sleeved overcoat
6798/6
Object Identity
Object ID Number
6798/6
Object name
sleeved overcoat
Other / Local name
sagia
Style
costume with kavadi
Production date range
beginning of 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Σαγκία, ο καλοκαιρινός σαγιάς που φοριέται πάνω από το καβάδι, και είναι ραμμένος στο ίδιο σχέδιο με τον χειμωνιάτικο, το σαΐκ. Την σαγκία έφτιαχναν με το ίδιο ύφασμα που έκαναν και το καβάδι, αλλά εδώ, πριν το δώσουν στον ράφτη, το έστελναν στη Βέροια ή τα Γιαννιτσά για να το βάψουν σκούρο μπλε. Αυτό ήταν το χρώμα της καθημερινής αλλά και της γιορτινής σαγκίας, ενώ η νυφιάτικη ήταν άσπρη. Η μαύρη σαγκία με το αδιόρατο κέντημα και τα ξένα, επίρραπτα σαγιαδομάνικα, είναι φτιαγμένη από ένα μονοκόμματο φύλλο, τη "μάνα", πλάτους 33εκ., που έχει διπλωθεί στα δύο κατά μήκος, για να κοπεί η λαιμόκοψη και το μπροστινό, κατακόρυφο άνοιγμα. Το άνοιγμα της λαιμόκοψης ρελιάζεται με στενή λωρίδα υφάσματος. Στα μπροστινά φύλλα
έχει προστεθεί στο τελείωμα από 20εκ. σε κάθε πλευρά, δίνοντας αέρα στις φτερούγες του σαγιά. Στις μύτες τους υπάρχει κουμπί δεξιά και θηλιά αριστερά που δένουν πίσω τις ανοιχτές φτερούγες μεταξύ τους. Κάτω από τα κοντά, μονόφυλλα μανίκια, ραμμένα κάθετα προς τον κορμό, έχει προστεθεί μεγάλο, ρομβοειδές κομμάτι υφάσματος για άνεση στις κινήσεις. Λίγο χαμηλότερα από τη μύτη του ρόμβου, αρχίζει πλαϊνή, τριγωνική λόξα με κεντρικό, κατακόρυφο άνοιγμα 21εκ., για ν' ανασκουμπώνονται ευκολότερα οι φτερούγες. Στο μέσον της δεξιάς πλαϊνής λόξας έχει γίνει το άνοιγμα της τσέπης (15εκ.). Το ίδιο μαύρο, μάλλινο κορδόνι που στολίζει και το μπροστινό άνοιγμα από τη μέση και κάτω, διαγράφει την κατακόρυφη διαγώνιο του ρόμβου κάτω από τα μανίκια και συνεχίζει ως μέσα στη λόξα διχοτομώντας τη γωνία της και σημαδεύοντας τις πλαϊνές της πλευρές. Στην δεξιά πλευρά ρελιάζει το άνοιγμα της τσέπης που πλαισιώνεται στα πλάγια του από μικρά φουντάκια. Στην αριστερή πλευρά, τη θέση της τσέπης έχει πάρει τρίτη, κεντρική σειρά από τα ίδια φουντάκια. Φουντάκια στο ίδιο χρώμα διακοσμούν το τελείωμα των μανικιών και το πλαϊνό άνοιγμα σε κάθε λόξα. Τα μανίκια έχουν άνοιγμα 5εκ., ώστε τα μανικέτια τους να γυρίζουν προς τα έξω και να φαίνονται. Επίρραπτο, φαιοκάστανο πανί, αντί για μπουχασί, στολίζει τα μανικέτια αλλά και, εσωτερικά, τις φτερούγες της σαγκίας. Το κόκκινο πανί στις γωνίες του μπροστινού ανοίγματος είναι μεταγενέστερη προσθήκη. Η οριζόντια κεντητή ταινία στα μανικέτια ορίζεται από αδιόρατα, φαιοκάστανα διπλά γαζιά και κυματιστές γραμμές που πλαισιώνουν το κεντρικό, μαύρο ψαροκόκαλο. Μαύρα, βαμβακερά φουντάκια στολίζουν το εσωτερικό τελείωμα. Στο μπροστινό άνοιγμα, κάτω από την επίρραπτη λωρίδα που στερεώνει εσωτερικά το κέντημα, το φαιοκάστανο πανί σχηματίζει κατακόρυφη ταινία που στρίβει σε ορθή γωνία για να παρακολουθήσει τον ποδόγυρο ως το πλαϊνό άνοιγμα. Νωρίτερα όμως, το πανί επεκτείνεται καλύπτοντας όλη σχεδόν τη γωνία που αυτό διαγράφει. Διπλό