μαντίλι κεφαλής 788/1,ε
Λαχούρι, εξωτερικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος 
Λαχούρι, εξωτερικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος 
Λαχούρι, εξωτερικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος 
Λαχούρι, εξωτερικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος 
Λαχούρι, μπορντούρα του μαντιλιού
Λαχούρι, μπορντούρα του μαντιλιού
Λαχούρι, η γωνία του μαντιλιού
Λαχούρι, η γωνία του μαντιλιού
Λαχούρι, διακόσμηση κάμπου
Λαχούρι, διακόσμηση κάμπου
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
788/1,ε
Όνομα αντικειμένου
μαντίλι κεφαλής
Άλλο / Τοπικό όνομα
λαχούρι
Τυπολογία
νησιωτικό
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Μέρος συνόλου
Ναι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Μεγάλο, πολύχρωμο σταμπωτό μαντίλι ξενικής προέλευσης, το λαχούρι. Έχει σχήμα τετράγωνο, διπλώνεται τριγωνικά στα δύο, φοριέται ριγμένο και αποτελεί το εξωτερικό τμήμα του κεφαλοκαλύμματος. Είναι από λεπτό μαλλοβάμβακο, πορτοκαλί ύφασμα με ενυφασμένες, μεταξωτές ρίγες στο ίδιο χρώμα, και έχει ζωηρόχρωμο ανθικό διάκοσμο. Στις απολήξεις του, περιμετρικά, στολίζεται με πορτοκαλί, μάλλινα κρόσια. Γύρω από κάμπο που φιλοξενεί πειθαρχημένα και ανοιχτά τριανταφυλλάκια σε σειρές, τις εντυπώσεις κλέβει η φαρδιά μπορντούρα του μαντιλιού (πλ. 21εκ.). Σχεδόν όλα τα λουλούδια, κυρίως τριαντάφυλλα, αποδίδονται με διάφορες αποχρώσεις του κόκκινου, ξεκινώντας από το ροζ και φθάνοντας ως το βυσσινί. Μωβ είναι αρκετά από τα μικρά ανθάκια, ενώ άλλα ΄πάλι έχουν το χρώμα της ώχρας, όπως και τα μικρά φυλλοφόρα κλαδιά τονισμένα και με μικρές, κόκκινες πινελιές.
Τα επικρατέστερα χρώματα, με τη σειρά, είναι το κόκκινο, το πράσινο, το κίτρινο, το μωβ. Η μπορντούρα απολήγει σε δαντελωτές γιρλάντες στην εξωτερική της πλευρά, ενώ εσωτερικά είναι ελεύθερη, χωρίς πλαίσιο. Το επαναλαμβανόμενο μοτίβο αποτελείται από μεγάλο, κυκλικό μενταγιόν που περικλείει σύνθεση από λουλούδια και φύλλα, και επιστέφεται με μπουκέτο από ανοιχτά και κλειστά τριαντάφυλλα. Το μενταγιόν περιβάλλεται δεξιά κι αριστερά από τριγωνικό σχήμα με κίτρινο περίγραμμα και με καμπύλες πλευρές, που θυμίζει "το κέρας της Αμαλθείας" και γεμίζει με λουλούδια. Καθώς οι ψηλές μύτες τους εφάπτονται, δημιουργούνται σχεδόν τριγωνικά διάχωρα που στις δύο κάτω πλευρές στολίζονται με πολύχρωμα σχηματοποιημένα φύλλα. Στη θέση της ανύπαρκτης, τρίτης πλευράς κρέμεται σύνθεση με λουλούδια και φύλλα, στο ίδιο ύψος με το μπουκέτο που στεφανώνει το μενταγιόν. Τα δύο μπουκέτα συνδέονται με γιρλάντα από πολύχρωμα ανθάκια. Περίπου στο μέσον της κάθε πλευράς, τα εφαπτόμενα καμπυλόσχημα τρίγωνα συντίθενται σε ένα. Στις γωνίες του μαντιλιού, η μπορντούρα διακόπτεται από μεγαλόσχημη σύνθεση με πλούσιο μπουκέτο λουλουδιών στο κέντρο, μικρότερο στην κεφαλή κι ένα μικρό τριαντάφυλλο σε κίτρινο γλωσσωτό πλαίσιο στη βάση. Η σύνθεση περιβάλλεται από πολύχρωμα, σχηματοποιημένα φύλλα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
φυτικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
λουλούδια, φύλλα, κλαδιά
Πλάτος
1.410
Μήκος
1.460
Κατασκευή
Χρόνος κατασκευής
αρχές 20ού αι.
Υλικά
μαλλί
μαλλοβάμβακο
μετάξι
Τεχνικές
στάμπα
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Χρήστης
γυναίκα
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
αρχές 20ού αι.
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Μακεδονία | Καβάλας
Θάσος
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Άγνωστο
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Κορρέ-Ζωγράφου, Κ. 1991, Νεοελληνικός κεφαλόδεσμος, Αθήνα.
Μπόζη, Σ. 1997, "Τα εργαστήρια σταμπωτών του Βοσπόρου και "η μαντήλα της Κοκόνας" στο Τα ελληνικά σταμπωτά, 18ος-20ός αιώνας: 45-58, Αθήνα, Καπόν.
Παπαντωνίου, Ι. 1992, Μακεδονικές φορεσιές, Ναύπλιο, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα