sleeveless overcoat 4289/22
Sayias, front
Sayias, front
Sayias, front
Sayias, front
Sayias, back
Sayias, back
Sayias side lagiolia (gores)
Sayias side lagiolia (gores)
Embroidered band of the border, detail
Embroidered band of the border, detail
Opening of the left arm, decoration
Opening of the left arm, decoration
Opening of the right arm, decoration
Opening of the right arm, decoration
Decoration at the back part of the neckline
Decoration at the back part of the neckline
Object Identity
Object ID Number
4289/22
Object name
sleeveless overcoat
Other / Local name
chartzotos
Style
costume with kavadi
Production date range
beginning of 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Σαγιάς από χοντρό, βαμβακερό πανί, βαμμένος με λουλάκι (γαλαζούρα) από τις γυναίκες, και σιδερωμένος με κάποιο βαρύ αντικείμενο που φτιάχνει στα λαγκιόλια τις πιέτες, μπλέτες. Είναι φτιαγμένος από ένα κομμάτι υφάσματος στο πίσω μέρος, τη "μάνα", που φθάνει ως τη λαιμόκοψη. Κάτω από το άνοιγμα των χεριών έχει τοποθετηθεί ένα στενόμακρο κομμάτι πανιού, το βαθράκι, που ενώνει το πίσω με το μπροστινό φύλλο και συγκρατεί τα πέντε λαγκιόλια σε κάθε πλευρά. Ανάμεσα στο ιδιαίτερα στενό μπροστινό φύλλο και το άνοιγμα, μεσολαβεί τριγωνικό σχεδόν φύλλο, το μπροστάρι. Η ραφή που συνδέει το μπροστινό φύλλο με το πλαϊνό του λαγκιόλι συνοδεύεται από στριμμένη, μαύρη μάλλινη κλωστή (σκούλο). Όλες οι άλλες κατακόρυφες ραφές βρίσκονται ανάμεσα σε δύο τέτοιες κλωστές. Το πάνω μέρος του
κορμού ως περίπου το στήθος είναι φοδραρισμένο με λεπτότερο βαμβακερό πανί, στερεωμένο χαμηλά μόνο στο μπροστάρι. Λωρίδες από το ίδιο πανί ντύνουν το άνοιγμα και τον ποδόγυρο. Εσωτερικά στο φύλλο της πλάτης, κάτω από τη μέση, έχει στερεωθεί λευκή κορδέλα του μέτρου, διπλωμένη κατά μήκος. Το κέντημα του σαγιά, με τα μεταξωτά χάρτζια και ζέχια, που του δίνουν και το όνομα χαρτζωτός, παραπέμπει στην περιοχή Καρδίτσας-Τρικάλων. Ο καρδιτσιώτικος σαγιάς όμως, είναι συνήθως λευκός χωρίς να λείπουν και οι εξαιρέσεις. Άλλωστε στα χάρτζια του επικρατεί το πορτοκαλί χρώμα. Εδώ έχουμε ένα σαγιά φτιαγμένο από καθημερινό λουλακιασμένο ύφασμα και πλούσια διακοσμημένο με μακριά κεντητή λωρίδα από χαρτζωτό νυφικό σαγιά. Επιπλέον, η λωρίδα που στολίζει όχι μόνον τον ποδόγυρο αλλά και όλο το μπροστινό άνοιγμα γυρίζοντας πίσω στον λαιμό, πέρα από την διακόσμηση του ανοίγματος των χεριών, δεν συνδυάζεται με γιλέκο που φοριέται στην περιοχή Καρδίτσας-Τρικάλων. Η κεντητή λωρίδα, με γκρενά τσόχα στο τελείωμά της, αρχίζει με τρίχρωμο γαϊτάνι (κοσανίτσα) και έχει ως κύριο διάκοσμητικό θέμα την σαρακατσάνα. Σε μαύρο φόντο, επικρατεί το κίτρινο χρώμα που συνδυάζεται πότε με γκρενά πότε με μπλε, πότε με πράσινο ή λευκό. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η προέκταση της λωρίδας γύρω από τη λαιμόκοψη και το άνοιγμα των χεριών. Δυο γκρενά τσόχινες λωρίδες στολισμένες με κοσανίτσες παρακολουθούν την καμπύλη της λαιμόκοψης, η μία χαμηλότερα από τον αυχένα. Ανάμεσά τους έχουν τοποθετηθεί μικρές, κατακόρυφες μαύρες κορδέλες σε μικρή απόσταση η μια από την άλλη. Αντίστοιχες κορδέλες, μικρότερες και τοποθετημένες οριζόντια ενώνουν την μπροστινή λωρίδα με τον διάκοσμο στο άνοιγμα των χεριών: κοσανίτσες, χάρτζια και μικρό ζιγκ-ζαγκ (διαφορετικό στα δύο χέρια), πάνω σε μαύρη τσόχα. Ίχνη από κλωστές μαρτυρούν ότι ο διάκοσμος κάλυπτε και το άνοιγμα των χεριών στην πλάτη. Τέλος, 30εκ. από τον ποδόγυρο, αντί για 20εκ. που είναι το συνηθισμένο, έχει στερεωθεί στενή μαύρη δαντέλα, η πανωλόρδα, που παλιά έπλεκαν οι γυναίκες με το βελονάκι.
Decoration & Patterns
Decoration
stylized decoration
Decorative patterns / subjects
sarakatsana
Height
1.100
Production
Maker / Designer / Brand
tailors, vlachs
Production date range
beginning of 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Thessaly | Karditsa
Karditsa
Greece | Thessaly | Trikala
Trikala
Material
band
branchy silk threads
cotton
felt
ribbon
Techniques
applique
applique embroidery, terzidiko (gold tailored)
dye, bluing 
industrially woven textile
Use
Population / Cultural / Ethnic group
Karagounides
User
woman
Occasion
festive
Date range
beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Thessaly | Karditsa
Karditsa
Greece | Thessaly | Trikala
Trikala
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Acquisition date (circa)
18/5/1965
Documentation
Research bibliographic references
Hadjimichali, A. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι, vol. 2, Athens, Melissa publications. 
Karastamati - Romaiou, Ε. 1980: Η ποδιά της Καραγκούνας, Athens: P.F.F.
Politou, X. 1997, "Οι Καραγκούνηδες της Θεσσαλίας", in the Calendar of the Lyceum Club of Greek Women, Athens.
Tsangalas, Κ. 1982, Η γυναικεία καραγκούνικη ενδυμασία σε μια θεσσαλική κοινότητα. Κατασκευή και λειτουργία,Ioannina.

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives