sleeveless jacket 2542/7
Yileki, front
Yileki, front
Yileki, front
Yileki, front
Yileki, back
Yileki, back
Front moon
Front moon
Back: moons and bottom decoration
Back: moons and bottom decoration
Back: upper decoration
Back: upper decoration
Object Identity
Object ID Number
2542/7
Object name
sleeveless jacket
Other / Local name
yileki
Style
costume with kavadi
Production date range
beginning of 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Γυναικείο γιλέκι που φοριέται πάνω από τον σαγιά στα χωριά του κύκλου της Καρδίτσας του νομού Τρικάλων. Το επίρραπτο κέντημά του με πολύκλωνες μεταξωτές κλωστές, ουτράδες, που πότε τοποθετούνται ευθύγραμμα (ζέχια) ή άλλοτε σχηματίζουν γαϊτάνι (κοσανίτσα), ταιριάζει χρωματικά με την κεντητή λωρίδα του σαγιά. Στα χωριά της Καρδίτσας επικρατεί το πορτοκαλί, ενώ στα Μεγάλα Καλύβια τα χρώματα που κυριαρχούν είναι σκουρότερα, μαραγκά. Χαρακτηριστικό του γιλέκου είναι το μεγάλο του άνοιγμα στην τραχηλιά και στις μασχάλες και το μικρό του ύψος που σταματά πάνω από τη μέση. Είναι πάντα ρελιασμένο στα στριφώματα με ρούχο (τσόχα). Μέσα από τον ρούχο ράβονται σειρές ζέχια και ανάμεσά τους κεντιούνται τα διάφορα διακοσμητικά μοτίβα. Μονάχα ένα όρθιο, ορθογώνιο κομμάτι στο κέντρο της πλάτης μένει ακέντητο
για να φαίνονται οι μύτες, μια λεπτή δαντέλα που έπλεκαν παλιά οι γυναίκες με μαραγκή κλωστή και με το βελονάκι. Το γιλέκι είναι ρελιασμένο με μπλε τσόχα και φοδραρισμένο με μπεζ, βαμβακερό πανί. Είναι φτιαγμένο από ένα φύλλο στην πλάτη που γυρίζει μπροστά πριν τη ραφή με τα δυο μπροστινά φύλλα με τις μακριές, ορθογώνιες απολήξεις τους. Στην κάθε μύτη είναι ραμμένες από δυο θηλυκές κόπιτσες. Άλλες δυο θηλυκές κόπιτσες έχουν στερεωθεί κατακόρυφα, κάτω από κάθε ώμο. Τρίχρωμο γαϊτάνι, η κοσανίτσα, ορίζει τα περιγράμματα του κεντήματος που διακρίνεται σε τρία μέρη: αυτό της πλάτης από τους ώμους έως τις πλαϊνές ραφές, κι από ένα, συμμετρικό, στα δυο μπροστινά φύλλα. Στη λαιμόκοψη, ανάμεσα από τη μπλε τσόχα και το κέντημα, παρεμβάλλεται στενή λωρίδα μαύρου ρούχου που παρακολουθεί την καμπύλη του λαιμού. Το πορτοκαλί χρώμα κυριαρχεί στις μεταξωτές ουτράδες και συμπληρώνεται από πράσινο, μπλε και βυσσινί. Στα μπροστινά φύλλα προβάλλει κυκλικό σχήμα, το φεγγάρι, που γεμίζει με ομόκεντρους, πολύχρωμους κύκλους. Το γεγονός ότι το φεγγάριστρογγυλό) κεντιέται στις καραγκούνικες ποδιές μόνο για τις νέες και τις νύφες και ποτέ για μεγάλες γυναίκες, δημιουργεί την εντύπωση ότι ίσως πρόκειται για "γονιμικό σύμβολο". Ανάμεσα στο φεγγάρι και την πλαϊνή ραφή, το διάκενο μοιράζονται ένα τραπέζιο στο μέσον και δυο αντικριστά τρίγωνα. Το φεγγάρι πλαισιώνεται από δυο μάλλον αποτυχημένες σπείρες που εισάγουν στο διακοσμητικό μοτίβο της σαρακατσάνας. Μικρότερα αλλά πιο επιμελημένα φεγγάρια έχει και η πίσω πλευρά της οποίας όλες οι ταινίες διακοσμούνται με την κλάρα, με εξαίρεση την στενή οριζόντια ταινία κάτω από τη λαιμόκοψη που γεμίζει με τον κουτρουλό κυνηγό. Με ουτράδες και κοσανίτσες σχηματίζεται το πλαίσιο του κεντρικού ορθογώνιου τμήματος. Παραμέσα, λεπτή δαντελωτή τρέσα και κορδέλα με ζιγκ-ζαγκ περιβάλλουν υπόλευκο βαμβακερό πανί με σχέδια στην ύφανση, τα φραστερά. Στο κέντρο του πανιού, κατακόρυφη τρέσα του μέτρου με πράσινα τριαντάφυλλα σε σκούρο ροζ κάμπο.
Decoration & Patterns
Decoration
stylized decoration
Decorative patterns / subjects
moon, sarakatsana, koutroulos kynigos, leafy scroll
Height
0.310
Width
0.390
Production
Maker / Designer / Brand
tailors
Production date range
beginning of 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Thessaly | Karditsa
Karditsa
Greece | Thessaly | Trikala
Trikala
Material
band
branchy silk threads
cotton
felt
hessian
hooks and eyes
Techniques
applique embroidery, terzidiko (gold tailored)
industrially woven textile
Use
Population / Cultural / Ethnic group
Karagounides
User
woman
Status
unmarried woman
Occasion
festive
Date range
beginning of 20th century
Population / Cultural / Ethnic group
Karagounides
User
woman
Status
bride 
Occasion
bridal
Date range
beginning of 20th century
Population / Cultural / Ethnic group
Karagounides
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Thessaly | Karditsa
Karditsa
Greece | Thessaly | Trikala
Trikala
Acquisition
Acquisition method
Purchase
Acquisition date (circa)
4/1/1961
Documentation
Research bibliographic references
Hadjimichali, A. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι, vol. 2, Athens, Melissa publications. 
Karastamati - Romaiou, Ε. 1980: Η ποδιά της Καραγκούνας, Athens: P.F.F.
Politou, X. 1997, "Οι Καραγκούνηδες της Θεσσαλίας", in the Calendar of the Lyceum Club of Greek Women, Athens.
Tsangalas, Κ. 1993, Η γυναικεία καραγκούνικη ενδυμασία, ιδιαίτερα σε μια θεσσαλική κοινότητα. Κατασκευή και λειτουργία, Athens, Ε.Ο.Μ.Μ.Ε.CH. 

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives