καπέλο 9029/10
Κεφαλοκάλυμμα της Ορεινής Σερρών
Κεφαλοκάλυμμα της Ορεινής Σερρών
Κεφαλοκάλυμμα της Ορεινής Σερρών
Κεφαλοκάλυμμα της Ορεινής Σερρών
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
9029/10
Όνομα αντικειμένου
καπέλο
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Το νυφικό κεφαλοκάλυμμα της Ορεινής Σερρών απαρτίζεται από πλήθος εξαρτημάτων. Ως βάση έχει το κουταλάκ, κυλινδρικό μεταλλικό κουτί, ντυμένο με κόκκινο βαμβακερό ύφασμα. Το κουταλάκ φοριέται στην κορυφή του κεφαλιού και στερεώνεται, συνήθως, με δύο υποσιαγώνια, το γιορντάνι, που είναι χάντρινο και το ποντγκαρλέ, μια παραδένια αργυρή αλυσίδα. Εδώ δεν υπάρχουν υποσιαγώνια. Το μπροστινό τμήμα του κουταλάκ, τα μάγουλα και το σαγόνι σκεπάζονται από την καπούλα, τριγωνικό βαμβακερό μαντίλι σε βαθυκόκκινο χρώμα. Συνήθως το κόκκινο μαντίλι λέγεται τσεμπέρι και σκεπάζει το πίσω τμήμα του κουταλάκ, ενώ ένα λευκό υφαντό που κατασκευάζεται από τις ίδιες τις γυναίκες λέγεται καπούλα και σκεπάζει το μπροστινό τμήμα. Στο κέντρο της καπούλας σχηματίζεται οριζόντια επιμετώπια λωρίδα από επίρραπτες τρέσες, μία μαύρη μάλλινη πλεχτή και ένα
χρυσό γαλόνι με ενυφασμένα σχηματοποιημένα μοτίβα. Πάνω από το γαλόνι υπάρχει αλυσίδα με δύο φλουράκια. Στο μέσον της μαύρης τρέσας υπάρχει ομάδα από χάντρες, τέσσερις κόκκινες και μία γαλάζια. Επιπλέον εξαρτήματα του κεφαλοκαλύμματος είναι η σουργούτσα (μπουκέτο από λουλούδια), το ζλάτνι κίτκι (μάλλινο κόσμημα), η κάρπα (τσεβρές), το πρέβες (κόκκινο πέπλο) και άλλα χάντρινα, παραδένια και αργυρά κοσμήματα. Το κεφαλοκάλυμμα χωρίς το πρέβες το φορά και η νιόπαντρη τη Δευτέρα του γάμου για να πάει στη βρύση αλλά και στα έθιμα και τις μεγάλες γιορτές μέχρι να αποκτήσει δύο παιδιά ή για ανάλογο χρονικό διάστημα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.100
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Υλικά
βαμβάκι
γαλόνι χρυσό
μεταλλικά στοιχεία
μεταλλικό κουτί
τρέσα μάλλινη
χάντρες
Τεχνικές
ενυφασμένη
επίρραπτη
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νιόπαντρη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Σκοπός χρήσης
Το φορούν τη Δευτέρα του γάμου για να πάνε στη βρύση και ύστερα στα έθιμα και στις μεγάλες γιορτές μέχρι να αποκτήσουν δύο παιδιά ή για ανάλογο χρονικό διάστημα.
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Σερρών
Ορεινή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Λαδά-Μινώτου, Μ. κ.ά. 1993, Ελληνικές φορεσιές, Αθήνα, Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος.
Παπαντωνίου, Ι. 1981-1982, "Οι φορεσιές της Ορεινής Σερρών", Εθνογραφικά 3: 41-68, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Παπαντωνίου, Ι. 1996, Ελληνικές Τοπικές Ενδυμασίες, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα