αμάνικος επενδύτης 3143/10
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης από σαμαροσκούτι
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης, πίσω όψη
Σαγιάς, αμάνικος λευκός επενδύτης, πίσω όψη
Μπροστινό άνοιγμα, λεπτομέρεια επίρραπτης διακόσμησης 
Μπροστινό άνοιγμα, λεπτομέρεια επίρραπτης διακόσμησης 
Πίσω φύλλο, λεπτομέρεια διακόσμησης ραφής και βάσης ποδόγυρου
Πίσω φύλλο, λεπτομέρεια διακόσμησης ραφής και βάσης ποδόγυρου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
3143/10
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαγιάς
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαγιάς, αμάνικο λευκό πανωφόρι από σαμαροσκούτι (υφαντό ύφασμα νεροτριβιασμένο), γιορτινό εξάρτημα της γυναικείας φορεσιάς της Αγίας Παρασκευής και γενικότερα των χωριών του κάμπου. Το ύφασμά του το ύφαιναν οι γυναίκες, την κοπή και τη ραφή αναλάμβαναν ειδικοί τεχνίτες ραφτάδες, οι τερζήδες. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο ίσιο φύλλο στην πλάτη και από δύο άλλα που σχηματίζουν τα μπροστινά με ραφή στους ώμους. Σε κάθε πλάι, από ένα λοξό φύλλο για να φαρδαίνει ο επενδύτης. Στο πλάι χαμηλά γίνεται αναδίπλωση του υφάσματος με ελαφρύ πιάσιμο εσωτερικά έτσι, ώστε εξωτερικά να δημιουργείται μια προεξοχή. Το σημείο αυτό είναι στολισμένο με κοντά κρόσια από μαύρες μάλλινες κλωστές. Το πανωφόρι είναι κατακόρυφα ανοιχτό μπροστά, ρελιασμένο μ' ένα λεπτό ρέλι από κόκκινη τσόχα, το οποίο γαρνίρεται
με επίρραπτο βυσσινί ρέλι με οδοντωτή απόληξη. Τα δύο μπροστινά φύλλα φέρουν επίρραπτη διακόσμηση που ξεκινά από τους ώμους και κατεβαίνει προς τα κάτω. Το διάκοσμο συνθέτουν δύο κομμάτια λευκού βαμβακερού υφάσματος (ένα σε κάθε πλευρά), ολοκέντητα με χρωματιστά ρομβόσχημα μοτίβα, των οποίων το περίγραμμα τονίζεται με τη χρήση χρυσοκλωστής. Το γέμισμα γίνεται με βελονιά γκομπλέν, με κόκκινες, πράσινες, κίτρινες, ζαχαρί, μπλε και βυσσινί μάλλινες κλωστές. Στο πλάι του επίρραπτου υφάσματος κατακόρυφη διακόσμηση με τρεις λεπτές τσόχινες λουρίδες επενδεδυμένες με μεταλλικά ελάσματα. Επιπλέον, ένα στενόμακρο κομμάτι κόκκινης τσόχας στολισμένο με μια λεπτή χρωματιστή μπορντούρα γαρνίρει τις άκρες του κατακόρυφου ανοίγματος. Στους ώμους, δύο μικρά επίρραπτα κομμάτια με κοντά μαύρα κρόσια στερεωμένα με κόκκινη και κίτρινη μάλλινη κλωστή. Στη βάση της επίρραπτης διακόσμησης, δύο κομμάτια από κόκκινη τσόχα πλάτους 13εκ. με πάμπολλα μεταλλικά ελάσματα, σχηματίζουν δύο πλάκες οι οποίες στις δύο πλευρές τους γαρνίρονται με κοντά κρόσια από κίτρινες μάλλινες κλωστές. Στη βάση των μπροστινών φύλλων, στις δύο γωνίες η διακόσμηση γίνεται με επίρραπτα κομμάτια κόκκινης τσόχας γαρνιρισμένα με λεπτές χρωματιστές μπορντούρες. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο διακοσμούνται το πάνω μέρος της πλάτης και η βάση της, με τις ραφές ένωσης των πλαϊνών κομματιών με την πλάτη να καλύπτονται και παράλληλα να στολίζονται με τσόχινες ταινίες πλαισιωμένες από χρωματιστές μπορντούρες. Στην κορυφή κάθε ταινίας, ξομπλιαστά καμπυλόσχημα χρωματιστά μοτίβα που γαρνίρονται με μεταλλικά ελάσματα και κοντά μάλλινα κρόσια. Στο δεξί πλαϊνό φύλλο, κατακόρυφο άνοιγμα (τσέπη) μήκους 14εκ. ρελιασμένο ολόγυρα με μαύρο μάλλινο κορδόνι.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ζιγκ-ζαγκ, ρόμβοι
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Πλάτος
0.310
Μήκος
0.830
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, τερζήδες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Φλώρινας
Αγία Παρασκευή, Νίκη, χωριά του κάμπου
Υλικά
βαμβάκι
κρόσι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
μεταλλικό έλασμα
σαμαροσκούτι
τσόχα
χρυσοκλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, γκομπλέν
υφαντό βιομηχανικό
υφαντό, νεροτριβή
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Φλώρινας
Αγία Παρασκευή, Νίκη, χωριά του κάμπου
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
5/11/1962
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Παπαντωνίου, Ι. 1974, "Οι φορεσιές Αλώνων και Ανταρτικού", Μακεδονική Ζωή 99: 36-40.
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα