φουστάνι 5863/18
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι
Τσούκνα, αμάνικο φουστάνι
Τσούκνα, πίσω όψη
Τσούκνα, πίσω όψη
Λεπτομέρεια διακόσμου στον κόρφο
Λεπτομέρεια διακόσμου στον κόρφο
Λεπτομέρεια διακόσμου στην πλάτη
Λεπτομέρεια διακόσμου στην πλάτη
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: περδίκες με νεράκι και βεργάκο, σχηματοποιημένα μοτίβα
Λεπτομέρεια διακόσμου στον ποδόγυρο: περδίκες με νεράκι και βεργάκο, σχηματοποιημένα μοτίβα
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
5863/18
Όνομα αντικειμένου
φουστάνι
Άλλο / Τοπικό όνομα
τσούκνα
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
μέσα 20ού αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
μετά το Β' Παγκόσμιο
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Τσούκνα, γυναικείο, αμάνικο, μάλλινο φουστάνι μαύρου χρώματος. Υφαίνεται από τις ίδιες τις γυναίκες στον αργαλειό και βάφεται από έμπειρες γυναίκες με μαύρη μπογιά. Αποτελείται από ένα φύλλο υφάσματος μπρος - πίσω, τη μάνα, χωρίς ραφή στους ώμους, και από δύο τριγωνικά σε κάθε πλάι, τα λαγκιόλια. Τα τελευταία ενώνονται με τη μάνα με βελονιά γαζί και μεταξύ τους με πατητή βελονιά. Ύστερα γίνονται τα ανοίγματα, τετράγωνο του λαιμού και βαθιά, λοξά των χεριών, καβαδούρες, που τελικά αφήνουν δύο στενές κατακόρυφες λωρίδες υφάσματος ως τιράντες. Στο ύψος του στήθους ανοίγονται δύο κατακόρυφες οπές, οι κορφουλήθρες ή βυζουλήθρες, και κάτω από αυτές υπάρχει οριζόντια πιέτα, η πόστα. Ακολούθως, γίνεται το μπουχάσωμα, ρέλιασμα, των τελειωμάτων με κόκκινο, βαμβακερό, αγοραστό πανί και ύστερα το
κέντημα με κύριο χαρακτηριστικό το ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι και ένα ειδικό είδος βελονιάς, την απολυτή. Τέλος, τοποθετούνται τα πανάδια ή μασκαλίδια, πρόσθετα κομμάτια υφάσματος, από τσίτι διακοσμημένο με φυτικά μοτίβα σε κόκκινο κάμπο. Οι κορφουλήθρες και το άνοιγμα του λαιμού είναι ρελιασμένα με μαύρη, μάλλινη κλωστή. Η λιτή διακόσμηση του κόρφου έχει γίνει με βυσσινί μάλλινα νήματα και μουλινέδες αλλά και λευκό, ελαφρά κλωσμένο βαμβάκι. Δύο κατακόρυφες ταινίες, μαύρες με λευκό πλαίσιο, ενώνουν τις καβαδούρες με τις κορφουλήθρες. Ανάμεσά τους, κάτω από το άνοιγμα του λαιμού, δύο λευκά τρίγωνα και από κάτω ένα μεγαλύτερο, ανάστροφο, ολοκέντητο. Οι κορφουλήθρες είναι ολόγυρα γαρνιρισμένες με αλυσιδωτή γραμμή καμωμένη με βελονιά αλυσίδα από πολύχρωμες κλωστές. Η διακόσμηση της πλάτης είναι παρόμοια. Τρεις ταινίες ορίζουν ορθογώνιο παραλληλόγραμμο με την ευθεία της λαιμόκοψης. Οι κατακόρυφες στο κέντρο έχουν μαύρο κέντημα. Δυο τεθλασμένες λευκές γραμμές στο εσωτερικό του παραλληλόγράμμου, εφάπτονται στις αρχικές σχηματίζοντας δεκατρία τρίγωνα και συναντώνται στο κέντρο της βάσης, απολήγοντας σε άγκιστρα. Εκατέρωθεν των τεθλασμένων γραμμών κεντητά αστρουλάκια από μάλλινη, βερυκοκί κλωστή. Στον ποδόγυρο από κάτω προς τα πάνω συνατούμε, επίρραπτη δαντέλα του μέτρου, καμωμένη με λευκή βαμβακερή κλωστή και διακοσμημένη με οδοντωτές απολήξεις, μετά το μπουχάσωμα και ύστερα στενή ζώνη με περδίκες ή πατούδες που έχουν στο κάτω μέρος το νεράκι (μαιανδροειδή γραμμή) και από πάνω το βεργάκο (είδος γαζιού). Ακολουθούν σχηματοποιημένα μοτίβα καμωμένα με μουλινέδες και φούξια μάλλινη κλωστή εναλλάξ. Στις τιράντες έκαναν οριζόντιες ψαλιδιές γιατί το άνοιγμα αλλιώς ήταν πολύ μικρό για να φορεθεί το ένδυμα. Εδώ υπάρχουν πρόσθετα κομμάτια υφάσματος, τσόντες, για να αυξηθεί το ύψος του ενδύματος.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
περδίκες με νεράκι και βεργάκο
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
1.190
Πλάτος
0.520
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες και έμπειρες γυναίκες για τη βαφή
Χρόνος κατασκευής
μέσα 20ού αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
μετά το Β' Παγκόσμιο
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θράκη | Έβρου
Καρωτή
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
μάλλινη κλωστή
μαλλί
μουλινέ κλωστή
Τεχνικές
δαντέλα του μέτρου
επίρραπτη
κέντημα
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, γαζί
κέντημα μετρητό, απολυτή
κέντημα, πατητή
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Μάρηδες
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
δεύτερο μισό 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θράκη | Έβρου
Καρωτή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
19/7/1968
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2000, "Οι παραδοσιακές ενδυμασίες των Μάρηδων (1910-1970)", Ενδυματολογικά 1: 108-145, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Μελίδου-Κεφαλά, Ν. 2002, "Παραδοσιακές ενδυμασίες της Θράκης" στο Ημερολόγιο του Λυκείου των Ελληνίδων Αθηνών, Αθήνα, Λύκειον των Ελληνίδων.
Παπαντωνίου, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Εθνογραφικά 1: 5-92, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα