φουστάνι 4514/2
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό και νυφικό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό και νυφικό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό και νυφικό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο, μανικωτό, γιορτινό και νυφικό φόρεμα
Βλάσκα χαλατζά, πίσω όψη
Βλάσκα χαλατζά, πίσω όψη
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο γύρο του μανικιού
Λεπτομέρεια επίρραπτου διακόσμου στο γύρο του μανικιού
Λεπτομέρεια από το γύρο του φουστανιού στο πίσω μέρος, όπου διακρίνεται η βελονιά στερέωσης ουντίτσα, το κέντημα και τα επίρραπτα στοιχεία
Λεπτομέρεια από το γύρο του φουστανιού στο πίσω μέρος, όπου διακρίνεται η βελονιά στερέωσης ουντίτσα, το κέντημα και τα επίρραπτα στοιχεία
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
4514/2
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
βλάσκα χαλατζά
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Βλάσκα χαλατζά, μάλλινο υφαντό, μανικωτό, νυφικό και γιορτινό φουστάνι. Αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω, χωρίς ραφή στους ώμους, από ένα λοξό φύλλο δεξιά και αριστερά, μπρος και πίσω και τέλος από ένα επίσης λοξό φύλλο, μεγαλύτερο αυτή τη φορά, σε κάθε πλάι. Τα λοξά φύλλα φτάνουν ως τη μέση και από πάνω, ως τη μασχάλη, υπάρχει ορθογώνιο παραλληλόγραμμο τμήμα υφάσματος, διαφορετικού από το κυρίως ύφασμα. Η κυκλική λαιμόκοψη του ενδύματος καταλήγει σε βαθύ, κατακόρυφο άνοιγμα, ύψους 38εκ. Κάθετα στον κορμό είναι ραμμένα τα μανίκια, μήκους 42εκ. και πλάτους 16εκ. Τον οινέρυθρο κάμπο του υφαντού διακόπτουν κατακόρυφες λεπτές λευκές ενυφασμένες ρίγες. Το υφαντό των παραλληλογράμμων κάτω από τις μασχάλες είναι επίσης βυσσινί με ενυφασμένες ταινίες μαύρες, με
δύο λευκές ρίγες. Το στέρνο καλύπτεται από επίρραπτη τραχηλιά, πάζουφκα, συνήθως κόκκινη για τις νυφικές και γιορτινές χαλατζές. Πρόκειται για δύο ορθογώνια παραλληλόγραμμα τμήματα πράσινου μάλλινου υφάσματος, ύψους 31εκ. και πλάτους 10,5εκ. έκαστο, τοποθετημένα εκατέρωθεν του κατακόρυφου ανοίγματος. Βυσσινί βελούδο καλύπτει και τα μανίκια. Η χαλατζά είναι αφοδράριστη. Η λαιμόκοψη είναι ρελιασμένη με λωρίδα από καρό βαμβακερό ύφασμα. Ο γύρος των μανικιών είναι διακοσμημένος με επίρραπτα στοιχεία. Από κάτω προς τα πάνω συναντούμε διαδοχικά τέσσερις σειρές μάλλινα γαϊτάνια στο άνοιγμα των μανικιών, σε χρώματα φούξια, πράσινο, κόκκινο και μωβ. Τα δύο εξωτερικά συστρέφονται σχηματίζοντας πυκνό ζιγκ - ζαγκ στην εξωτερική πλευρά του χεριού. Ακολουθούν μια σειρά ουντίτσα, βελονιά στερέωσης που μοιάζει με τρύπωμα, καμωμένη με πράσινη μάλλινη κλωστή, για να στερεωθεί το βελούδο, και ύστερα τέσσερις σειρές αγοραστά σειρήτια, σε χρώματα μωβ, κίτρινο, πράσινο και λευκό. Ανάλογα είναι διακοσμημένο και το κατακόρυφο, μπροστινό άνοιγμα. Αρχικά έχουμε τρεις σειρές γαϊτάνι, σε χρώματα φούξια, πράσινο και κόκκινο, ακολουθεί ουντίτσα φούξια για να στερεωθεί το μαλλί και τέλος δυο σειρές σειρήτια, κόκκινο και κίτρινο με πράσινη γραμμή. Ο γύρος του ποδόγυρου έχει στρίφωμα στερεωμένο με ουντίτσα, καμωμένη με κίτρινη μάλλινη κλωστή, δύο σειρές, οι οποίες όμως διακόπτονται στο μπροστινό κεντρικό τμήμα. Στο πίσω μέρος, ανάμεσα στις ουντίτσες φέρει κεντητά σταυρουδάκια. Ακολουθεί ζώνη κεντημένη με σταυροβελονιά διπλή, η οποία διακόπτεται στα σημεία ένωσης του κεντρικού φύλλου με τις πίσω λόξες, όπου υπάρχουν από δύο μοτίβα "Χ" εκατέρωθεν της ραφής. Τα χρώματα του κεντήματος είναι: πράσινο, κίτρινο, φούξια και μπλε. Τέλος, επίρραπτη μπλε τρέσα του μέτρου και λευκό σειρήτι είναι οριζόντια τοποθετημένη πάνω από το κέντημα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
κατακόρυφες ρίγες, μοτίβα "Χ"
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυροί
Ύψος
1.020
Πλάτος
0.400
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Υλικά
βαμβάκι
βελούδο
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
μαλλί
σειρήτι
τρέσα
Τεχνικές
ενυφασμένη
επίρραπτη
κέντημα
κέντημα μετρητό, σταυροβελονιά διπλή
κέντημα, ουντίτσα
υφαντό
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
15/12/1965
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Λαδά-Μινώτου, Μ. κ.ά. 1993, Ελληνικές φορεσιές, Αθήνα, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.
Παπαντωνίου, Ι. 1981-1982, "Οι φορεσιές της Ορεινής Σερρών", Εθνογραφικά 3: 41-68, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 2000, Η ελληνική ενδυμασία από την αρχαιότητα ως τις αρχές του 20ού αιώνα, Αθήνα, Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος - Καπόν.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα