sleeveless overcoat 6352/8
Sagiaki
Sagiaki
Sagiaki
Sagiaki
Sagiaki, back
Sagiaki, back
Zygi koumpia and tsaprakoulia
Zygi koumpia and tsaprakoulia
Embroidery under the applique felt
Embroidery under the applique felt
Embroidery at the back: collar and back opening at the hands
Embroidery at the back: collar and back opening at the hands
Embroidered joint and coil
Embroidered joint and coil
Coil and side decoration at kaches, tassels
Coil and side decoration at kaches, tassels
Lagkioli: opening and embroidery
Lagkioli: opening and embroidery
Object Identity
Object ID Number
6352/8
Object name
sleeveless overcoat
Other / Local name
sagiaki
Style
costume with sigouni (sleeveless woollen coat)
Production date range
beginning of 20th century
Part of outfit
No
Physical Description
Description
Λευκός, αμάνικος και μακρύς επενδύτης, ανοιχτός μπροστά, βασικό εξάρτημα της πωγωνίσιας φορεσιάς, που φοριέται πάνω από το πουκάμισο (ρουτί) και είναι κοντύτερος απ' αυτό. Φτιαγμένος από ντόπια μαλλιά, υφασμένος, νεροτριβιασμένος και στολισμένος με άσπρα γαϊτάνια είναι σεγκούνι, ενώ φτιαγμένος από "καλύτερο", αγοραστό ύφασμα, στολισμένο με μαύρα γαϊτάνια και, ίσως και αγοραστές, κόκκινες φούντες και κουμπιά είναι σαγιάκι. Το σαγιάκι φορούν οι νύφες και οι νιόνυφες, αλλά και όσες παντρεμένες δεν είναι μεγάλες σε ηλικία. Το σεγκούνι φοριέται από τις ανύπαντρες, τις ηλικιωμένες και τις χήρες ή τις πενθούσες, επειδή θεωρείται "σκέτο", καθώς το άσπρο γαϊτάνι δεν φαίνεται πάνω στο λευκό σαγιάκι. Τόσο το σεγκούνι όσο και το σαγιάκι έχουν το ίδιο κόψιμο, και τα δυο στολίζονται μπροστά με επίρραπτη, αγοραστή
τσόχα (ρούχο) σε σκούρα χρώματα. Το σαγιάκι είναι φτιαγμένο από ένα ίσιο, πίσω φύλλο, τη "μάνα", πλάτους 21εκ., που, αφού σχηματίσει τον ελαφρά τριγωνικό ώμο και το μεγαλύτερο τμήμα του ανοίγματος του χεριού, κατεβαίνει με το μισό περίπου πλάτος του στην κάθε μπροστινή πλευρά. Εκεί ενώνεται με το λοξό "μπροστάρι" που ξεκινά από τον ώμο και έχει συρραμμένο στη βάση του στενό και ψηλό τριγωνικό κομμάτι. Εσωτερικά, ενώνεται με το στενόμακρο κομμάτι υφάσματος που συμπληρώνει το κάτω άνοιγμα του χεριού φθάνοντας ως την άκρη της μασχάλης, απ' όπου αρχίζει η σύνδεσή του με τη "μάνα" με σειρά από συμπλεκόμενες θηλιές, φτιαγμένες από σκούρο, καστανόμαυρο κορδόνι. Η μύτη του ανοίγματος μένει ανοιχτή, ως το σημείο όπου αρχίζει το ψηλό λαγκιόλι. Η μύτη του λαγκιολιού, έχοντας "τσιμπηθεί" σε μήκος 13εκ., εξέχει, δημιουργώντας δυο δίπλες, τις κάχες. Κατεβαίνοντας από το δεμένο με θηλιές άνοιγμα, το κορδόνι (φθαρμένο στην αριστερή πλευρά), αν και σκεπασμένο από τρεις κόκκινες φούντες, τονίζει το "νεύρο" ανάμεσα στις κάχες και στολίζει τις πλαϊνές τους πλευρές με μικρές θηλιές. Διπλό κορδόνι σημαδεύει την πλαϊνή ραφή του κομματιού που φτιάχνει την ένωση, εκτός από το τελευταίο τμήμα της που στολίζεται με λευκό ψαροκόκαλο. Η ίδια μεταξωτή κλωστή περιβάλλει με γαζί όλες τις άλλες ραφές. Τις κάχες περιβάλλει τριπλό, λεπτεπίλεπτο γαζί, κόκκινο-μαύρο-κόκκινο, που ανεβαίνει στο πλάι ως τη μασχάλη, ενώ στην πλάτη φθάνει στους ώμους. Από τον ώμο και κάτω, το φαρδύ κορδόνι που στολίζει το άνοιγμα των χεριών συνοδεύεται από παράλληλο, στενό κορδόνι, πλαισιώνοντας την ενδιάμεση ταινία με το τριπλό γαζί. Στη μύτη της κεντητής ένωσης, το μονό κορδόνι περιελίσσεται σχηματίζοντας σπείρα. Ροδί, διακοσμητικές βελονιές περιβάλλουν τη σπείρα με ακτινωτό ημικύκλιο προς την πλεύρα της μέσης, πάνω απ' το οποίο υψώνεται ψηλόλιγνο και κομψό φυτικό μοτίβο. Εκτός από τα πολύχρωμα γαζιά που προσδίδουν ανάλαφρο τόνο στο βαρύ ρούχο, μεγάλη είναι η συμβολή και της ροδόχρωμης βελονιάς που σχεδιάζει "Τ", στολίζοντας τις κάχες κάτω από τις σπείρες, το πίσω μέρος της λαιμόκοψης κάτω από τον γιακά και το τελείωμα της επίρραπτης τσόχας. Η ίδια βελονιά, σε μαύρο χρώμα, στολίζει τις οριζόντιες πλευρές του ανοίγματος στα λαγκιόλια πάνω από λεπτό γαζί, που ανεβαίνει και στην κάθετη πλευρά της ορθής γωνίας. Το κατακόρυφο άνοιγμα (12εκ.) στη μέση περίπου της βάσης των λαγκιολιών, στολίζεται, όπως και όλα τα ανοίγματα του σαγιακιού, με καστανόμαυρα κορδόνια που σχηματίζουν τρεις θηλιές στη μύτη του ανοίγματος και από μια μικρή στη βάση του. Το μικρό "τσίμπημα" πάνω από τη μύτη του ανοίγματος συνοδεύεται από μαύρες βελονιές που σχηματίζουν "Τ". Μπροστά, σκούρο βιολετί ρούχο ντύνει τον μικρό, όρθιο γιακά και το στήθος ως κάτω από τη μέση. Πλαισιώνεται από φαρδύ κορδόνι που, προεκτείνοντας τη μύτη της γωνίας με θηλιές, δίνει την ευκαιρία στην ροδόχρωμη βελονιά να διαγράψει μικρό, καμπύλο περίγραμμα. Κάτω από τη λαιμόκοψη, στην δεξιά άκρη του ρούχου, στερεωμένη με λευκή μεταξοκλωστή σε μεταλλική αλυσίδα, κρέμεται μια ζυγή κουμπιά, δώδεκα ατρακτοειδή και συμπαγή μεταλλικά κοσμήματα με λοξές ραβδώσεις, στο χρώμα του μπρούντζου. Λίγο κάτω από το γιακά, έχουν στερεωθεί δίδυμα τσαπρακούλια, ένα από τα τρία ζευγάρια που, κατά μήκος της τσόχας, συγκρατούσαν τις άκρες του μπροστινού ανοίγματος στο στήθος. Ο ρόλος τους είναι μάλλον διακοσμητικός, αφού οι επενδύτες έκλειναν με τοκάδες, μεγάλες κόπιτσες. Στα κυκλικά τσαπρακούλια χρώματος ασημί, την περίμετρο σχεδιάζει σειρά από φύλλα. Στο έξεργο κέντρο τους, αστερόσχημο λουλούδι, μαυρισμένο με σαβάτι(;), έχει κεντρική μαργαρίτα. Η χρωματιστή χάντρα στο μέσον της μαργαρίτας έχει χαθεί. Για να μη χαλάσει η φόρμα του επενδύτη, οι γυναίκες όχι μόνο δεν κάθονταν επάνω του αλλά συχνά εφάρμοζαν το στράκωμα: "δρόσιζαν" τα ρούχα, τα δίπλωναν και τα έβαζαν κάτω από το στρώμα για να διατηρούνται οι τσακίσεις.
Decoration & Patterns
Decoration
geometric decoration 
Decorative patterns / subjects
-
Decoration
stylized vegetal decoration
Decorative patterns / subjects
flower, leaves
Height
1.050
Production
Maker / Designer / Brand
tailors
Production date range
beginning of 20th century
Production place (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Epirus | Ioannina
Pogoni
Material
felt
metal amalgam
silk cord
silk cordon
silk thread
wool yarn
Techniques
applique
chyti (with embroideries in open or drawn threadwork)
embroidery, herring bone stitch
embroidery, stitch
embroidery, straight
handwoven fabric, nerotrivi (fulling-tub)
industrially woven textile
Use
User
woman
Age
young woman 
Status
bride 
Date range
beginning of 20th century
User
woman
Age
young woman 
Status
married woman
Date range
beginning of 20th century
Place of use (Country | Geographic Area | Prefecture & Region)
Greece | Epirus | Ioannina
Pogoni
Acquisition
Acquisition method
Untraced Find
Acquisition date (circa)
30/5/1970
Documentation
Research bibliographic references
Antzaka-Vei, Ε. 1966, "Η τοπική ενδυμασία του Πωγωνίου", Ethnografika, vol. 10: 19-90, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation. 
Hadjimichali, A. 1978,Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι, vol. 1, (Giannara-Ioannou, T. ed., Athens, Melissa publications. 
Papantoniou, Ι. 1996, Ελληνικές τοπικές ενδυμασίες, Nauplion, Peloponnesian Folklore Foundation. 
Vakalis, Th., Τα Άνω Ραβένια και τα Δυτικότερα Ζαγοροχώρια, Ιστορία, Πολιτισμός, Θεσμοί, Λαογραφία, Militos publications, no date recorded.

Image license

Use the file or the thumbnail of the image according to the license:
CC BY-NC-ND 4.0

Attribution-NonCommercial-NoDerivatives