αμάνικος επενδύτης 3013
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, μπροστινή όψη
Σαγιάς, πίσω όψη
Σαγιάς, πίσω όψη
Σαγιάς, πλαϊνά λαγκιόλια
Σαγιάς, πλαϊνά λαγκιόλια
Κεντητή λωρίδα ποδόγυρου, λεπτομέρεια 
Κεντητή λωρίδα ποδόγυρου, λεπτομέρεια 
"Τσίμπημα" στα λαγγιόλια εσωτερικά στον ποδόγυρο
"Τσίμπημα" στα λαγγιόλια εσωτερικά στον ποδόγυρο
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
3013
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
χαρτζωτός
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαγιάς, φτιαγμένος από ένα είδος πικέ, βαμβακερό πανί του εμπορίου με σχέδια στην ύφανση, τα φραστερά. Είναι βαμμένος με λουλάκι (γαλαζούρα) από τις γυναίκες και σιδερωμένος με κάποιο βαρύ αντικείμενο που φτιάχνει στα λαγκιόλια τις πιέτες, μπλέτες. Είναι φτιαγμένος από ένα κομμάτι υφάσματος στο πίσω μέρος, τη "μάνα", που φθάνει ως τη λαιμόκοψη. Πάνω από τα τέσσερα λαγκιόλια της κάθε πλευράς έχει προστεθεί κομμάτι υφάσματος, το βαθράκι, που φθάνει ως το κάτω άνοιγμα των χεριών ένω η μία του πλευρά λεπταίνει και υψώνεται περιβάλλοντας την πίσω πλευρά του ανοίγματος. Το μπροστινό άνοιγμα των χεριών σχηματίζει το μπροστινό φύλλο. Ενωμένο με το μπροστάρι, το λοξό φύλλο του ανοίγματος, σχηματίζουν μαζί "τιράντα" που ενώνεται με το φύλλο της πλάτης, ενώ το μεγαλύτερο
μέρος της στερεώνεται στο εσωτερικό του σαγιά. Από τον ώμο ως το στήθος, το μπροστάρι είναι φτιαγμένο από ξεχωριστό κομμάτι πανιού. Η πλάτη ως τη μέση, το άνοιγμα των χεριών, το μπροστινό άνοιγμα και ο ποδόγυρος είναι ντυμένα με απλό βαμβακερό πανί. Στις πίσω ραφές εσωτερικά, κάτω από τη μέση, είναι στερεωμένη από μια λευκή, βαμβακερή κορδέλα. Εσωτερικά και πάλι, στο μέσον περίπου του δεξιού ανοίγματος, έχει στερεωθεί άσπρο κουμπί. Οι κατακόρυφες ραφές του σαγιά συνοδεύονται δεξιά κι αριστερά από λεπτό μαύρο κορδόνι φτιαγμένο από μάλλινες κλωστές (σκούλο), έτσι που να μένει ανάμεσά τους λεπτότατη λωρίδα υφάσματος. Ανάμεσα στο μπροστινό φύλλο και το μπροστάρι ο συνοδευτικός διάκοσμος αρχίζει από το στέρνο. Στις υπόλοιπες ραφές φθάνει ως το σημείο απ' όπου αρχίζουν τα λαγκιόλια, με εξαίρεση το μπροστινό φύλλο στην δεξιά πλευρά, όπου ανεβαίνει ως το άνοιγμα του χεριού. Είκοσι περίπου εκατοστά πάνω από τον ποδόγυρο, μαύρη οριζόντια, δαντελωτή τρέσα, η πανωλόρδα, που παλιά έπλεκαν οι γυναίκες με το βελονάκι, τρέχει παράλληλα προς την κεντητή ταινία του ποδόγυρου, που έχει εσωτερική επένδυση και είναι στερεωμένη μόνο στην επάνω της πλευρά. Τόσο η μαύρη τρέσα όσο και η κεντητή λωρίδα δεν φθάνουν ως το μπροστινό άνοιγμα. Με ασυμμετρία στις δύο πλευρές, η τρέσα μόλις και μπαίνει στο μπροστάρι ενώ το κέντημα φθάνει σχεδόν ως το μέσον του. Η κεντητή λωρίδα είναι ντυμένη με μαύρο πανί και έχει τελείωμα από βυσσινί τσόχα. Στο επάνω της τελείωμα έχει τοποθετηθεί κομψότατη κορδέλα του μέτρου με λεπτά, κόκκινα ανθάκια ανάμεσα σε πράσινα φύλλα, και με οδοντωτό τελείωμα που καλύπτουν λεπτά, χρωματιστά κροσάκια, κόκκινα, κίτρινα και μπλε. Στο επίρραπτο κέντημα με τις πολύχρωμες ουτράδες επικρατεί το πορτοκαλί. Στο κύριο διακοσμητικό θέμα που είναι η κλάρα, το πορτοκαλί παραχωρεί τρία όμοια, συνεχόμενα, επάνω τμήματα του μοτίβου στο γκρενά χρώμα, το οποίο συνδυάζεται εναλλάξ με το πράσινο ή το μπλε. Πάνω από το κλήμα τρέχει σειρά από μυτάκια ή ντουγαδάκια. Τα λαγκιόλια στις ραφές του ποδόγυρου είναι "τσιμπημένα", ώστε οι πιέτες να πετάνε προς τα έξω.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
μυτάκια, κλάρα
Ύψος
1.040
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες, βλάχοι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα
Ελλάδα | Θεσσαλία | Τρικάλων
Τρίκαλα
Υλικά
βαμβάκι
κορδέλα βαμβακερή
κορδέλα μεταξωτή
μάλλινη κλωστή
πολύκλωνες μεταξωτές κλωστές
τρέσα
τσόχα
Τεχνικές
βαφή, λουλάκιασμα
επίρραπτη
κέντημα επίρραπτο, τερζήδικο
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα
Ελλάδα | Θεσσαλία | Τρικάλων
Τρίκαλα
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Παπαντωνίου Ιωάννα
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
6/4/1962
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Πολίτου, Ξ. 1997, "Οι Καραγκούνηδες της Θεσσαλίας" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Ρωμαίου-Καρασταμάτη, Ε. 1980, Η ποδιά της Καραγκούνας, Αθήνα, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Τσαγγαλάς, Κ. 1982, Η γυναικεία καραγκούνικη ενδυμασία σε μια θεσσαλική κοινότητα. Κατασκευή και λειτουργία, Γιάννενα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα