sleeveless overcoat
5754
Object Identity
Object ID Number
5754
Object name
sleeveless overcoat
Other / Local name
sigouni or sigouna
Style
peasant
Production date range
beginning of 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Σιγκούνι από την Αττική. Θεωρείται ο αρχαϊκότερος τύπος ανάμεσα στα σιγκούνια που συναντάμε στις ελληνικές φορεσιές. Πριν αντικατασταθεί από τη γρίζα, χρυσοκεντημένο, φοριόταν στο γάμο. Φτιάχνεται από λευκό σαγιάκι της ντριστέλας, το μάλλινο ύφασμα που οι γυναίκες έχουν επεξεργαστεί στην νεροτριβή ώστε να γίνει χοντρό και πηχτό. Κόβεται και ράβεται από τους ραφτάδες και κεντιέται από ειδικές τεχνίτρες, τις μαϊστρες, με σκούρες μάλλινες κλωστές (πράσινες, μπλε και μαύρες) και πυκνά διακοσμητικά θέματα. Το σιγκούνι, με κατακόρυφο άνοιγμα μπροστά από πάνω ως κάτω, είναι φτιαγμένο από δύο μπροστινά φύλλα, ένα δεξιά και ένα αριστερά, που ενώνονται με τα δύο φύλλα της πλάτης ως τη μέση. Από τη μέση και κάτω παρεμβάλλεται λόξα που κάνει το ρούχο μεσάτο και κομψό. Στα μπροστινά
φύλλα έχει προστεθεί, ως μπορντούρα του ανοίγματος, κατακόρυφη κεντημένη λωρίδα πανιού, που φθάνει στα 4εκ. ψηλότερα από το τελείωμα του σιγκουνιού, αφήνοντας μικρό τριγωνικό άνοιγμα. Η λωρίδα επικαλύπτεται σε μήκος 32εκ. από τη λαιμόκοψη με χρωματιστό διάκοσμο που έρχεται σε αντίθεση με το όλο μαύρο κέντημα του σιγκουνιού. Λωρίδα από πολύ σκούρα βυσσινί τσόχα γαρνίρει την πίσω όψη της λαιμόκοψης. Μπροστά, με τριγωνικό ξεκίνημα, υπογραμμισμένο με γαϊτάνι, φαρδιά λωρίδα από την ίδια τσόχα περιγράφεται από το χρυσό γαϊτάνι. Στην εσωτερική πλευρά, το γαϊτάνι ξεπερνάει το τελείωμα της ταινίας και, στρίβοντας σχηματίζει μικρό τρίγωνο, με την οριζόντια πλευρά του παράλληλη προς το τελείωμα της ταινίας. Από το τελείωμα αυτό ως το αντίστοιχό του στην άλλη πλευρά, η σκούρα τσόχα περιβάλλεται από δυο φωτεινές κορδέλες. Εμφανέστερη είναι η ροζ που πατάει στο θαλασσί χρώμα. Η μπροστινή φαρδιά ταινία έχει εσωτερική επένδυση από χοντρό χαρτόνι ενώ εσωτερικά είναι ντυμένη ολόγυρα με χοντρό, βαμβακερό πανί. Οι επίρραπτες λωρίδες των μπροστινών φύλλων ονομάζονται προφίλια. Το μαύρο κέντημα που περιβάλλει όλα τα ανοίγματα του σιγκουνιού, διατάσσεται γεωμετρικά με κατακόρυφες ή λοξές ταινίες που παρακολουθούν το κόψιμο του ρούχου. Μόνον η ραφή της πλάτης και της μπροστινής λωρίδας κάτω από το προφίλι είναι ορατές. Οι φαρδιές ταινίες της λόξας διακόπτουν την μπορντούρα της βάσης με τις οδοντωτές της απολήξεις που θυμίζουν τα "δοντάκια" του πουκάμισου. Στα δύο πλάγια του σιγκουνιού, η κατακόρυφη ταινία της πλάτης συναντιέται με την ταινία που κατεβαίνει από την μανικόκοψη περιβάλλοντας μαζί τη ραφή του μπροστινού με το πίσω φύλλο. Στο σημείο όπου αρχίζει η λόξα, οι ταινίες συστρέφονται σε μεγάλο καμπύλο σχήμα, προτού διαχωριστούν κατά μήκος των ραφών της λόξας. Στενή, κεντητή ταινία, παράλληλη προς την ταινία κάτω από τη μασχάλη, περιορίζει το ύψος του κεντήματος στο μπροστινό φύλλο. Σε κατακόρυφο άξονα και πάνω από τετράγωνο με οδοντωτές τις τρεις του πλευρές, υψώνονται χωρίς να εφάπτονται, επτά τρίγωνα, το ένα πάνω στ' άλλο, που μικραίνουν σε μέγεθος ανεβαίνοντας. Μέσα στις μαύρες, πυκνές κλωστές, μόνο με μεγεθυντικό φακό μπορεί κανείς να διακρίνει ένα μικρό, κεντρικό σχήμα που είναι πιθανότατα σχηματοποιημένη γυναικεία μορφή. Τα τρίγωνα αυτά (τα μεσσάρια) καθορίζαν και την αξία του σιγκουνιού: όσο περισσότερα, τόσο ακριβότερο. Τα σιγκούνια κατατάσσονταν σε σιγκούνια με ένα ως πέντε μεσσάρια. Το σχέδιο αυτό με τα τρίγωνα το ένα πάνω στο άλλο, λεγόταν και "κυπαρίσσι". Στα πλαϊνά κεντήματα, πάνω στις λόξες πέντε τρίγωνα σε ανάλογη διάταξη περιέχουν το ίδιο, δυσδιάκριτο μοτίβο. Από τις άκρες της βάσης του δεύτερου από κάτω τριγώνου, κρέμονται ανοίγοντας δυο αλυσιδίτσες από μικρά τριγωνάκια. Η μπορντούρα της βάσης δεν τονίζεται ιδιαίτερα και αποτελείται από δυο οριζόντιες ταινίες με γεωμετρικά μοτίβα (ζιγκ-ζαγκ, ρόμβοι), όπως και οι άλλες κεντητές ταινίες του σιγκουνιού. Ολόγυρα στα τελειώματα, το σιγκούνι κλείνει με μαύρο, μάλλινο γαϊτάνι.
Decoration & Patterns
Decoration
stylized decoration
Decorative patterns / subjects
woman (?)
Height
0.600
Width
0.530
Production
Maker / Designer / Brand
tailors, maistres
Production date range
beginning of 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece |
Attica
Mesogeia (Spata?)
Material
cardboard
cotton
cotton ribbon
felt
gold cordon
wool cordon
wool thread
wool yarn
Techniques
embroidery,
riza (stem stitch)
handwoven fabric
Use
Population / Cultural / Ethnic group
Arvanites
User
woman
Status
married woman
Occasion
festive
Date range
beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece |
Central Greece |
Attica
Mesogeia (Spata?)
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Acquisition date (circa)
29/5/1968
Documentation
Research bibliographic references
Image license
Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0
Attribution-NonCommercial-NoDerivatives