γαζί με κυματιστή γραμμή στις δυο πλευρές του περιγράφει το πανί και σχηματίζει στην πλαϊνή γωνία του γεωμετρικό σχήμα που επιστέφεται από έξι τρίγωνα. Δυο μαύρα αστερόσχημα ανθάκια κι ένας σχηματικός φιόγκος που "δένει" τις γραμμές του σχήματος συμπληρώνουν τον διάκοσμο. Για το κέντημα της τραχηλιάς και του ποδόγυρου έχουν χρησιμοποιηθεί σκούρα βυσσινί, γκρίζα και μαύρα νήματα. Στον ποδόγυρο, ανάμεσα σε βυσσινί πλαίσια, δυο ταινίες εμφανίζουν διασταυρούμενες, κυματιστές γραμμές και βελονιές "μαργαρίτας". Οι γωνίες στα ανοίγματα τονίζονται με πυκνό ψαλοκόκαλο. Κάτω από τη λαιμόκοψη, κατακόρυφη μαύρη ταινία από πυκνό ψαροκόκαλο συστρέφεται στο τελείωμά της, σχηματίζοντας σπείρα που ορίζει το πλάτος του κεντήματος. Κυματιστές γραμμές και διπλές θηλιές γεμίζουν τις κατακόρυφες σειρές. Μαύρο, μάλλινο γαϊτάνι ρελιάζει τη λαιμόκοψη και το μπροστινό άνοιγμα ως κάτω απ' τη μέση, και συστρέφεται σχηματίζοντας μικρές θηλιές (σουτάζ) πλάι στο κέντημα. Προς το τέλος της αριστερής πλευράς, δύο θηλιές είναι μεγάλες. Τα πρόσθετα κάτω μανίκια δεν συνδυάζονταν αρχικά με την συγκεκριμένη σαγκία. Μονόφυλλα και ίσια, έχουν μήκος 39εκ. και πλάτος 16εκ. Το επίρραπτο, σταμπωτό μάλλινο ύφασμα δεν καλύπτει τα πρώτα 8εκ. του λευκού βαμβακερού πανιού που βρίσκεται από κάτω, έτσι ώστε διακρίνονται σταμπαρισμένα γράμματα με γαλάζιο μελάνι. Λίγο κάτω από το άνοιγμά τους (17εκ.), το λεπτό μάλλινο πανί των μανικιών έχει στερεωθεί σε καρίνα. Το διακοσμητικό ύφασμα εμφανίζει σε μωβ κάμπο παράλληλες ταινίες με μπουμπούκια κι ανοιχτά τριαντάφυλλα, το μεγαλύτερο από τα οποία ακουμπά σε μισό, καστανόχρωμο ρόμβο με δυτικότροπο διάκοσμο. Από τη μία άκρη του πλαϊνού ανοίγματος ως την άλλη, το μανίκι στολίζεται με φαρδιά χρυσή τρέσα, ασημένιο ζιγκ-ζαγκ και, ανάμεσα δυο μαύρα γαϊτάνια, γαϊτάνι χρυσό. Στο τελείωμα, μαύρο γαϊτάνι συστρέφεται σε θηλιές, ενώ στην οριζόντια απόληξη των μανικιών και στη μία πλευρά του ανοίγματος έχουν προστεθεί στρογγυλά μεταλλικά κουμπιά στο χρώμα του μπρούντζου .
Decoration & Patterns
Decoration
geometric decoration
Decorative patterns / subjects
-
Decoration
stylized vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
-
Height
1.010
Width
0.610
Production
Maker / Designer / Brand
tailors, embroideresses
Production date range
beginning of 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Macedonia |
Imathia
Episkopi
Material
brailed gold fillet
cotton
cotton thread
linen
metal button
silver cordon
silver fillet
wool cordon
wool thread
wool yarn
Techniques
applique
embroidery,
herring bone stitch
industrially woven textile
machine-made embroidery,
stitch
Use
User
woman
Date range
beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Macedonia |
Imathia
Episkopi
Acquisition
Acquisition method
Gift
Collector
Papantoniou Ioanna
Acquisition date (circa)
19/5/1971
Documentation
Research bibliographic references
Image license
Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives