φουστάνι
4713/6
Λεπτομέρεια διακόσμου στην τραϊλέ, τραχηλιά: γκαϊτάνι, βίτσα, μιλιγκόνα, αλατζά γιάνε και τιέλι θρίτουρ
Λεπτομέρεια διακόσμου στην καβαδούρα, άνοιγμα μασχάλης: γκαϊτάνι, βίτσα και τιέλι θρίτουρ
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
4713/6
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
φουστάνι με κούκλα
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Φουστάνι με κούκλα, νυφικό, γυναικείο, αμάνικο φουστάνι που φοριέται πρώτη φορά στο γάμο και έπειτα σε εξαιρετικές περιστάσεις, όσο η γυναίκα είναι ακόμη νέα. Είναι πάντα μαύρο. Είναι καμωμένο από αδίμτο (δίμιτο) σαγιάκι (μαλλί της νεροτριβής), από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό. Ύστερα γινόταν το ντουλάπιασμα, το κέντημα στο χέρι και τέλος η βαφή. Τα μαύρα σαν αυτό φουστάνια βάφονταν με σατζίκιμπριτ (μαυρόχρωμα) και κελεμπέκι (τα φύλλα της καλαθιάς). Τα βαμβακερά νήματα του κεντήματος κατά τη βαφή δεν "έπιαναν" χρώμα. Το φουστάν αποτελείται από ένα μονοκόμματο φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω και στο πλάι φαρδαίνει με την προσθήκη τεσσάρων λοξών φύλλων, που ονομάζονται κλίντα, (δύο σε κάθε πλευρά) από το άνοιγμα της μασχάλης, καβαδούρα, και κάτω. Εσωτερικά, το άνοιγμα
του αυχένα είναι ρελιασμένο με καφέ, βαμβακερό υφαντό. Για τη διακόσμηση πρώτα στρίφωνουν τα ανοίγματα. Η διαδικασία του κεντήματος χωρίζεται σε δύο στάδια. Το πρώτο, με το βάρδε ή κιτρίνισμα, είναι η εκτέλεση της κεντητής διακόσμησης του ποδόγυρου με χρωματιστά νήματα και βελονιά αλυσίδα. Το δεύτερο, με το μπάρδε ή άσπρισμα, είναι η εκτέλεση της διακόσμησης με λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι, με βελονιά θηλειά. Η διακόσμηση από κάτω προς τα πάνω είναι η εξής: κόκκινο γκαϊτάνι, μπλε και μαύρα βίτσα (σειρές καμωμένες με βελονιά αλυσίδα από μάλλινα νήματα), λευκή φούρκεζα (κλαδί με διχαλωτή απόληξη), λευκά μιλιγκόνα (διακόσμηση με βελονιά γαζί ή πατητή), οριζόντια ζώνη με καρούλε (χρωματιστοί ρόμβοι με λευκό σταυρό στη μέση) και κλίτσε (τα υπόλοιπα μοτίβα της ζώνης), κουδέλα (πυκνό ζιγκ-ζαγκ από λευκή βαμβακερή κλωστή που σχηματίζει ταινία), λευκά γιάνε (ταινία με λοξές γραμμές) και τέλος, λευκά και χρωματιστά πελιστέρε (μοτίβα ελεύθερα προς τα πάνω που δεν περιβάλλονται από σειρές). Όλες αυτές οι ζώνες διακόσμησης χωρίζονται με πολύχρωμα βίτσα. Πάνω από την οριζόντια διακόσμηση του ποδόγυρου, εσωτερικά από τις πίσω ραφές, είναι κεντημένα δύο κλαδάκια, τα ντάλε. Ύστερα γίνεται η διακόσμηση της τραϊλέ, τραχηλιάς, με κόκκινο γκαϊτάνι, βίτσα, λευκά μιλιγκόνα, αλατζά γιάνε και τιέλι θρίτουρ, κλειστό γαϊτάνι, ζιγκ-ζαγκ. Τέλος, η καβαδούρα είναι διακοσμημένη με γκαϊτάνι, βίτσα και τιέλι θρίτουρ.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
φούρκεζα, βίτσα, κλίτσε καρούλε, μιλιγκόνα, κουδέλα, γιάνε, τιέλι θρίτουρ
Διάκοσμος
θρησκευτικά θέματα
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σταυρουδάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
πελιστέρε
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντάλε
Ύψος
1.100
Πλάτος
0.320
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μάλλινο
μάλλινη κλωστή
σαγιάκι
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα γραφτό,
αλυσίδα
κέντημα γραφτό,
θηλειά
κέντημα γραφτό,
πατητή
υφαντό
υφαντό,
δίμιτο
υφαντό,
νεροτριβή, ντουλάπια
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Σκοπός χρήσης
Φοριέται πρώτη φορά στο γάμο
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
πρόσφυγες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Σκοπός χρήσης
Φοριέται σε εξαιρετικές περιστάσεις
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
-
Ανατολική Θράκη (Μέγα Ζαλούφι)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
19/7/1966
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
