αμάνικος επενδύτης 1129/7
Σιγκούνι Αττικής, μπροστινή όψη
Σιγκούνι Αττικής, μπροστινή όψη
Σιγκούνι Αττικής, μπροστινή όψη
Σιγκούνι Αττικής, μπροστινή όψη
Σιγκούνι Αττικής, πίσω όψη
Σιγκούνι Αττικής, πίσω όψη
Βελούδινο ντύσιμο μπροστινού ανοίγματος 
Βελούδινο ντύσιμο μπροστινού ανοίγματος 
Κέντημα λευκού μπροστινού φύλλου 
Κέντημα λευκού μπροστινού φύλλου 
Πλαϊνό κέντημα
Πλαϊνό κέντημα
Μπορντούρα πλάτης
Μπορντούρα πλάτης
Μπορντούρα μπροστινών φύλλων
Μπορντούρα μπροστινών φύλλων
Μπορντούρα μπροστινού ανοίγματος 
Μπορντούρα μπροστινού ανοίγματος 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
1129/7
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σιγκούνι ή σιγκούνα
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σιγκούνι από την Αττική. Θεωρείται ο αρχαϊκότερος τύπος ανάμεσα στα σιγκούνια που συναντάμε στις ελληνικές φορεσιές. Πριν αντικατασταθεί από τη γρίζα, χρυσοκεντημένο, φοριόταν στο γάμο. Φτιάχνεται από λευκό σαγιάκι της ντριστέλας, το μάλλινο ύφασμα που οι γυναίκες έχουν επεξεργαστεί στην νεροτριβή ώστε να γίνει χοντρό και πηχτό. Κόβεται και ράβεται από τους ραφτάδες και κεντιέται από ειδικές τεχνίτρες, τις μαϊστρες, με σκούρες μάλλινες κλωστές (πράσινες, μπλε και μαύρες) και πυκνά διακοσμητικά θέματα. Το σιγκούνι, με κατακόρυφο άνοιγμα μπροστά από πάνω ως κάτω, είναι φτιαγμένο από δύο μπροστινά φύλλα, ένα δεξιά και ένα αριστερά, που ενώνονται με τα δύο φύλλα της πλάτης ως τη μέση. Από τη μέση και κάτω παρεμβάλλεται λόξα που κάνει το ρούχο μεσάτο και κομψό. Στα μπροστινά
φύλλα έχει προστεθεί, ως μπορντούρα του ανοίγματος, κατακόρυφη λωρίδα πανιού που φθάνει στα 4εκ. ψηλότερα από το τελείωμα του σιγκουνιού, αφήνοντας μικρό τριγωνικό άνοιγμα. Η λαιμόκοψη πλαισιώνεται από στενή λωρίδα βυσσινή βελούδου που φαρδαίνει μπροστά καθώς κατεβαίνει πλαισιώνοντας το άνοιγμα ως 22εκ. χαμηλότερα από τη ραφή των ώμων. Το βελούδο που περιγράφεται από χρυσό γαϊτάνι στην εξωτερική του πλευρά, είναι στολισμένο μπροστά με χρυσή τρέσα. Είναι φοδραρισμένο με κόκκινο σατέν στη λαιμόκοψη και με βαμβακερό πανί μπροστά, κόκκινο με μικρό κοραλί τριγωνάκι. Το κέντημα με τα αυστηρά χρώματα αφήνει ακάλυπτο αρκετό από το πανί του σιγκουνιού. Με γεωμετρική διάθεση, διατάσσεται σε οριζόντιες, κατακόρυφες και λοξές ταινίες που δεν αγνοούν το κόψιμο του ρούχου. Η κατακόρυφη ταινία της πλάτης που ξεκινά από τη ραφή του ώμου συναντιέται κάτω από το άνοιγμα του μανικιού με άλλη κατακόρυφη ταινία, περιβάλλοντας μαζί τη ραφή του μπροστινού με το πίσω φύλλο. Στο σημείο όπου αρχίζει η λόξα, οι ταινίες συστρέφονται μαζί σε καμπύλο σχήμα με διπλούς έλικες στο κέντρο του προτού ξαναχωρίσουν ακολουθώντας τις ραφές της λόξας. Θα διεισδύσουν στην μπορντούρα του σιγκουνιού διακόπτοντας την οδοντωτή της απόληξη που παραπέμπει στα δοντάκια του πουκάμισου, και θα σταματήσουν πριν από την τελευταία ζώνη της. Διακόπτουν έτσι και τη ροή της κεντρικής ταινίας της μπορντούρας στην οποία παρατάσσονται εναλλάξ πράσινες και μπλε σχηματοποιημένες γυναικείες φιγούρες, τα κουκλάκια ή κρούσκεζε. Το ίδιο μοτίβο πιθανόν γεμίζει και τα δοντάκια της μπορντούρας. Στην στενή ζώνη κάτω από τα δοντάκια τρέχει μαίανδρος. Μαίανδροι και σπείρες ζωγραφίζουν και όλες τις άλλες κεντημένες ταινίες εκτός από την τελευταία στη βάση του σιγκουνιού που φαίνεται να γεμίζει με επαναλαμβανόμενο γερτό κλαδί με τρία ανθάκια. Στο μπροστινό φύλλο, και με το ανώτατο όριο που θέτει οριζόντια κεντητή ταινία με γραμμικά μοτίβα, υψώνεται κατακόρυφη σειρά από τρίγωνα το ένα πάνω στο άλλο, επτά τον αριθμό. Μέσα στο καθένα, κουκλάκι. Κάτω απ' αυτή την στήλη δεσπόζει μεγάλο στρογγυλό λουλούδι με μικρά τριγωνικά πέταλα. Τα τρίγωνα αυτά (τα μεσσάρια) καθορίζαν και την αξία του σιγκουνιού: όσο περισσότερα, τόσο ακριβότερο. Τα σιγκούνια κατατάσσονταν σε σιγκούνια με ένα ως πέντε μεσσάρια. Το σχέδιο αυτό με τα τρίγωνα το ένα πάνω στο άλλο, λεγόταν και "κυπαρίσσι". Στο πλαϊνό πανί της λόξας έχουν κεντηθεί τρία τρίγωνα, το ένα πάνω στο άλλο και από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο, με ένα κουκλάκι το καθένα. Από τα δύο άκρα της βάσης του μεσαίου τριγώνου κρέμεται αλυσίδα από μικρά τριγωνάκια, δίνοντας βυζαντινή χροιά στο κέντημα. Στα τελειώματα το σιγκούνι κλείνει με διακοσμητικό γαϊτάνι στα ίδια χρώματα, το σιράδι.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
γυναίκες, κυπαρίσσι, λουλούδι
Ύψος
0.760
Πλάτος
0.640
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες, μαΐστρες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Αττικής
-
Υλικά
βαμβάκι
βελούδο
γαϊτάνι χρυσό
μάλλινη κλωστή
μαλλί
τρέσα χρυσή
Τεχνικές
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, ρίζα
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Αρβανίτες
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Αττικής
-
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Welters, L. 1986, Women’s Traditional Costume in Attica, Greece, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Δέδε-Μιχαήλ, Μ. 1981, Η φορεσιά της Μεσογείτισσας (1900-1930), Αθήνα.
Ζώρα, Π. 1981, Κεντήματα και κοσμήματα της ελληνικής φορεσιάς, Αθήνα, ΥΠ.ΠΟ - Μ.Ε.Λ.Τ.
Μαρίνη, Μ. 1989, Η μενιδιάτικη λαϊκή φορεσιά, Αχαρνές.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα