φόρεμα 7376/1
Νυφικός σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά
Νυφικός σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά
Νυφικός σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά
Νυφικός σαγιάς, φόρεμα ανοιχτό μπροστά
Σαγιάς, πίσω όψη
Σαγιάς, πίσω όψη
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου σε τσόχα, στην τραχηλιά
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου σε τσόχα, στην τραχηλιά
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου σε τσόχα, στα μανικέτια. Μοτίβο κόλακ πλαισιωμένο από πράσινους κινέδες και κρεμεζένια φουντάκια
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου σε τσόχα, στα μανικέτια. Μοτίβο κόλακ πλαισιωμένο από πράσινους κινέδες και κρεμεζένια φουντάκια
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον ποδόγυρο
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στον ποδόγυρο
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο άνοιγμα της τσέπης
Λεπτομέρεια κεντητού διακόσμου στο άνοιγμα της τσέπης
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
7376/1
Όνομα αντικειμένου
φόρεμα
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαγιάς ή σαγκία
Τυπολογία
χωρικό, φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Νυφικός σαγιάς ή σαγκία, φόρεμα, κατακόρυφα ανοιχτό μπροστά, χαρακτηριστικό ένδυμα της παεζάνας, όπως λέγεται η γιορτινή φορεσιά του Ασβεστοχωρίου. Υφαίνεται με τεχνική απολυτό από τις γυναίκες με λευκά βαμβακερά νήματα και δίνεται στο ράφτη για την κοπή και το κέντημα. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο ίσιο φύλλο μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους. Υπάρχουν συνολικά έξι λοξά φύλλα, τα λαγκιόλια: δύο στα πλευρά από τη μέση και κάτω, που δίνουν φάρδος στο ένδυμα, δύο μικρά, τριγωνικά, στον ποδόγυρο στο πλάι, και δύο μπροστά. Κάθετα στον κορμό είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 24εκ. και φάρδους 17εκ., που ενώνονται στη μασχάλη με τον κορμό μέσω πρόσθετου παραλληλόγραμμου τμήματος. Στο ύψος της μέσης, στη δεξιά πλευρά, υπάρχει κατακόρυφο άνοιγμα, ύψους 13εκ., που οδηγεί
σε τσέπη από λευκό βαμβακερό υφαντό. Ο ποδόγυρος του σαγιά και τα μανικέτια είναι φοδραρισμένα με μπουχασί, κόκκινο βαμβακερό ύφασμα. Το μπροστινό άνοιγμα, από τη μέση και πάνω, είναι διακοσμημένο με επίρραπτες φάσες κόκκινης τσόχας. Τα μανίκια αναγυρίζουν και σχηματίζουν μεγάλα μανικέτια, διακοσμημένα και αυτά με επίρραπτη κόκκινη τσόχα. Στην κυκλική λαιμόκοψη, το κατακόρυφο άνοιγμα του στέρνου και τον ποδόγυρο, υπάρχει πολύχρωμο, πλεχτό, μεταξωτό γαϊτάνι. Το κέντημα του στέρνου γίνεται πάνω στην τσόχα, με κατακόρυφη διάταξη. Πρώτα γίνεται το καγκέλι, διπλή ζικζακωτή γραμμή σε χρώματα βιολετί - πράσινο. Ακολουθούν δύο στενές ταινίες από επάλληλες γωνίες σε χρώματα που εναλλάσσονται, που ανάμεσά τους έχουν διαδοχικούς ρόμβους. Έπειτα μια σειρά λευκό - πράσινο καγκέλι και μια σειρά (α)λυσιδίτσα σε χρώματα πράσινο και βιολετί. Τέλος, κρεμεζί (ανοιχτό καφέ) φλος φουντάκια στερεωμένα στην άκρη της τσόχας. Ανάλογη είναι και η διακόσμηση του ποδόγυρου: επάλληλες γωνίες ανάμεσα σε λαδοπράσινο καγκέλι και τέλος βιολετί (α)λυσιδίτσα. Η τσέπη είναι ολόγυρα γαρνιρισμένη με πλεχτό γαϊτάνι και φέρει στη μία πλευρά στενή λωρίδα από κόκκινη τσόχα κεντημένη με (α)λυσιδίτσα. Οι ραφές του ίσιου φύλλου με τα μανίκια και των μικρών λαγκιολιών του ποδόγυρου είναι διακοσμημένες με σκούρο καφέ γαζί χειρός και βελονιά αλυσίδα σε χρώματα πράσινο και βιολετί. Τα μανικέτια είναι κεντημένα πάνω στην τσόχα με το κόλακ, μοτίβο κυρίως του νυφικού σαγιά που αποτελείται από λευκούς και κρεμεζί ρόδακες, καμωμένους με βελονιά φεστόνι, ενωμένους με λευκή, οριζόντια (α)λυσιδίτσα και εγγεγραμμένους σε ελλείψεις που σχηματίζονται από την τομή δύο κυματοειδών γραμμών, συμμετρικών κατά μήκος. Στα σημεία τομής των γραμμών, κατακόρυφη λευκή και κρεμεζί (α)λυσιδίτσα. Στο πάνω μέρος της τσόχας, ολόγυρα στα μανικέτια, βρίσκονται επίρραπτοι οι κινέδες, πράσινο μεταξωτό γαϊτάνι που, καθώς συστρέφεται, σχηματίζει θηλιές έτσι, που να μοιάζει με στενή νταντελίτσα. Στο κάτω μέρος της τσόχας, κρεμεζένιες μεταξωτές φουντίτσες.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.230
Πλάτος
0.410
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, ράφτης
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Θεσσαλονίκης
Ασβεστοχώρι
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μεταξωτό
μεταξοκλωστή
τσόχα
φούντες φλος
Τεχνικές
βαφή
γυάλωμα
επίρραπτη
κέντημα
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, γαζί
κέντημα, φεστόνι
υφαντό, απολυτό
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Θεσσαλονίκης
Ασβεστοχώρι
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
23/2/1972
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Παπαντωνίου, Ι. 1974, "Φορεσιές της Μακεδονίας", Μακεδονική Ζωή 96: 24-31.
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα