φουστάνι 1719/4

Φουστάν, καθημερινό φουστάνι από το Μέγα Ζαλούφι

Φουστάν, πίσω όψη

Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά: γκαϊτάνι, βίτσα, μιλιγκόνα και σχηματοποιημένα μοτίβα

Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: γκαϊτάνι, φούρκεζα, μιλιγκόνα, κουδέλα, μιλιγκόνα και πελιστέρε. Οι ζώνες αυτές χωρίζονται με βίτσα.

Λεπτομέρεια διακόσμου, ντάλε, κλαδάκι, στην μπροστινή κατακόρυφη ραφή

Ταυτότητα Αντικειμένου

Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)

1719/4

Όνομα αντικειμένου

φουστάνι

Άλλο / Τοπικό όνομα

φουστάν

Τυπολογία

χωρικό

Χρόνος κατασκευής

αρχές 20ού αι.

Μέρος συνόλου

Όχι

Φυσική Περιγραφή

Περιγραφή

Φουστάν, αμάνικο, βυσσινί, γυναικείο φουστάνι. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν "έπιαναν" χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Εσωτερικά, το άνοιγμα του αυχένα είναι ρελιασμένο με καφέ, βαμβακερό υφαντό. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα και τα διακοσμούν με γαϊτάνια μάλλινα. Η διαδικασία του κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι

η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση είναι από κάτω προς τα πάνω είναι η εξής: κόκκινo γκαϊτάνι, κίτρινα και μαύρα βίτσα (σειρές καμωμένες με βελονιά αλυσίδα από μάλλινα νήματα), αλατζά φούρκεζα (χρωματιστό κλαδί με διχαλωτή απόληξη), λευκά μιλιγκόνα (διακόσμηση με βελονιά γαζί ή πατητή), κουδέλα (πυκνό ζιγκ-ζαγκ από λευκή βαμβακερή κλωστή που σχηματίζει ταινία), λευκά μιλιγκόνα. Στην πιο ψηλή σειρά, κεντητά σχηματοποιημένα μοτίβα, τα πελιστέρε. Όλες αυτές οι ζώνες διακόσμησης χωρίζονται με πολύχρωμα βίτσα. Πάνω από την οριζόντια διακόσμηση του ποδόγυρου, οι μπροστινές ραφές διακοσμούνται με δύο σχηματοποιημένα κλαδάκια, τα ντάλε. Τέλος, γίνεται η διακόσμηση στην τραϊλέ, τραχηλιά, με κόκκινο γκαϊτάνι, βίτσα, μιλιγκόνα και σχηματοποιημένα μοτίβα από πολύχρωμες μάλλινες κλωστές.

Διαβάστε περισσότερα

Διάκοσμος & Μοτίβα

Διάκοσμος

γεωμετρικός διάκοσμος

Μοτίβα / Θέματα διακόσμου

φούρκεζα, βίτσα, κουδέλα, μιλιγκόνα

Διάκοσμος

σχηματοποιημένος διάκοσμος

Μοτίβα / Θέματα διακόσμου

πελιστέρε

Διάκοσμος

φυτικός διάκοσμος

Μοτίβα / Θέματα διακόσμου

ντάλε

Ύψος

1.080

Πλάτος

0.370

Κατασκευή

Κατασκευαστής / Δημιουργός

οι ίδιες οι γυναίκες

Χρόνος κατασκευής

αρχές 20ού αι.

Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)

Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)

Υλικά

βαμβάκι

βαμβακερή κλωστή

γαϊτάνι μάλλινο

μάλλινη κλωστή

σαγιάκι

Τεχνικές

επίρραπτη

κέντημα γραφτό, αλυσίδα

κέντημα γραφτό, θηλειά

κέντημα γραφτό, πατητή

υφαντό

υφαντό, δίμιτο

υφαντό, νεροτριβή, ντουλάπια

Χρήση

Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα

πρόσφυγες

Χρήστης

γυναίκα

Περίσταση χρήσης

καθημερινό

Χρόνος χρήσης

αρχές 20ού αι.

Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)

Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)

Απόκτηση

Τρόπος απόκτησης

Αγορά

Τεκμηρίωση

Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας

Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 1989, "Η γυναικεία παραδοσιακή φορεσιά από το Μέγα Ζαλούφι", Εθνογραφικά 7: 67-95, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.

Παπαντωνίου, Ι. 1975, "Θρακιώτικες φορεσιές" Μακεδονική Ζωή 105: 26.

Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα