μανικωτός μπούστος 7252/1
Τζάκος Αττικής, μπροστινή όψη
Τζάκος Αττικής, μπροστινή όψη
Τζάκος Αττικής, μπροστινή όψη
Τζάκος Αττικής, μπροστινή όψη
Τζάκος Αττικής, πίσω όψη
Τζάκος Αττικής, πίσω όψη
Κέντημα πανωμάνικου
Κέντημα πανωμάνικου
Κέντημα κατωμάνικου
Κέντημα κατωμάνικου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
7252/1
Όνομα αντικειμένου
μανικωτός μπούστος
Άλλο / Τοπικό όνομα
τζάκος
Τυπολογία
χωρικό
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Κοντός, εφαρμοστός μπούστος, ο τζάκος, με στενά μανίκια που φθάνουν ως τον αγκώνα, τα "πάνω μανίκια", και ένα δεύτερο ζευγάρι, τα "κάτω μανίκια", χαλαρά ραμμένα με τα επάνω. Τα πανωμάνικα είχαν δικά τους σχέδια και βελονιές, ενώ τα κατωμάνικα είχαν συνήθως το ίδιο κέντημα με το πουκάμισο. Στον συγκεκριμένο τζάκο τα κατωμάνικα είναι "προβληματικά". Πρώτον, είναι πολύ μακριά, καθώς προέρχονται από την ένωση δύο κομματιών, το ένα με μήκος 12εκ. και το άλλο με μήκος 30εκ. Επιπλέον, το δεύτερο κομμάτι που έχει και το κέντημα, είναι φτιαγμένο από διαφορετικό, λινοβάμβακο, πανί. Το κέντημα στα πάνω και στα κάτω μανίκια μπορεί να έχει τα ίδια χρώματα, κόκκινο και μπλε, αλλά έχει διαφορετικό ύφος. Ο μπούστος είναι φτιαγμένος από μονόφυλλο, βαμβακερό πανί
του αργαλειού στο φυσικό του χρώμα. Έχει βαθύ και πλατύ κατακόρυφο άνοιγμα που στρογγυλεύει και κλείνει μόλις δυο δάχτυλα πάνω από το τελείωμα του τζάκου. Το άνοιγμα στολίζεται ολόγυρα με σκούρο μπλε φαρδύ γαϊτάνι που προχωρεί ως τις πλαϊνές ραφές. Αντίστοιχο γαϊτάνι στολίζει το τελείωμα στα πανωμάνικα, ενώ στα κατωμάνικα έχει τοποθετηθεί γαϊτάνι λεπτό και κόκκινο. Στην ένωση με τα μανίκια, κάτω από τις μασχάλες, έχει τοποθετηθεί ρομβοειδές πανί για άνεση στην κίνηση. Το κέντημα στα πανωμάνικα διατάσσεται σε τρεις οριζόντιες σειρές με επαναλαμβανόμενο, σχηματοποιημένο φυτικό μοτίβο. Έχει τριγωνική, "αγκαθωτή" κορυφή και καμπυλόσχημη βάση που διακρίνονται με διπλή οριζόντια γραμμή. Στο κάτω τμήμα, λεπτές, καλογραμμένες αποφύσεις συμπληρώνουν την κομψότητα του σχεδίου. Η μπορντούρα, με εσωτερική οδοντωτή απόληξη, παρατάσσει σε οριζόντια διάταξη παρεμφερή τριγωνικά μοτίβα με περιγράμματα που συνδέονται μεταξύ τους. Στα ενδιάμεσα κενά, γραμμικό σχέδιο εγγράφει το τρίγωνο σε ορθογώνιο σχήμα. Στα κατωμάνικα, τη μπορντούρα διατρέχει λεπτό, τρίχρωμο ζιγκ-ζαγκ. Το τρίτο χρώμα είναι παντού το χρώμα του πανιού που έχει μείνει ακέντητο, εδώ στη μία πλευρά της γωνίας και στην κουκίδα που αυτή περιέχει. Στο τμήμα του μανικιού που δεν φαίνεται, την μπορντούρα στεφανώνει δίχρωμη, μικρή, οδοντωτή σειρά. Στην καλή του όψη, έχει κεντηθεί λεπτή ταινία, ίσου πλάτους με τη μπορντούρα, με πλάγια "S" σε τριχρωμία. Τρίχρωμη, οδοντωτή σειρά σημαδεύει το τελείωμα. Το κέντημα των μανικιών είναι γραφτό, καθώς τα μανίκια κεντιούνται σε τελάρο πριν ενωθούν με τον κορμό.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
-
Ύψος
0.345
Πλάτος
0.440
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
οι ίδιες οι γυναίκες
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Αττικής
-
Υλικά
βαμβάκι
βαμβακερή κλωστή
γαϊτάνι βαμβακερό
λινοβάμβακο
Τεχνικές
κέντημα, αλυσίδα
κέντημα, πεταχτή
κέντημα, ρίζα
υφαντό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Αρβανίτες
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
ανύπαντρη
Περίσταση χρήσης
καθημερινό
Χρόνος χρήσης
20ός αι.
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Αρβανίτες
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
καθημερινό
Χρόνος χρήσης
20ός αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Στερεά Ελλάδα | Αττικής
-
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Συλλέκτης
Παπαντωνίου Ιωάννα
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
5/11/1971
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Welters, L. 1986, Women’s Traditional Costume in Attica, Greece, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Δέδε-Μιχαήλ, Μ. 1981, Η φορεσιά της Μεσογείτισσας (1900-1930), Αθήνα.
Μαρίνη, Μ. 1989, Η μενιδιάτικη λαϊκή φορεσιά, Αχαρνές.
Παπαντωνίου, Ι. 1978, "Συμβολή στη μελέτη της γυναικείας ελληνικής παραδοσιακής φορεσιάς", Εθνογραφικά 1: 5-92, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Χατζημιχάλη, Α. 1948-1954, Ελληνικαί εθνικαί ενδυμασίαι Α΄-Β΄, Αθήνα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα