ποδιά 3615/14
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα. Διακόσμηση με χρυσά και ασημένια γαϊτάνια και πολύχρωμες ουτρές
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα. Διακόσμηση με χρυσά και ασημένια γαϊτάνια και πολύχρωμες ουτρές
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα. Διακόσμηση με χρυσά και ασημένια γαϊτάνια και πολύχρωμες ουτρές
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα. Διακόσμηση με χρυσά και ασημένια γαϊτάνια και πολύχρωμες ουτρές
Πάνω τμήμα ποδιάς, λεπτομέρεια διακόσμησης με τέσσερις ντουγάδες (ρομβόσχημα μοτίβα)
Πάνω τμήμα ποδιάς, λεπτομέρεια διακόσμησης με τέσσερις ντουγάδες (ρομβόσχημα μοτίβα)
Πόστα (κάτω τμήμα ποδιάς), λεπτομέρεια διακόσμησης με τα ταινιόσχημα θέματα σαρακατσάνα και κλάρα
Πόστα (κάτω τμήμα ποδιάς), λεπτομέρεια διακόσμησης με τα ταινιόσχημα θέματα σαρακατσάνα και κλάρα
Ταυτότητα Αντικειμένου
Αριθμός Ταυτότητας Αντικειμένου (ΑΤΑ)
3615/14
Όνομα αντικειμένου
ποδιά
Άλλο / Τοπικό όνομα
ρουχίσια ή ρουχένια
Τυπολογία
φορεσιά με καβάδι
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
1940-1950
Μέρος συνόλου
Όχι
Φυσική Περιγραφή
Περιγραφή
Καραγκούνικη ποδιά από βυσσινί τσόχα κεντημένη με χρυσά και ασημένια γαϊτάνια μαζί με πολύχρωμες ουτράδες. Πρόκειται για απλή αλλά καλοδουλεμένη ποδιά που φορέθηκε γύρω στα 1940, η χρήση της όμως γενικεύτηκε μετά το 1950. Το σχήμα της είναι τραπεζιοειδές και αποτελείται από τρία βασικά κομμάτια, δύο οριζόντια, το αμπόλι και την πόστα και ένα κατακόρυφο, την κυρίως ποδιά. Το αμπόλι είναι είδος ζώνης φτιαγμένο από βελούδινο ύφασμα σε σκούρο πράσινο χρώμα, σε σχήμα πεπλατυσμένου τραπεζίου που φαίνεται σα να είναι τοποθετημένο ανάποδα έχοντας δηλαδή τη μεγαλύτερη του βάση προς τα πάνω. Είναι ολόγυρα διακοσμημένο με την κοσανίτσα, είδος ψαροκόκκαλου σε κίτρινο, βυσσινί, άσπρο και πράσινο χρώμα. Η κυρίως ποδιά έχει δύο κατακόρυφες ραφές που τη χωρίζουν σε τρία μέρη, στη
"μάνα" και σε δύο όμοια πλαϊνά φύλλα, τις λόξες ή τα λαγκιόλια. Η διακόσμηση της καραγκούνικης ποδιάς εξελίσσεται με βάση δύο διασταυρούμενους ιδεατούς άξονες, έναν κατακόρυφο που σχηματίζεται αν διπλώσουμε στα δύο το πλάτος της ποδιάς και έναν οριζόντιο, που συμπίπτει με τις δύο μικρές οριζόντιες ραφές που πολλές φορές υπάρχουν στα λαγκιόλια. Στην συγκεκριμένη ποδιά λείπουν οι οριζόντιες ραφές και ο οριζόντιος άξονας της δηλώνεται με τέσσερις ντουγάδες (ρομβόσχημα μοτίβα) που τοποθετούνται αντίνωτα από δύο σε κάθε λαγκιόλι, δίνοντας την εντύπωση ενός ρομβόσχημου μοτίβου. Μικρότερα τέτοιου είδους μοτίβα τα ντουγαδάκια, περιτρέχουν εσωτερικά τις τέσσερις πλευρές της ποδιάς. Ολόγυρα είναι ρελιασμένη με τσόχινη ταινία σε πράσινο χρώμα. Το κατώτατο μέρος της ποδιάς είναι η πόστα ή προσκεφαλιά. Εδώ η προσκεφαλιά είναι διπλή και διαμορφώνεται από την διάταξη του κεντήματος σε δύο επάλληλες οριζόντιες ζώνες. Τη διακόσμησή της συνθέτουν δύο ταινιόσχημα θέματα. Το ένα από αυτά είναι η σαρακατσάνα, είδος πλοχμού και το άλλο η κλάρα, ένας σχηματοποιημένος κοιλόκυρτος βλαστός. Τα ζέχια, οι ουτράδες που ράβονται σε ευθεία γραμμή, είναι κεντημένα στη μηχανή. Η ποδιά είναι φοδραρισμένη με μπλε βαμβακερό ύφασμα.
Διάκοσμος & Μοτίβα
Διάκοσμος
γεωμετρικός διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
ντουγάδες, ντουγαδάκια
Διάκοσμος
σχηματοποιημένος διάκοσμος
Μοτίβα / Θέματα διακόσμου
σαρακατσάνες
Πλάτος
0.300
Μήκος
0.760
Κατασκευή
Κατασκευαστής / Δημιουργός
ραφτάδες
Χρόνος κατασκευής
20ός αι.
Πιθανή χρονολογία κατασκευής
1940-1950
Τόπος κατασκευής (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα 
Υλικά
βαμβάκι
βελούδο
γαϊτάνι ασημένιο
γαϊτάνι μεταξωτό
γαϊτάνι χρυσό
τσόχα
Τεχνικές
επίρραπτη
κέντημα, τερζήδικο
υφαντό βιομηχανικό
Χρήση
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
κορίτσι
Κοινωνική ηλικία
ανύπαντρη
Περίσταση χρήσης
γιορτινό
Χρόνος χρήσης
πρώτο μισό 20ού αι.
Πιθανή χρονολογία χρήσης
1940-1950
Πληθυσμιακή / Πολιτισμική / Εθνοτική ομάδα
Καραγκούνηδες
Χρήστης
γυναίκα
Ηλικία
νέα
Κοινωνική ηλικία
νύφη
Περίσταση χρήσης
νυφικό
Χρόνος χρήσης
πρώτο μισό 20ού αι.
Πιθανή χρονολογία χρήσης
1940-1950
Τόπος χρήσης (Χώρα | Γεωγραφικό Διαμέρισμα | Νομός & Ευρύτερη περιοχή)
Ελλάδα | Θεσσαλία | Καρδίτσας
Καρδίτσα 
Απόκτηση
Τρόπος απόκτησης
Αγορά
Πιθανή χρονολογία πρόσκτησης
12/11/1963
Τεκμηρίωση
Βιβλιογραφικές πηγές έρευνας
Ρωμαίου-Καρασταμάτη, Ε. 1980, Η ποδιά της Καραγκούνας, Αθήνα, Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα.
Τσαγγαλάς, Κ. 1982, Η γυναικεία καραγκούνικη ενδυμασία σε μια θεσσαλική κοινότητα. Κατασκευή και λειτουργία, Γιάννενα.

Άδεια χρήσης εικόνων

Χρησιμοποιήστε το αρχείο ή την εικόνα προεπισκόπησης σύμφωνα με την άδεια χρήσης:
CC BY-NC-ND 4.0

Αναφορά Δημιουργού-Μη Εμπορική Χρήση-Όχι Παράγωγα Έργα