φουστάνι 14315
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, πίσω όψη
Βλάσκα χαλατζά, πίσω όψη
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο γύρο του μανικιού
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο γύρο του μανικιού
Λεπτομέρεια από το γύρο του φουστανιού στο πίσω μέρος, όπου διακρίνεται η βελονιά στερέωσης ουντίτσα, το κέντημα και η επίρραπτη τρέσα του μέτρου
Λεπτομέρεια από το γύρο του φουστανιού στο πίσω μέρος, όπου διακρίνεται η βελονιά στερέωσης ουντίτσα, το κέντημα και η επίρραπτη τρέσα του μέτρου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
14315
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
βλάσκα χαλατζά
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο υφαντό, μανικωτό, γιορτινό φουστάνι. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, από ένα λοξό φύλλο δεξιά και αριστερά, μπρος και πίσω και τέλος από ένα επίσης λοξό φύλλο, μεγαλύτερο αυτή τη φορά, σε κάθε πλάι. Τα λοξά φύλλα φτάνουν ως τη μέση και από πάνω, ως τη μασχάλη, υπάρχει ορθογώνιο παραλληλόγραμμο τμήμα υφάσματος, διαφορετικού από το κυρίως ύφασμα. Η κυκλική λαιμόκοψη του ενδύματος καταλήγει σε βαθύ, κατακόρυφο άνοιγμα, ύψους 44εκ. Κάθετα στον κορμό είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 49εκ. και πλάτους 15εκ. Τον οινέρυθρο κάμπο του υφαντού διακόπτουν κατακόρυφες, λεπτές, λευκές, ενυφασμένες ρίγες. Το υφαντό των παραλληλογράμμων κάτω από τις μασχάλες είναι επίσης βυσσινί με ενυφασμένες ταινίες μαύρες, με δύο λευκές
ρίγες. Το στέρνο καλύπτεται από επίρραπτη τραχηλιά, πάζουφκα, συνήθως κόκκινη για τις νυφικές και γιορτινές χαλατζές. Πρόκειται για δύο ορθογώνια παραλληλόγραμμα τμήματα πράσινου μάλλινου υφάσματος, ύψους 35εκ. και πλάτους 9εκ. έκαστο, τοποθετημένα εκατέρωθεν του κατακόρυφου ανοίγματος. Ίδιο ύφασμα καλύπτει και τα μανίκια. Η χαλατζά είναι αφοδράριστη. Η λαιμόκοψη είναι ρελιασμένη με λωρίδα από καρό υφαντό, δημιουργώντας γιακαδάκι. Τα μανίκια είναι ρελιασμένα με βυσσινί βελούδο με τραπεζιόσχημη κοπή. Είναι γαρνιρισμένα με σειρήτια του εμπορίου, τρεις σειρές, σε χρώματα πράσινο, γαλάζιο - ροδί - λευκό και πορτοκαλέρυθρο. Ανάλογα είναι διακοσμημένο και το κατακόρυφο, μπροστινό άνοιγμα. Αρχικά έχουμε τρεις σειρές γαϊτάνι, σε χρώματα κόκκινο, κίτρινο και μπλε, και ύστερα ακολουθεί ουντίτσα, βελονιά στερέωσης που μοιάζει με τρύπωμα, καμωμένη με πράσινη μάλλινη κλωστή, για να στερεωθεί το μαλλί. Τέλος, υπάρχει πορτοκαλέρυθρο σειρήτι. Ο γύρος του ποδόγυρου έχει στρίφωμα στερεωμένο με ουντίτσα, καμωμένη με κίτρινη μάλλινη κλωστή, δύο σειρές, οι οποίες όμως διακόπτονται στο μπροστινό κεντρικό τμήμα. Στο πίσω μέρος, ανάμεσα στις ουντίτσες, φέρει κεντητά μοτίβα "Χ" , καμωμένα με διπλή σταυροβελονιά. Ακολουθεί πράσινη τεθλασμένη γραμμή και τα τρίγωνα εκατέρωθεν αυτής διακοσμούνται με μοτίβο "Λ" κανονικά και ανάστροφα. Η τεθλασμένη γραμμή διακόπτεται στα σημεία ένωσης του κεντρικού φύλλου με τις πίσω λόξες, όπου υπάρχουν ισοσκελή τρίγωνα με δύο μοτίβα "Χ" στη βάση, εκατέρωθεν της ραφής. Τα χρώματα του κεντήματος είναι πράσινο, μπλε, φούξια, λευκό και κίτρινο. Οριζόντια τοποθετημένη πάνω από το κέντημα, επίρραπτη τρέσα του μέτρου, διακοσμημένη με πράσινη κλαδόσχημη μπορντούρα με άνθη στους τόνους του μπλε σε κόκκινο κάμπο.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κατακόρυφες ρίγες, τεθλασμένη γραμμή, μοτίβα "Χ", "Λ"
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κλαδόσχημη μπορντούρα με φύλλα και λουλούδια
Ύψος
1.020
Πλάτος
0.400
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Υλικά
βελούδο
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
μαλλί
σειρήτι
τρέσα
Τεχνικές
ενυφασμένη
επίρραπτη
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
κέντημα, ουντίτσα
υφαντό
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Λαδά-Μινώτου, Μ. κ.ά. 1993, Ελληνικές φορεσιές, Αθήνα, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.
Παπαντωνίου, Ι. 1981-1982, "Οι φορεσιές της Ορεινής Σερρών", Εθνογραφικά 3: 41-68, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 2000, Η ελληνική ενδυμασία από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ού αιώνα, Αθήνα, Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος - Καπόν.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα