ποδιά 1333/12
Σαρακατσάνα χρυσή, καραγκούνικη χρυσοκεντημένη ποδιά από μαύρη τσόχα
Σαρακατσάνα χρυσή, καραγκούνικη χρυσοκεντημένη ποδιά από μαύρη τσόχα
Σαρακατσάνα χρυσή, καραγκούνικη χρυσοκεντημένη ποδιά από μαύρη τσόχα
Σαρακατσάνα χρυσή, καραγκούνικη χρυσοκεντημένη ποδιά από μαύρη τσόχα
Κεντρικό φύλλο ποδιάς διακόσμηση με σαρακατσάνα πλαισιωμένη από θηλίτσες και εσωτερικά μια σειρά ντουγαδάκια
Κεντρικό φύλλο ποδιάς διακόσμηση με σαρακατσάνα πλαισιωμένη από θηλίτσες και εσωτερικά μια σειρά ντουγαδάκια
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
1333/12
Όνομα αντικειμένου
ποδιά
Άλλο / Τοπικό όνομα
σαρακατσάνα χρυσή
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
1940-1960
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Σαρακατσάνα χρυσή, καραγκούνικη χρυσοκεντημένη ποδιά από μαύρη τσόχα. Πρόκειται για κλασική ποδιά που φορέθηκε από τις Καραγκούνες της τελευταίας γενιάς, ανάμεσα στα 1940-1960. Η μόδα της ποδιάς αυτού του τύπου ξεκίνησε από την Καρδίτσα και επεκτάθηκε ανατολικότερα προς τα κεφαλοχώρια του Παλαμά και Σοφάδες. Το σχήμα της είναι τραπεζιοειδές και αποτελείται από τρία βασικά κομμάτια, δύο οριζόντια, το αμπόλι και την πόστα και ένα κατακόρυφο, την κυρίως ποδιά. Το αμπόλι είναι είδος ζώνης φτιαγμένο από βελούδινο ύφασμα σε πράσινο χρώμα, διακοσμημένο με χρυσό γαϊτάνι. Το σχήμα του είναι πεπλατυσμένο τραπέζιο που φαίνεται σα να είναι τοποθετημένο ανάποδα, έχοντας δηλαδή τη μεγαλύτερη του βάση προς τα πάνω. Η κυρίως ποδιά έχει δύο κατακόρυφες ραφές που καλύπτονται με τρεις σειρές χρυσό γαϊτάνι
και που τη χωρίζουν σε τρία μέρη, στη "μάνα" και στα δύο όμοια πλαϊνά φύλλα τις λόξες ή τα λαγκιόλια. Όλη η επιφάνειά της είναι χρυσοκέντητη με βασικό διακοσμητικό θέμα αυτό της σαρακατσάνας, είδος σύνθετου σπειρομαίανδρου που σχηματίζεται από σπείρες που θηλυκώνουν η μία με την άλλη. Η σαρακατσάνα πλαισιώνεται από θηλίτσες και εσωτερικά συμπληρώνεται με μία σειρά σχηματοποιημένα μοτίβα, τα ντουγαδάκια. Το κατώτατο μέρος της ποδιάς, η πόστα, είναι καμωμένη από ένα ενιαίο ξεχωριστό κομμάτι αλλά από το ίδιο ύφασμα με την κυρίως ποδιά. Είναι στερεωμένο με χαρτόνι. Τη διακόσμηση της πόστας συνθέτουν δύο χρυσοκέντητα ταινιόσχημα θέματα. Το πάνω θέμα περιέχει μια σειρά ζιγκ-ζαγκ που η επάνω γωνία του είναι καμπυλωτή και τη μεσόκλειδα ή το κλειδάκι, συνεχόμενα και συμπλεκόμενα ημικύκλια, που σχηματίζονται από τρία παράλληλα γαϊτάνια με μικρές θηλιές στις άκρες τους. Το κάτω θέμα περιέχει το μοτίβο σαρακατσάνα πλαισιωμένο από θηλίτσες. Η ποδιά είναι φοδραρισμένη με βαμβακερό ύφασμα σε βερυκοκί χρώμα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντουγαδάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σαρακατσάνα
Πλάτος
0.320
Μήκος
0.770
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
1940-1960
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Παλαμάς
Υλικά
βαμβάκι
βελούδο
γαϊτάνι χρυσό
τσόχα
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, τερζήδικο
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
μέσα 20ού αι.
Πιθανή χρονολογία χρήσης
1940-1960
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Παλαμάς
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Δωρέα
Προκάτοχος
Χαραμή
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
2/3/1954
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Ρωμαίου-Καρασταμάτη, Ε. 1980, Η ποδιά της Καραγκούνας, Αθήνα, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Τσαγγαλάς, Κ. 1982, Η γυναικεία καραγκούνικη ενδυμασία σε μια θεσσαλική κοινότητα. Κατασκευή και λειτουργία, Γιάννενα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα