φουστάνι
1696/1
Φουστάνι ριζάριτ με σεντούκε, φούστανι της αρραβωνιασμένης και της νιόπαντρης
Φουστάνι ριζάριτ με σεντούκε, φούστανι της αρραβωνιασμένης και της νιόπαντρης
Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά: γκαϊτάνια και τιέλι θρίτουρ
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
1696/1
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
φουστάν ριζάριτ με σεντούκε
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Φουστάνι ριζάριτ με σεντούκε, αμάνικο, βυσσινί, γυναικείο φουστάνι που πρωτοφορούν αρραβωνιασμένες όταν "φιλούν χέρι" και νιόπαντρες μέχρι περίπου τα 30 τους. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν "έπιαναν" χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Εσωτερικά, το άνοιγμα του αυχένα είναι ρελιασμένο με υπόλευκο, υφαντό βαμβακερό κομμάτι υφάσματος. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα και τα διακοσμούν με
γαϊτάνια μάλλινα. Η διαδικασία του κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση είναι η εξής: γκαϊτάνια, οριζόντια ζώνη με καρούλε (χρωματιστοί ρόμβοι με λευκό σταυρό στη μέση) και κλίτσε (τα υπόλοιπα μοτίβα της ζώνης) κουδέλα (πυκνό ζιγκ-ζαγκ από λευκή βαμβακερή κλωστή που σχηματίζει ταινία), γιάνε (ταινία με λοξές γραμμές) και τέλος, λευκά και χρωματιστά πελιστέρε (μοτίβα ελεύθερα προς τα πάνω που δεν περιβάλλονται από σειρές). Οι ζώνες διακόσμησης χωρίζονται με πολύχρωμα βίτσα, σειρές καμωμένες με βελονιά αλυσίδα από μάλλινα νήματα. Πίσω, πλάι στις ραφές είναι κεντημένα δύο κλαδάκια, τα ντάλε. Τέλος, γίνεται η διακόσμηση στην τραϊλέ, τραχηλιά, με χρωματιστά γκαϊτάνια, κόκκινο και πράσινο, και με τιέλι θρίτουρ, γαϊτάνι κλειστό, ζιγκ-ζαγκ.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κουδέλα, τιέλι θρίτουρ, γιάνε, κλίτσε καρούλε
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρουδάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πελιστέρε
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντάλε
Ύψος
1.050
Πλάτος
0.340
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
σαγιάκι
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα γραφτό,
αλυσίδα
κέντημα γραφτό,
θηλειά
υφαντό
υφαντό,
δίμιτο
υφαντό,
νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
έφηβη
Κοινωνική ηλικία
αρραβωνιασμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Σκοπός χρήσης
Πρωτοφοριέται όταν "φιλούν χέρι"
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νιόπαντρη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Σκοπός χρήσης
Όσο ακόμη είναι νέες, μέχρι τα 30 τους
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
