φουστάνι
13133
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της ηλικιωμένης από το Καβακλί
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της ηλικιωμένης από το Καβακλί
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
13133
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
τσούκνα
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Τσούκνα, αμάνικο γυναικείο φουστάνι της ηλικιωμένης, μάλλινο, υφαντό στον αργαλειό από τις ίδιες τις γυναίκες με τεχνική 'πουλ'το. Αρχικά γίνεται το ράψιμο της τσούκνας, ύστερα η βαφή με μαύρο χρώμα από το μπογιατζή και μετά τη "ρίχνουν" στο ντουλάπι ή ντρίστα (νεροτριβή). Τέλος γίνεται, το σούφρωμα (πτύχωση) και η διακόσμηση. Η τσούκνα αποτελείται από ένα μονοκόμματο τμήμα υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, που λέγεται μάνα. Σε κάθε πλάι, δύο λοξά κομμάτια ύφασμα, τα βαγκιόλια, που σχηματίζουν τα μεγάλα ανοίγματα των χεριών και δίνουν φάρδος στο ένδυμα. Το κυκλικό άνοιγμα του λαιμού καταλήγει σε μικρό άνοιγμα στο στήθος, τύπου "V", τη λιμαριά. Κέντημα έχει η τσούκνα στον κόρφο και στον ποδόγυρο. Ο κόρφος είναι πλούσια κεντημένος με σταυροβελονιά
μονή. Από σκούρα μεταξωτά νήματα σε χρώματα βυσσινί, πράσινο, γαλάζιο, μπλε, μαύρο και κίτρινο σχηματίζεται ολοκέντητο πολύγωνο που περιβάλλει τη λιμαριά με επάλληλες, συγκλίνουσες προς το κέντρο στενές ταινίες, γεμισμένες με μικροσκοπικούς ρόμβους. Το πολύγωνο είναι ολόγυρα (εκτός από την κάτω οριζόντια πλευρά του) γαρνιρισμένο με λεπτή, γαλάζια σειρά κέντημα. Επιπλέον, η λιμαριά είναι ρελιασμένη με μεταξωτές κλωστές στα ίδια χρώματα. Η διακόσμηση του ποδόγυρου ξεκινώντας από κάτω: αρχικά το τσιαπραζάκ(ι), μια οριζόντια σειρά από λευκό βαμβακερό γαϊτάνι. Ύστερα τα σκουλ'κάκια, μια σειρά μικρά, σχηματοποιημένα μοτίβα από λευκή, βαμβακερή κλωστή. Τέλος, μια ταινία (το μοτίβο πιθανώς είναι το 'ουβαλ'νό, βουβαλινό) που ορίζεται από γαλάζια μεταξωτή κλωστή που σχηματίζει ευθεία γραμμή από κάτω και επαναλαμβανόμενα κυκλικά μοτίβα από πάνω. Η ταινία είναι κεντημένη με μάλλινες και μεταξωτές κλωστές σε χρώματα που εναλλάσσονται σχηματίζοντας παραλληλόγραμμα, καμωμένα σταυροβελονιά μονή. Στο κέντρο των παραλληλόγραμμων, σειρά από μικροσκοπικά σταυρουδάκια. Η φορεσιά της ηλικιωμένης λέγεται και 'ουβαλ'νά (βουβαλινά) πιθανώς από το μαύρο χρώμα της τσούκνας.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πολύγωνο, παραλληλόγραμμα, ρόμβοι, συγκλίνουσες ευθείες
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυροί
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σκουλ'κάκια
Ύψος
1.100
Πλάτος
0.390
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, μπογιατζής
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Βόρεια Θράκη (Καβακλί)
Υλικά
βαμβακερή κλωστή
μάλλινη κλωστή
μαλλί
μεταξοκλωστή
Τεχνικές
κέντημα μετρητό,
σταυροβελονιά μονή
πτύχωση
υφαντό,
απολυτό
υφαντό,
νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
ηλικιωμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Βόρεια Θράκη (Καβακλί)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Συλλέκτης
Λαμέρα Α.
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
Νοε-99
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
