενώ από κάτω του προβάλλουν τρία φύλλα. Στο κέντρο, δίχρωμο λουλούδι και φύλλα. Τον κάμπο γεμίζουν αραιές σειρές από πολύχρωμα φυτικά μοτίβα με κυκλικό κλαδάκι, λουλουδάκια και ελικοειδή βλαστό. Τα χρώματα του κεντήματος έρχονται σε ζωηρή αντίθεση με τον κροκί κάμπο. Συνδυάζονται το χρυσό με το μαύρο, το βιολετί, το ροζ, το μωβ, το πράσινο σε δυο αποχρώσεις. Οι πούλιες και το χρυσόνημα δίνουν πρόσθετη λάμψη. Στην ανάποδη της μεγάλης πλευράς σώζεται μόνον ένα από τα δύο κορδελάκια, τα καπίστρια. Οι πιέτες ή το τσεμπέρι αποτελούν χαρακτηριστικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος και οι γυναίκες Ύδρας και Σπετσών και της Ερμιονίδας ονόμαζονταν "τσεμπερούδες". Αφού τα μαλλιά γίνουν πλεξούδες και τοποθετηθεί το φακιόλι -τα μπουλέτσια από ξένα μαλλιά που δίνουν ύψος συνηθίζονταν μόνον από τις αρχόντισσες- μπαίνουν σε πιέτες κολλητά στη ρίζα των μαλλιών και δένονται κάτω από τις κοτσίδες τα καπίστρια ή ζωνίτσες, δυο κορδονάκια ραμμένα στο σημείο που το μαντίλι ακουμπά στους κροτάφους. Στη συνέχεια, οι γωνίες του μαντιλιού (τσέπια) σταυρώνονται χαλαρά κάτω από το σαγόνι, αφού το μαντίλι πτυχωθεί πρώτα (πιέτες) και στους κροτάφους. Τα τσέπια γυρίζουν πίσω και στερεώνονται στην κορυφή του κεφαλιού και προς τα πίσω. Οι πιέτες στολίζονταν με έξι καρφίτσες. Οι γιορτινές και νυφικές πιέτες είναι ολοκέντητες με χρυσά, πολύχρωμα ή μονόχρωμα κεντήματα.
Decoration & Patterns
Decoration
vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
flowers, leafy scrolls, leaves
Height
0.730
Length
1.510
Production
Maker / Designer / Brand
women themselves
Production date range
19th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Central Greece | Attica
Argosaronic Gulf (Spetses)
Material
cotton
gold thread
ribbon
silk
silk thread
spangles
Techniques
crocheted lace
embroidery, flat stitch
embroidery, knot-stitch
embroidery, riza (stem stitch)
handwoven fabric
Use
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
end of 19th century - beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Central Greece | Attica
Argosaronic Gulf (Spetses)
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Documentation
Research bibliographic references
Korre-Zografou, Κ. 1991, Νεοελληνικός κεφαλόδεσμος, Athens.
Papantoniou, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Ethnografika, vol. 1: 5-93, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation. 

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives