μαντίλι κεφαλής
780/2,γ
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
780/2,γ
Όνομα αντικειμένου
μαντίλι κεφαλής
Άλλο / Τοπικό όνομα
πιέτες ή τσεμπέρι
Τυπολογία
νησιωτικό, αστικό
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Μέρος συνόλου
Ναι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Πιέτες ή τσεμπέρι, μεγάλο τριγωνικό κεφαλομάντιλο από τις Σπέτσες. Είναι φτιαγμένο από εμπριμέ ζέρσεϋ, φοδραρισμένο με κίτρινο βαμβακερό πανί, το ντύμα. Έχει σχήμα ορθογώνιου ισοσκελούς τριγώνου, του οποίου οι ίσες πλευρές (μήκους 1,10μ. η καθεμία) διακοσμούνται στο τελείωμα με πολύχρωμη, λεπτή δαντέλα (μπιρμπίλια), φτιαγμένη με τη βελόνα στα χρώματα του υφάσματος. Μικρά, πολύχρωμα ανθάκια που κρέμονται ελεύθερα εναλλάσσονται με μεγαλύτερα τριγωνάκια σε επάλληλη διχρωμία. Στις δύο ίσες πλευρές, το ύφασμα σχηματίζει φαρδιά μπορντούρα (12εκ.). Ανοιχτό ρόδο με βυσσινί και ροζ χρώματα και στενόμακρο, αγκαθωτό μπλε λουλούδι εναλλάσσονται όρθια ή αντεστραμμένα. Η σύνθεση γεμίζει με ανοιχτοπράσινα φύλλα και μικρά φαιοπράσινα κλαδιά. Τα γωνιώδη περιγράμματα των σχεδίων παραπέμπουν σε κέντημα με σταυροβελονιά. Τον κάμπο του μαντιλιού διατρέχουν κατακόρυφες ταινίες με λουλούδια, παράλληλες
μεταξύ τους και με την δεξιά πλευρά του μαντιλιού. Στην φαρδύτερη ταινία κυριαρχούν βυσσινί και ροζ λουλούδια φύλλα γαρύφαλλου και μουσταρδί κάλυκα σε σχήμα λαχουριού. Ανάμεσά τους, γαλάζια και μουσταρδί ανθάκια, φύλλα και κλαδιά. Στην στενή ταινία επαναλαμβάνεται φυλλοφόρο κλαδάκι με βυσσινί-ροζ και κίτρινα λουλούδια. Στην ανάποδη της μεγάλης πλευράς, δεξιά και αριστερά από το μέσον της, έχουν στερεωθεί λευκά κορδελάκια, τα καπίστρια. Οι πιέτες ή το τσεμπέρι αποτελούν χαρακτηριστικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος και οι γυναίκες Ύδρας και Σπετσών και της Ερμιονίδας ονόμαζονταν "τσεμπερούδες". Αφού τα μαλλιά γίνουν πλεξούδες και τοποθετηθεί το φακιόλι -τα μπουλέτσια από ξένα μαλλιά που δίνουν ύψος συνηθίζονταν μόνον από τις αρχόντισσες- μπαίνουν σε πιέτες κολλητά στη ρίζα των μαλλιών και δένονται κάτω από τις κοτσίδες τα καπίστρια ή ζωνίτσες, δυο κορδονάκια ραμμένα στο σημείο που το μαντίλι ακουμπά στους κροτάφους. Στη συνέχεια, οι γωνίες του μαντιλιού (τσέπια) σταυρώνονται χαλαρά κάτω από το σαγόνι, αφού το μαντίλι πτυχωθεί πρώτα (πιέτες) και στους κροτάφους. Τα τσέπια γυρίζουν πίσω και στερεώνονται στην κορυφή του κεφαλιού και προς τα πίσω. Οι πιέτες στολίζονταν με έξι καρφίτσες. Οι γιορτινές και νυφικές πιέτες είναι ολοκέντητες με χρυσά, πολύχρωμα ή μονόχρωμα κεντήματα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
λουλούδια, κλαδιά, φύλλα
Ύψος
0.740
Μήκος
1.660
Κατασκευή
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα |
Στερεά Ελλάδα |
Αττικής
Αργοσαρωνικός (Σπέτσες)
Υλικά
βαμβάκι
ζέρσεϋ
κορδέλα
μεταξοκλωστή
Τεχνικές
δαντέλα με βελόνα
υφαντό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Κοινωνική ηλικία
παντρεμένη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
20ός αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα |
Στερεά Ελλάδα |
Αττικής
Αργοσαρωνικός (Σπέτσες)
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Άδεια χρήσης εικόνων
Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0
Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα
