φουστάνι 10629/9
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, πίσω όψη
Βλάσκα χαλατζά, πίσω όψη
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο γύρο του μανικιού
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο γύρο του μανικιού
Λεπτομέρεια από το γύρο του φουστανιού στο πίσω μέρος, όπου διακρίνεται η βελονιά στερέωσης ουντίτσα, το κέντημα και η επίρραπτη τρέσα του μέτρου
Λεπτομέρεια από το γύρο του φουστανιού στο πίσω μέρος, όπου διακρίνεται η βελονιά στερέωσης ουντίτσα, το κέντημα και η επίρραπτη τρέσα του μέτρου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
10629/9
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
βλάσκα χαλατζά
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο υφαντό, μανικωτό, γιορτινό φουστάνι. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, από ένα λοξό φύλλο δεξιά και αριστερά, μπρος και πίσω και τέλος από ένα επίσης λοξό φύλλο, μεγαλύτερο αυτή τη φορά, σε κάθε πλάι. Τα λοξά φύλλα φτάνουν ως τη μέση και από πάνω, ως τη μασχάλη, υπάρχει ορθογώνιο παραλληλόγραμμο τμήμα υφάσματος. Η κυκλική λαιμόκοψη του ενδύματος καταλήγει σε βαθύ, κατακόρυφο άνοιγμα, ύψους 48εκ. Κάθετα στον κορμό είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 38εκ. και πλάτους 15εκ. Τον οινέρυθρο κάμπο του υφαντού διακόπτουν κατακόρυφες, ενυφασμένες ταινίες μαύρες, με δύο λευκές ρίγες. Το στέρνο καλύπτεται από επίρραπτη τραχηλιά, πάζουφκα, κόκκινη για τις νυφικές και γιορτινές χαλατζές. Πρόκειται για δύο ορθογώνια παραλληλόγραμμα τμήματα
τσίτινου υφάσματος, ύψους 36εκ. και πλάτους 9εκ. έκαστο, τοποθετημένα εκατέρωθεν του κατακόρυφου ανοίγματος. Το βυσσινί τσίτι είναι διακοσμημένο με λευκά σταυρουδάκια και λουλουδάκια, που εναλλάσσονται σχηματίζοντας παράλληλες ευθείες. Ίδιο ύφασμα καλύπτει και τα μανίκια. Η χαλατζά είναι αφοδράριστη εκτός από τα μανίκια, όπου είναι φοδραρισμένη με χοντρό υπόλευκο βαμβακερό υφαντό. Η λαιμόκοψη είναι ρελιασμένη με λωρίδα από το υπόλευκο υφαντό. Ο γύρος των μανικιών είναι διακοσμημένος με τέσσερις σειρές μάλλινα γαϊτάνια, σε χρώματα καφέ, φούξια, πράσινο και πορτοκαλί. Στην εξωτερική πλευρά του χεριού, κομμάτια γαϊτανιών, σε χρώματα καφέ, ανοιχτοπράσινο, πορτοκαλί, κίτρινο και γαλάζιο, συστρέφονται δημιουργώντας θηλιές. Ακολουθεί μια σειρά ουντίτσα, βελονιά στερέωσης που μοιάζει με τρύπωμα, καμωμένη με μπλε μάλλινη κλωστή, για να στερεωθεί το τσίτι. Με πράσινη ουντίτσα είναι διακοσμημένο και το κατακόρυφο, μπροστινό άνοιγμα. Ο γύρος του ποδόγυρου έχει στρίφωμα στερεωμένο με ουντίτσα, καμωμένη με κίτρινη μάλλινη κλωστή, δύο σειρές, οι οποίες όμως διακόπτονται στο μπροστινό κεντρικό τμήμα. Στο πίσω μέρος, φέρει κεντητά τετράγωνα σε χρώματα μπλε, φούξια, πράσινο και κίτρινο, ανάμεσα στις ουντίτσες. Από πάνω υπάρχει τεθλασμένη γραμμή, που φτάνει ως τα λοξά φύλλα, και στα τρίγωνα που δημιουργούνται εκατέρωθεν αυτής πάλι τετράγωνα. Στα δύο σημεία ένωσης του κεντρικού φύλλου με τις πίσω λόξες, από δύο ισοσκελή τρίγωνα με κοινή βάση, το ένα μέσα στο άλλο, ορίζουν την αρχή και το τέλος της τεθλασμένης γραμμής. Οι τεθλασμένες γραμμές που λειτουργούν ως σκέλη των τριγώνων είναι κεντημένες με κίτρινη μάλλινη κλωστή. Τέλος, επίρραπτη τρέσα του εμπορίου σε ροδακινί χρώμα πλαισιώνει το κέντημα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κατακόρυφες ρίγες, τετράγωνα, τεθλασμένη γραμμή, τρίγωνα
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυροί
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.030
Πλάτος
0.440
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Υλικά
βαμβάκι
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
μαλλί
τρέσα
τσίτι
Τεχνικές
ενυφασμένη
επίρραπτη
κέντημα
κέντημα, ουντίτσα
υφαντό
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
3/11/1980
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Λαδά-Μινώτου, Μ. κ.ά. 1993, Ελληνικές φορεσιές, Αθήνα, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.
Παπαντωνίου, Ι. 1981-1982, "Οι φορεσιές της Ορεινής Σερρών", Εθνογραφικά 3: 41-68, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 2000, Η ελληνική ενδυμασία από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ού αιώνα, Αθήνα, Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος - Καπόν.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα