αμάνικος επενδύτης 2887/9
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης, πίσω όψη
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης, πίσω όψη
Μπροστινό άνοιγμα, λεπτομέρεια επίρραπτης διακόσμησης 
Μπροστινό άνοιγμα, λεπτομέρεια επίρραπτης διακόσμησης 
Πίσω φύλλο, λεπτομέρεια διακόσμησης ραφής και βάσης ποδόγυρου
Πίσω φύλλο, λεπτομέρεια διακόσμησης ραφής και βάσης ποδόγυρου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
2887/9
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαγιάς
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαγιάς, αμάνικο λευκό πανωφόρι από σαμαροσκούτι (υφαντό ύφασμα νεροτριβιασμένο), γιορτινό εξάρτημα της κοριτσίστικης φορεσιάς της Αγίας Παρασκευής και γενικότερα των χωριών του κάμπου. Το ύφασμά του το ύφαιναν οι γυναίκες, την κοπή και τη ραφή αναλάμβαναν ειδικοί τεχνίτες ραφτάδες, οι τερζήδες. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο ίσιο φύλλο στην πλάτη και από δύο άλλα που σχηματίζουν τα μπροστινά με ραφή στους ώμους. Σε κάθε πλάι από ένα λοξό φύλλο για να φαρδαίνει ο επενδύτης. Στο πλάι χαμηλά γίνεται αναδίπλωση του υφάσματος με ελαφρύ πιάσιμο εσωτερικά έτσι, ώστε εξωτερικά να δημιουργείται μια προεξοχή. Το σημείο αυτό στολίζεται με κοντά μάλλινα μαύρα κρόσια. Το πανωφόρι είναι κατακόρυφα ανοιχτό μπροστά, ρελιασμένο εσωτερικά μ' ένα λεπτό ρέλι από κόκκινη τσόχα με οδοντωτή απόληξη και γαρνιρισμένο
με κίτρινο φεστόνι και με μπιμπίλα σε μπλε και ζαχαρί χρώμα. Τα δύο μπροστινά φύλλα στο πάνω μέρος φέρουν επίρραπτη διακόσμηση που ξεκινά από τους ώμους με κοντά μαύρα κρόσια στερεωμένα με κίτρινες και κόκκινες μάλλινες κλωστές και γαρνιρισμένα στη βάση τους με ροζ και μωβ κορδέλα του μέτρου. Κάτω ακριβώς απ' αυτά, μια στενόμακρη λουρίδα λευκού βαμβακερού υφάσματος ολοκέντητη με ρομβόσχημα μοτίβα των οποίων το περίγραμμα τονίζεται με τη χρήση χρυσοκλωστής. Το γέμισμά τους γίνεται με βελονιά γκομπλέν, με κόκκινες, μωβ, κίτρινες, πράσινες, μαύρες και ζαχαρί μάλλινες κλωστές. Η στενόμακρη λουρίδα πλαισιώνεται από λεπτές τσόχινες ταινίες επενδεδυμένες με μεταλλικά ελάσματα. Στη βάση της επίρραπτης διακόσμησης, δύο "πλάκες" από κομμάτια κόκκινης τσόχας πλάτους 11εκ. επενδεδυμένες με μεταλλικά ελάσματα που σχηματίζουν μικρά σταυρόσχημα μοτίβα. Στις τρεις πλευρές τους οι πλάκες γαρνίρονται με μεταλλικά ελάσματα και κοντά κίτρινα κρόσια. Οι ραφές ένωσης των πλαϊνών φύλλων με τα μπροστινά, στολίζονται με δίχρωμη διακοσμητική βελονιά. Στη βάση των μπροστινών φύλλων, στις δύο γωνίες, η διακόσμηση γίνεται με επίρραπτα ξομπλιαστά κομμάτια κόκκινης τσόχας γαρνιρισμένα στην εξωτερική τους πλευρά με τρεις λεπτές μπορντούρες, καμωμένες με κόκκινες και κίτρινες μάλλινες κλωστές. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο στολίζονται τόσο το πάνω μέρος της πλάτης όσο και η βάση της. Οι ραφές ένωσης των πλαϊνών φύλλων με την πλάτη καλύπτονται και παράλληλα στολίζονται με τσόχινες ταινίες κεντημένες με πολύχρωμη διακοσμητική βελονιά. Οι ταινίες αυτές πλαισιώνονται από μονόχρωμες και πολύχρωμες μπορντούρες στα χρώματα που επικρατούν στο γενικό διάκοσμο και γαρνίρονται στη βάση τους με ροζέτες από κορδέλες του μέτρου. Στην κορυφή της κάθε ταινίας, ξομπλιαστά καμπυλόσχημα μοτίβα που στολίζονται με μεταλλικά ελάσματα και κοντά κίτρινα κρόσια. Στο δεξί πλαϊνό φύλλο, κατακόρυφο άνοιγμα (τσέπη) μήκους 14εκ. γαϊτανωμένο ολόγυρα και στολισμένο με κίτρινο φεστόνι.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ρόμβοι
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Πλάτος
0.290
Μήκος
0.750
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, τερζήδες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Φλώρινας
Αγία Παρασκευή, Νίκη, χωριά του κάμπου
Υλικά
κρόσι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
μεταλλικό έλασμα
σαμαροσκούτι
τσόχα
χρυσοκλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, γκομπλέν
υφαντό βιομηχανικό
υφαντό, νεροτριβή
Χρήση
Χρήστης
κορίτσι
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Φλώρινας
Αγία Παρασκευή, Νίκη, χωριά του κάμπου
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
5/1/1962
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Παπαντωνίου, Ι. 1974, "Οι φορεσιές Αλώνων και Ανταρτικού", Μακεδονική Ζωή 99: 36-40.
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα