φουστάνι 11478
Στόφα, μπροστινή όψη
Στόφα, μπροστινή όψη
Στόφα, μπροστινή όψη
Στόφα, μπροστινή όψη
Φοδραρισμένος ποδόγυρος
Φοδραρισμένος ποδόγυρος
Στόφα, πίσω όψη
Στόφα, πίσω όψη
Μαύρη πτυχωτή φούστα 
Μαύρη πτυχωτή φούστα 
Ψηλά και δεξιά, εσωτερικό τσεπάκι
Ψηλά και δεξιά, εσωτερικό τσεπάκι
Ποδόγυρος 
Ποδόγυρος 
Ποδόγυρος, λεπτομέρεια φυτικού μοτίβου
Ποδόγυρος, λεπτομέρεια φυτικού μοτίβου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
11478
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
στόφα
Τυπολογία
νησιωτικό, αναγεννησιακού τύπου
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Η στόφα είναι το νυφιάτικο και πιο επίσημο φουστάνι (φ'στάν') της Σκοπέλου, μαζί με το μόρ(ι)κο ή βόλτα. Η πολύχρωμη μεταξωτή στόφα σε ποδόγυρο περιφέρειας 6,25μ. δίνει στο φουστάνι το όνομά του. Το υπόλοιπο φουστάνι είναι μαύρο, από ατλάζι, και ανήκει στα φουστάνια αναγεννησιακού τύπου. Έχει υποτυπώδη μπούστο με τιράντες και φούστα πτυχωμένη σε ρηχές πιέτες (πάστες). Το στρογγυλό άνοιγμα στο στήθος, στολίζεται με κίτρινο γαiτάνι. Κάτω από το άνοιγμα, ο μπούστος έχει ύψος μόλις δύο εκατοστά, ενώ στην πλάτη, κάτω από τις τιράντες, φτάνει τα 7,5εκ. Εσωτερικά είναι φοδραρισμένος με υπόλευκο βαμβακερό ύφασμα. Η φούστα είναι πλισαρισμένη σε αναρίθμητες ρηχές πτυχές, πλάτους 1εκ. Τρία εκατοστά πάνω από τον ποδόγυρο και σε ύψος 18εκ., η φούστα έχει ενισχυθεί με διπλό
ύφασμα. Στη δεξιά πάνω πλευρά, εσωτερικό τσεπάκι από καρώ γαλανόλευκο βαμβακερό πανί. Ο ποδόγυρος, με ύψος 54εκ., είναι από μεταξωτή πολύχρωμη στόφα, φοδραρισμένη με αστάρι. Έχουν χρησιμοποιηθεί 13 φύλλα στόφας, πλάτους 50εκ. Ο λαδοπράσινος κάμπος διατρέχεται οριζόντια από παράλληλες κλωστές στο ίδιο χρώμα, που σχηματίζουν λεπτότατες ρίγες. Το φυτικό μοτίβο είναι θριαμβευτικό σε χρώματα και μέγεθος αλλά και υποταγμένο στην απόλυτη συμμετρία. Από "γλάστρα" υψώνονται πράσινοι μίσχοι, που καθρεφτίζονται συμμετρικά στο κάτω μέρος της. Δεξιά και αριστερά τους, από ένα λουλούδι με φύλλα. Στο κέντρο και ψηλά, μεγάλο κεντρικό άνθος που περιβάλλεται από φύλλα και μικρό λουλούδι. Το κέντημα, με πλακέ βελονιά, πα'ιζει με το χρυσοκίτρινο, το ανοιχτοπράσινο, το λευκό, το βυσσινί, το κοραλί και το μωβ. Οι στόφες, είχαν ήδη φθάσει στο νησί γύρω στα μέσα του 18ου αιώνα και είχαν βρεί ποικίλες εφαρμογές. Έχουν δυτικοευρωπαϊκή προέλευση και οι Σκοπελίτες είτε τις προμηθεύονταν από εμπόρους είτε τις έφερναν οι ίδιοι από την Πόλη ή το Ταϊγάνι της Ρωσίας. Από τα μεσα του 19ου αιώνα, ο ποδόγυρος από στόφα εγκαταλείπεται και αντικαθίσταται από τον κεντημένο ποδόγυρο. Η πτύχωση του φουστανιού, το βόλτιασμα, γίνεται από τις ίδιες τις γυναίκες. Με κρεμασμένο το φουστάνι σε κρεμάστρα και ξεκινώντας από ψηλά, πρώτα στην μπροστινή και ύστερα στην πίσω όψη, επαναλάμβαναν ανά δέκα εκατοστά την ίδια διαδικασία: τρύπωναν πατώντας τη βελόνα ανά δύο εκατοστά, σούρωναν το τρύπωμα και πλισάριζαν βρέχοντας τα δάχτυλά τους σε διάλυμα κόλλας. Όταν ολοκλήρωναν το τρύπωμα και το πλισάρισμα άφηναν το φουστάνι να στεγνώσει. Τυλιγμένο σε σεντόνι, το φουστάνι έμενε τρυπωμένο ώσπου να φορεθεί.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
γλάστρα, λουλούδια, φύλλα
Ύψος
1.400
Πλάτος
3.120
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
19ος αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Μαγνησίας
Βόρειες Σποράδες (Σκόπελος)
Υλικά
αστάρι
ατλάζι
βαμβάκι
στόφα μεταξωτή
Τεχνικές
ενυφασμένη
πτύχωση
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
19ος αι. - αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
19ος αι. - αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Μαγνησίας
Βόρειες Σποράδες (Σκόπελος)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
25-30/5/1984
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Δελητσίκου-Παπαχρίστου, Μ. 2005, Η παραδοσιακή γυναικεία φορεσιά της Σκοπέλου, Δήμος Σκοπέλου.
Παπαντωνίου, Ι. 2004, "Ένα κομμάτι ύφασμα" στο Πτυχώσεις. Από το αρχαίο ελληνικό ένδυμα στη μόδα του 21ου αιώνα: 51-61, Αθήνα, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα & Οργανισμός Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού Α.Ε.
Σάμψων, Α. 1970, "Η λαϊκή φορεσιά της Σκοπέλου και Αλοννήσου", Αρχείον Θεσσαλικών Μελετών 5.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα