αμάνικος επενδύτης 6313/10
Ασπρογάιτανο σεγκούνι, μπροστινή όψη
Ασπρογάιτανο σεγκούνι, μπροστινή όψη
Ασπρογάιτανο σεγκούνι, μπροστινή όψη
Ασπρογάιτανο σεγκούνι, μπροστινή όψη
Ασπρογάιτανο σεγκούνι, πίσω όψη
Ασπρογάιτανο σεγκούνι, πίσω όψη
Κεντητή ένωση και κάχα
Κεντητή ένωση και κάχα
Λαγκιόλι, κάτω άνοιγμα
Λαγκιόλι, κάτω άνοιγμα
Μια ζύγη κουμπιά
Μια ζύγη κουμπιά
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
6313/10
Όνομα αντικειμένου
αμάνικος επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σεγκούνι
Τυπολογία
φορεσιά με σιγκούνι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Λευκός, αμάνικος και μακρύς επενδύτης, ανοιχτός μπροστά, βασικό εξάρτημα της πωγωνίσιας φορεσιάς, που φοριέται πάνω από το πουκάμισο (ρουτί) και είναι κοντύτερος απ' αυτό. Φτιαγμένος από ντόπια μαλλιά, υφασμένος, νεροτριβιασμένος και στολισμένος με άσπρα γαϊτάνια είναι σεγκούνι, ενώ φτιαγμένος από "καλύτερο", αγοραστό ύφασμα, στολισμένο με μαύρα γαϊτάνια, και ίσως και αγοραστές, κόκκινες φούντες και κουμπιά είναι σαγιάκι. Το σαγιάκι φορούν οι νιόνυφες και όσες παντρεμένες γυναίκες δεν είναι μεγάλες σε ηλικία, ενώ σεγκούνι φοριέται από τις ανύπαντρες, τις ηλικιωμένες και τις χήρες ή τις πενθούσες, επειδή θεωρείται "σκέτο", καθώς το άσπρο γαϊτάνι δεν φαίνεται. Τόσο το σεγκούνι όσο και το σαγιάκι έχουν το ίδιο κόψιμο, και τα δύο στολίζονται μπροστά με επίρραπτη, αγοραστή τσόχα (ρούχο) σε σκούρα χρώματα. Το σεγκούνι
είναι φτιαγμένο από ένα πίσω φύλλο, τη "μάνα", με πλάτος 24-25εκ., που συνεχίζει μπροστά με δύο φύλλα, πλάτους 13εκ. το καθένα. Από το άνοιγμα της μασχάλης και ως τη μέση, η πίσω "μάνα" συνδέεται μαζί τους με θηλιές από λευκό γαϊτάνι. Κάτω απ' αυτή την κεντητή ένωση αρχίζει το λαγκιόλι, με άνοιγμα στα μισά περίπου της βάσης του ύψους 12εκ. Στη μύτη του ανοίγματος, άσπρο γαϊτάνι σχηματίζει τέσσερις θηλιές. Στον άξονα του πίσω ανοίγματος του χεριού και της κεντητής ένωσης, οι μύτες των λαγκιολιών έχουν "τσιμπηθεί" στο κέντρο τους και σε μήκος 13εκ., δημιουργώντας δυο δίπλες, τις κάχες, που στολίζονται με άσπρο γαϊτάνι. Με τα μπροστινά φύλλα ενώνονται λοξά "μπροστάρια" με πλάτος 25εκ. στη βάση και 6εκ. στο λαιμό. Σκούρο μπλε, επίρραπτο ρούχο στολίζει τον μικρό, όρθιο γιακά, και σχηματίζει δυο κατακόρυφες λωρίδες (πλάτους 11εκ.), στρογγυλεμένες στο λαιμό, που πλαισιώνουν το άνοιγμα ως κάτω από τη μέση. Το ρούχο περιβάλλει μαύρο γαϊτάνι, με άκρες που, κάτω από το γιακά, κρέμονται ελεύθερες. Το υπόλοιπο μπροστινό άνοιγμα, το άνοιγμα των χεριών και των λαγκιολιών, οι πίσω κεντητές ενώσεις, ο γύρος του σεγκουνιού, στολίζονται με το μάλλινο, λευκό γαϊτάνι, που δίνει στο σεγκούνι το όνομα ασπρογάιτανο. Στην δεξιά πλευρά του μπροστινού ανοίγματος, από στερεωμένη εσωτερικά αλυσίδα κρέμονται εννέα όμοια, μικρά και ατρακτοειδή, μεταλλικά αντικείμενα με εγχάρακτο διάκοσμο, μια ζυγή κουμπιά, που αποτελούν μεταγενέστερη προσθήκη. Για να μη χαλάσει η φόρμα του επενδύτη, οι γυναίκες όχι μόνο δεν κάθονταν επάνω του αλλά συχνά εφάρμοζαν το στράκωμα: "δρόσιζαν" τα ρούχα, τα δίπλωναν και τα έβαζαν κάτω από το στρώμα για να διατηρούνται οι τσακίσεις.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.080
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Ήπειρος | Ιωαννίνων
Πωγώνι
Υλικά
αλυσίδα
γαϊτάνι μάλλινο
μαλλί
μπρούντζος
τσόχα
Τεχνικές
επίρραπτη
κεντητή ένωση
υφαντό βιομηχανικό
υφαντό, νεροτριβή
χυτή
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
ανύπαντρη
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
χήρα
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Ήπειρος | Ιωαννίνων
Πωγώνι
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Κουτλίδη Χρ.
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
20/5/1970
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άντζακα-Βέη, Ε. 1966, "Η τοπική ενδυμασία του Πωγωνίου", Εθνογραφικά 10: 19-90, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Βακάλης, Θ. χ.χ., Τα Άνω Ραβένια και τα Δυτικότερα Ζαγοροχώρια. Ιστορία, Πολιτισμός, Θεσμοί, Λαογραφία, Μίλητος.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1978, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το σιγκούνι Α΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα