sleeveless jacket
6173/22
Object Identity
Object ID Number
6173/22
Object name
sleeveless jacket
Other / Local name
yileki
Style
costume with kavadi
Production date range
20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Γυναικείο γιλέκι που φοριέται πάνω από τον σαγιά στα χωριά του κύκλου της Καρδίτσας του νομού Τρικάλων. Το επίρραπτο κέντημά του με πολύκλωνες μεταξωτές κλωστές, ουτράδες, που πότε τοποθετούνται ευθύγραμμα (ζέχια) ή άλλοτε σχηματίζουν γαϊτάνι (κοσανίτσα), ταιριάζει χρωματικά με την κεντητή λωρίδα του σαγιά. Στα χωριά της Καρδίτσας επικρατεί το πορτοκαλί, ενώ στα Μεγάλα Καλύβια τα χρώματα που κυριαρχούν είναι σκουρότερα, μαραγκά. Χαρακτηριστικό του γιλέκου είναι το μεγάλο του άνοιγμα στην τραχηλιά και στις μασχάλες και το μικρό του ύψος που σταματά πάνω από τη μέση. Είναι πάντα ρελιασμένο στα στριφώματα με ρούχο (τσόχα). Μέσα από τον ρούχο ράβονται σειρές ζέχια και ανάμεσά τους κεντιούνται τα διάφορα διακοσμητικά μοτίβα. Μονάχα ένα όρθιο, ορθογώνιο κομμάτι στο κέντρο της πλάτης μένει ακέντητο
για να φαίνονται οι μύτες, μια λεπτή δαντέλα που έπλεκαν παλιά οι γυναίκες με μαραγκή κλωστή και με το βελονάκι. Το γιλέκι είναι ρελιασμένο με σκούρα βυσσινί τσόχα και φοδραρισμένο με βαμβακερό πανί στο χρώμα της λινάτσας. Είναι φτιαγμένο από δύο μπροστινά φύλλα με μακριές μύτες που ενώνονται με το φύλλο της πλάτης κάτω από τις μασχάλες με πρόχειρες βελονιές. Χαμηλά στις μύτες των μπροστινών φύλλων είναι ραμμένες από δύο θηλυκές κόπιτσες. Οι πλαϊνές ενώσεις έχουν γίνει με πρόχειρες βελονιές. Στη λαιμόκοψη, ανάμεσα από τη βυσσινί τσόχα και το κέντημα, παρεμβάλλεται στενή λωρίδα μπλε ρούχου που παρακολουθεί την καμπύλη του λαιμού. Το πορτοκαλί χρώμα κυριαρχεί στις μεταξωτές ουτράδες και συμπληρώνεται από πράσινο, μπλε και βυσσινί. Οι ουτράδες είναι στερεωμένες με κίτρινα και λευκά γαζιά. Στα μπροστινά φύλλα προβάλλει κυκλικό σχήμα, το φεγγάρι, διαιρεμένο σε οκτημόρια που συνθέτουν δυο σταυρούς, έναν πορτοκαλί (το φόντο), και έναν πολύχρωμο. Το κέντρο τους επισημαίνεται με άσπρη και ροζ κοσανίτσα. Το γεγονός ότι το φεγγάρι (ή στρογγυλό) κεντιέται στις καραγκούνικες ποδιές μόνο για τις νέες και τις νύφες και ποτέ για μεγάλες γυναίκες, δημιουργεί την εντύπωση ότι ίσως πρόκειται για "γονιμικό σύμβολο". Δυο μεγάλες σπείρες πλάι στο φεγγάρι εισάγουν το μοτίβο του κλειδιού. Τα φεγγάρια της πλάτης είναι ανάλογα αλλά μικρότερα. Εδώ, όλες οι διακοσμητικές λωρίδες περιέχουν το ταινιόσχημο μοτίβο του κλειδιού. Μόνο στην φαρδιά οριζόντια λωρίδα που ενώνει τα κλειδιά, βλέπουμε ένα οχτάρι, τόσο "τετραγωνισμένο" που είναι αγνώριστο. Γενικά, η απόδοση των σχεδίων, τα γαζιά αλλά και τα τόσα πολλά ζέχια μαρτυρούν νεότερη κατασκευή. Στο κέντρο της οριζόντιας χαμηλής ταινίας, μικρό σταυρουδάκι από ροζ και άσπρη κοσανίτσα. Στο εσωτερικό περίγραμμα του ορθογώνιου τμήματος, που δεσπόζει στο κέντρο της πλάτης, πάνω σε μάυρο φόντο προβάλλουν έντονα μυτάκια ή ντουγαδάκια. Παραμέσα, λεπτή, πράσινη δαντέλα του μέτρου, οριοθετεί μικρότερο ορθογώνιο που καλύπτεται από υπόλευκο βαμβακερό πανί με σχέδια στην ύφανση, τα φραστερά. Στο κέντρο του πανιού, κατακόρυφη μαύρη δαντελωτή τρέσα.
Decoration & Patterns
Decoration
religious motifs
Decorative patterns / subjects
cross
Decoration
stylized decoration
Decorative patterns / subjects
key, moon, small points
Height
0.320
Width
0.460
Production
Maker / Designer / Brand
tailors
Production date range
20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Thessaly |
Karditsa
Karditsa
Greece |
Thessaly |
Trikala
Trikala
Material
band
branchy silk threads
cotton
felt
hessian
hooks and eyes
Techniques
applique embroidery,
terzidiko (gold tailored)
industrially woven textile
Use
Population / Cultural / Ethnic group
Karagounides
User
woman
Status
unmarried woman
Occasion
festive
Date range
20th century
Population / Cultural / Ethnic group
Karagounides
User
woman
Status
bride
Occasion
bridal
Date range
20th century
Population / Cultural / Ethnic group
Karagounides
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Thessaly |
Karditsa
Karditsa
Greece |
Thessaly |
Trikala
Trikala
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Acquisition date (circa)
17/4/1970
Documentation
Research bibliographic references
Image license
Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives