μανικωτός επενδύτης 6234/4
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής 
Σαγκία Επισκοπής, πίσω όψη 
Σαγκία Επισκοπής, πίσω όψη 
Κέντημα τραχηλιάς
Κέντημα τραχηλιάς
Κέντημα ποδόγυρου και πλαϊνού ανοίγματος 
Κέντημα ποδόγυρου και πλαϊνού ανοίγματος 
Μανικέτι σαγκίας
Μανικέτι σαγκίας
Φτερούγα σαγκίας
Φτερούγα σαγκίας
Τσέπη και διάκοσμος δεξιάς λόξας
Τσέπη και διάκοσμος δεξιάς λόξας
Διάκοσμος αριστερής λόξας 
Διάκοσμος αριστερής λόξας 
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
6234/4
Όνομα αντικειμένου
μανικωτός επενδύτης
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαγκία
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαγκία, ο καλοκαιρινός σαγιάς που φοριέται πάνω από το καβάδι, και είναι ραμμένος στο ίδιο σχέδιο με τον χειμωνιάτικο, το σαΐκ. Την σαγκία έφτιαχναν με το ίδιο ύφασμα που έκαναν και το καβάδι, αλλά εδώ, πριν το δώσουν στον ράφτη, το έστελναν στη Βέροια ή τα Γιαννιτσά για να το βάψουν σκούρο μπλε. Αυτό ήταν το χρώμα της καθημερινής αλλά και της γιορτινής σαγκίας, ενώ η νυφιάτικη ήταν άσπρη. Η μαύρη, λινή σαγκία είναι φτιαγμένη από ένα μονοκόμματο φύλλο, τη "μάνα", πλάτους 34εκ., που έχει διπλωθεί στα δύο κατά μήκος, για να κοπεί η λαιμόκοψη και το μπροστινό, κατακόρυφο άνοιγμα. Το άνοιγμα της λαιμόκοψης ρελιάζεται με στενή λωρίδα υφάσματος. Στα μπροστινά φύλλα έχει προστεθεί στο τελείωμα από 19εκ. σε κάθε
πλευρά, δίνοντας αέρα στις φτερούγες του σαγιά. Στις μπροστινές μύτες υπάρχει κουμπί αριστερά και θηλιά δεξιά που δένουν πίσω τις ανοιχτές φτερούγες μεταξύ τους. Κάτω από τα κοντά μονόφυλλα μανίκια, ραμμένα κάθετα προς τον κορμό, έχει προστεθεί μεγάλο, ρομβοειδές κομμάτι υφάσματος για άνεση στις κινήσεις. Λίγο χαμηλότερα από τη μύτη του ρόμβου, αρχίζει πλαϊνή, τριγωνική λόξα με κεντρικό, κατακόρυφο άνοιγμα 23εκ., για ν' ανασκουμπώνονται ευκολότερα οι φτερούγες. Στο μέσον της δεξιάς πλαϊνής λόξας έχει γίνει το άνοιγμα της τσέπης (13,5εκ.). Βυσσινί, μάλλινο κορδόνι διαγράφει την κατακόρυφη διαγώνιο του ρόμβου κάτω από τα μανίκια συγκρατώντας και τρία, μικρά φουντάκια στο μέσον της. Το κορδόνι συνεχίζει ως μέσα στη λόξα διχοτομώντας τη γωνία της και σημαδεύοντας τις πλαϊνές της πλευρές. Στην δεξιά πλευρά ρελιάζει το άνοιγμα της τσέπης που πλαισιώνεται στα πλάγια από μικρά φουντάκια. Στην αριστερή πλευρά, τη θέση της τσέπης έχει πάρει τρίτη, κεντρική σειρά από τα ίδια φουντάκια. Το μπροστινό άνοιγμα, κάτω από τη μέση, ρελιάζεται με κόκκινο μάλλινο κορδόνι. Από τη μέση και πάνω γαρνίρεται με βιολετί μεταξωτό κορδόνι που συστρέφεται σχηματίζοντας θηλιές (σουτάζ) -και μία μεγάλη κάτω αριστερά. Το ίδιο κορδόνι στολίζει τα ανοίγματα των μανικιών και φτιάχνει τα φουντάκια που στολίζουν το τελείωμά τους και τα πλαϊνά ανοίγματα του ποδόγυρου. Βιολετί μεταξωτή τρέσα περιβάλλει τη λαιμόκοψη και κεντάει το μπροστινό άνοιγμα ως τη μέση, όπου στρίβει σχηματίζοντας μυτερό έλικα θυμίζοντας τα φτερά μυθικών μορφών σε αρχαία αγγεία. Από τη μύτη του έλικα ανεβαίνει, παράλληλα με την τρέσα, λεπτή βιολετιά γραμμή, με θηλίτσες και πράσινη υπογράμμιση. Πίσω στον ποδόγυρο, από το ένα πλαϊνό άνοιγμα ως το άλλο, ταινία που ορίζει σκούρο βυσσινί "κασινάκι", ενισχυμένη με λευκό, βαμβακερό πανί, φωτίζει την σαγκία με δυο σειρές, μια πορτοκαλί και μια υπόλευκη, με βελονιές "μαργαρίτας". Τα μανίκια έχουν άνοιγμα 8εκ., ώστε τα μανικέτια τους να γυρίζουν προς τα έξω και να φαίνονται. Επίρραπτο, κόκκινο βαμβακερό πανί, μπουχασί, στολίζει τα μανικέτια αλλά και, εσωτερικά, τις φτερούγες της σαγκίας. Λευκό αραιό γαζί και ψαροκόκαλο διακοσμούν αδρά τα μανικέτια, ενώ μικρά, πολύχρωμα φουντάκια από κίτρινες, βιολετί και πράσινες κλωστές, τονίζουν το εσωτερικό τους τελείωμα. Στο μπροστινό άνοιγμα, κάτω από την επίρραπτη λωρίδα που στερεώνει εσωτερικά το κέντημα, το μπουχασί σχηματίζει κατακόρυφη ταινία που στρίβει σε ορθή γωνία για να παρακολουθήσει τον ποδόγυρο ως το πλαϊνό άνοιγμα. Νωρίτερα όμως το πανί επεκτείνεται, καλύπτοντας όλη σχεδόν την γωνία που αυτό διαγράφει. Στην προέκταση της γωνίας, το μπουχασί σχηματίζει έξι μύτες που τονίζονται με άσπρο "κασινάκι" και με το τρίχρωμο, κόκκινο-μαύρο-κίτρινο, κορδόνι που στολίζει όλο σχεδόν το εσωτερικό περίγραμμα του φωτεινού πανιού, φτιάχνοντας πότε-πότε φουντάκια ή και θηλιές πάνω στις μύτες του. Στο εσωτερικό της πλαϊνής γωνίας, λευκό ψαροκόκαλο ενώνει γραμμές σε γεωμετρικό σχήμα, στο οποίο λευκές και πράσινες κλωστές προσθέτουν σχηματοποιημένες φυτικές λεπτομέρειες. Οι κλωστές του κεντήματος είναι ορατές στην μπροστινή όψη.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.970
Πλάτος
0.590
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες, κεντητάδες
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι μεταξωτό
κορδόνι μάλλινο
λινό
μάλλινη κλωστή
μεταξοκλωστή
φλος κλωστή
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, μαργαρίτα
κέντημα, ψαροκόκαλο
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Ημαθίας
Επισκοπή
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Κουτλίδη Χρ.
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
4/5/1970
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1983, Λαϊκή Φορεσιά. Οι φορεσιές με το καβάδι Β΄, (επιμ. Γιανναρά-Ιωάννου, Τ.) Αθήνα, Μουσείο Μπενάκη - Μέλισσα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα