φουστάνι
14108
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της ηλικιωμένης από το Καβακλί
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι της ηλικιωμένης από το Καβακλί
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
14108
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
τσούκνα
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Τσούκνα, αμάνικο γυναικείο φουστάνι της ηλικιωμένης, μάλλινο, υφαντό στον αργαλειό από τις ίδιες τις γυναίκες με τεχνική 'πουλ'το. Αρχικά γίνεται το ράψιμο της τσούκνας, ύστερα η βαφή με μαύρο χρώμα από το μπογιατζή και μετά τη "ρίχνουν" στο ντουλάπι ή ντρίστα (νεροτριβή). Τέλος γίνεται, το σούφρωμα (πτύχωση) και η διακόσμηση. Η τσούκνα αποτελείται από ένα μονοκόμματο τμήμα υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, που λέγεται μάνα. Η συγκεκριμένη βέβαια έχει δύο πρόσθετα (μεταγενέστερα) κομμάτια υφάσματος στις τιράντες, τσόντες, για να αυξηθεί το ύψος της. Σε κάθε πλάι, δύο λοξά κομμάτια ύφασμα, τα βαγκιόλια, που σχηματίζουν τα μεγάλα ανοίγματα των χεριών και δίνουν φάρδος στο ένδυμα. Το κυκλικό άνοιγμα του λαιμού καταλήγει σε μικρό άνοιγμα στο στήθος, τύπου "V",
τη λιμαριά. Κέντημα έχει η τσούκνα στον κόρφο και στον ποδόγυρο. Ο κόρφος είναι πλούσια κεντημένος με σταυροβελονιά μονή. Από σκούρα μεταξωτά νήματα σε χρώματα βυσσινί, πράσινο, ροζ, μπλε, μαύρο και κίτρινο σχηματίζονται τρία τετράγωνα, ένα κάτω από τη λιμαριά και δύο εκατέρωθεν αυτής, η σύνθεση των οποίων δίνει ένα μεγάλο, ολοκέντητο παραλληλόγραμμο. Τα μοτίβα που το αποτελούν είναι γεωμετρικά, κυρίως ρομβοειδή, αλλά και σχηματοποιημένα. Επίσης δυο μικρά πουλιά, αντιμέτωπα, διακρίνονται στα άνω άκρα του κεντρικού τετραγώνου. Το παραλληλόγραμμο είναι ολόγυρα (εκτός από την κάτω οριζόντια πλευρά του) γαρνιρισμένο με επίρραπτο, πιθανώς γαλάζιο (αλλά αποχρωματισμένο), βαμβακερό γαϊτάνι που σχηματίζει τεθλασμένη γραμμή, δίνοντας την εντύπωση αγοραστού σειρητιού. Επιπλέον, η λιμαριά είναι ρελιασμένη με μεταξωτές κλωστές στα ίδια χρώματα. Η διακόσμηση του ποδόγυρου ξεκινώντας από κάτω: αρχικά το τσιαπραζάκ(ι), μια οριζόντια σειρά από λευκό βαμβακερό γαϊτάνι. Ύστερα τα σκουλ'κάκια, μια σειρά μικρά, σχηματοποιημένα μοτίβα από λευκή, βαμβακερή κλωστή. Τέλος, το τσιμπουράκ(ι), μια σειρά οριζόντιες, στενές ταινίες από λευκή βαμβακερή κλωστή και χρωματιστές μεταξοκλωστές που εναλλάσσονται σχηματίζοντας παραλληλόγραμμα, καμωμένα σταυροβελονιά μονή. Η φορεσιά της ηλικιωμένης λέγεται και 'ουβαλ'νά (βουβαλινά) πιθανώς από το μαύρο χρώμα της τσούκνας.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
τετράγωνα, παραλληλόγραμμα, τεθλασμένες και ευθείες γραμμές, ρομβοειδή μοτίβα
Διάκοσμος
ζωομορφικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πουλάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σκουλ'κάκια
Ύψος
1.090
Πλάτος
0.380
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες, μπογιατζής
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Βόρεια Θράκη (Καβακλί)
Υλικά
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι βαμβακερό
μαλλί
μεταξοκλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα μετρητό,
σταυροβελονιά μονή
πτύχωση
υφαντό,
απολυτό
υφαντό,
νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
ηλικιωμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Βόρεια Θράκη (Καβακλί)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
