αμάνικος επενδύτης 4218/13
Κουτσουμάνικος ντουλαμάς, αμάνικος σαγιακένιος επενδύτης
Κουτσουμάνικος ντουλαμάς, αμάνικος σαγιακένιος επενδύτης
Κουτσουμάνικος ντουλαμάς, αμάνικος σαγιακένιος επενδύτης
Κουτσουμάνικος ντουλαμάς, αμάνικος σαγιακένιος επενδύτης
Κουτσουμάνικος ντουλαμάς, πίσω όψη
Κουτσουμάνικος ντουλαμάς, πίσω όψη
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο στέρνο
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο στέρνο
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στην πλαϊνή πιέτα
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στην πλαϊνή πιέτα
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στον ποδόγυρο: αγοραστά στοιχεία και κλαράκια και σαλιγκάρια με γκαϊτάνια.
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στον ποδόγυρο: αγοραστά στοιχεία και κλαράκια και σαλιγκάρια με γκαϊτάνια.
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
4218/13
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
κουτσουμάνικος ντουλαμάς
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Κουτσουμάνικος ντουλαμάς, γυναικείος, γιορτινός και νυφικός, αμάνικος επενδύτης από κόκκινο αδίμτο (δίμιτο) σαϊάκ (μαλλί της νεροτριβής). Αποτελεί εξάρτημα του γυναικείου ενδυματολογικού συνόλου του Φυλακτού Έβρου, όπου εγκαταστάθηκαν οι πρόσφυγες από το Γιαούπ της Ανατολικής Θράκης. Η παραδοσιακή γυναικεία ενδυμασία του Φυλακτού ανήκει στην ενδυματολογική ομάδα του Ζαλουφιού με διαφοροποιήσεις όμως στον τρόπο διακόσμησης. Για την κατασκευή του ντουλαμά, πρώτα γινόταν η ύφανση στον αργαλειό, ύστερα το ντουλάπιασμα και τέλος η βαφή και η διακόσμηση. Ο επενδύτης αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, και από ένα δίφυλλο λοξό τμήμα σε κάθε πλάι, από τη μέση και κάτω, που δίνει φάρδος στο ένδυμα. Μπροστά υπάρχουν δύο επίσης τριγωνικά κομμάτια, που αυτή τη φορά έχουν ύψος
ίσο με αυτό του ενδύματος. Στα πλευρά υπάρχει τριγωνικό κομμάτι υφάσματος για να δίνει άνεση στις κινήσεις. Η κυκλική λαιμόκοψη είναι φοδραρισμένη με λωρίδα από μπεζ βαμβακερό ύφασμα. Ο ντουλαμάς είναι ολόγυρα γαρνιρισμένος με μαύρα και κίτρινα μάλλινα γκαϊτάνια, που στην κατακόρυφη τομή των χεριών, στο γύρο του επενδύτη και στο μπροστινό άνοιγμα, εκτός από το μεσαίο τμήμα, συμπλέκονται. Η ακμή της πιέτας που σχηματίζεται από τα πλαϊνά λοξά φύλλα είναι διακοσμημένη με τα ίδια γκαϊτάνια. Στο ύψος του στέρνου και στην ακμή της πιέτας, το γαϊτάνι που κάθε φορά βρίσκεται στην εξωτερική πλευρά κατά διαστήματα αναδιπλώνεται σχηματίζοντας θηλιές. Στην πιέτα, παράλληλα με τα δύο γαϊτάνια, κίτρινο αγοραστό σειρήτι με οξεία γωνία στην κατάληξη. Η ένωση των λοξών με το πίσω φύλλο είναι διακοσμημένη με λευκό σειρήτι πλαισιωμένο από μαύρο γκαϊτάνι που στην εξωτερική πλευρά συστρέφεται σχηματίζοντας μονές και διπλές θηλιές εναλλάξ. Στο ίδιο φύλλο, δίπλα σε κάθε μονή θηλιά, από ένα κλαράκι (ανθάκι), καμωμένο με χρωματιστά γκαϊτάνια. Ανάλογη είναι και η διακόσμηση του στέρνου. Στο μπροστινό άνοιγμα γαλάζιο σειρήτι με οξεία γωνία στην κατάληξη και σαλιγκάρια (διπλές σπείρες) σε κατακόρυφη διάταξη, με γαϊτάνια σε χρώματα μαύρο, πράσινο, κίτρινο και μπλε. Στην ένωση των λοξών με το ίσιο μπροστινό φύλλο λευκό σειρήτι πλαισιωμένο από μαύρο γκαϊτάνι με θηλιές. Στον ποδόγυρο, το δίχρωμο γαϊτάνι ακολουθούν λευκό και γαλάζιο σειρήτι. Ύστερα, κλαράκια και σαλιγκάρια (σπείρες και σπειρομαίανδροι) με γκαϊτάνια στα χρώματα του υπόλοιπου διακόσμου σχηματοποιούν φυτικά μοτίβα. Η διακόσμηση του ποδόγυρου σταματά στα πλαϊνά λοξά φύλλα, αφήνοντας ακόσμητα τα μπροστινά ίσια και λοξά φύλλα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σαλιγκάρια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κλαράκια
Ύψος
1.020
Πλάτος
0.350
Κατασκευή
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θράκη | Έβρου
Φυλακτό
Υλικά
βαμβάκι
γαϊτάνι μάλλινο
σαγιάκι
σειρήτι
Τεχνικές
βαφή
επίρραπτη
υφαντό, δίμιτο
υφαντό, νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θράκη | Έβρου
Φυλακτό
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
12/5/1965
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 1989, "Η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά από το Μέγα Ζαλούφι", Εθνογραφικά 7: 67-95, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Παπαντωνίου, Ι. 1975, "Φορεσιές της Θράκης", Μακεδονική Ζωή 104: 26-32.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα